Βιβλία για μωρά, νήπια, μικρά παιδιά του δημοτικού και μεγάλα παιδιά που πλησιάζουν την εφηβεία: Προτάσεις από τα καλά βιβλία που κυκλοφόρησαν το τελευταίο διάστημα για να συντροφεύσουν τα παιδιά στις στιγμές της καλοκαιρινής ανάπαυλας με γνώμονα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους γλωσσικά, γνωστικά και συναισθηματικά.
Επιλογή: Ελένη Κορόβηλα
Λένε πως όσο πιο μικρό είναι ένα παιδάκι, τόσο περισσότερο πράγματα χρειάζεται να πακετάρουν οι γονείς του για τις διακοπές. Ανάμεσα σ’αυτά ας βρεθεί χώρος για τα βιβλία που προορίζονται για βρέφη και πολύ μικρά παιδάκια έως 36 μηνών. Χαρτονένια, συχνά με στρογγυλεμένες γωνίες, κάποιες φορές με ήχους ή και μελωδίες και νανουρίσματα, σχεδόν πάντα με συρόμενα στοιχεία που τους κεντρίζουν την περιέργεια και τα οδηγούν σε ανακαλύψεις, είναι τα πρώτα τους βιβλία και δεν πρέπει να τους τα στερήσουμε.
(...) επιλογή πολλών βιβλίων (...) με γνώμονα πάντα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους γλωσσικά, γνωστικά και συναισθηματικά.
Για αυτές τις τόσο τρυφερές ηλικίες αλλά και για όλα τα παιδιά έως τα 12, οι προτάσεις από τα καλά βιβλία που κυκλοφόρησαν το τελευταίο διάστημα είναι πολλές. Ακολουθεί μια επιλογή πολλών βιβλίων για να συντροφεύσουν τα παιδιά στις στιγμές της καλοκαιρινής ανάπαυλας με γνώμονα πάντα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους γλωσσικά, γνωστικά και συναισθηματικά.
Για βρέφη και μικρά παιδάκια έως 3 ετών
Δύο βιβλία κατάλληλα για πολύ μικρά χεράκια είναι οι Λέξεις – 100 παραθυράκια γνώσης και το αντίστοιχης φιλοσοφίας τα Ζώα – 100 παραθυράκια γνώσης.
Καθώς τα μωρά από την ηλικία των 5 ή 6 μηνών μαθαίνουν συνεχώς νέες λέξεις τα βιβλία αυτά γίνονται πολύτιμοι βοηθοί των γονιών και των ανθρώπων που τα φροντίζουν καθώς εκείνα καθημερινά, συνδέουν τις λέξεις με τη σωστή σημασία τους.
Τα παραθυράκια ανοιγοκλείνουν και το παιδί διασκεδάζει μαθαίνοντας σε ένα καλαίσθητο εικονογραφικό περιβάλλον. Κυκλοφορούν, σε μετάφραση Έλενας Κατσαΐτη, από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Τέσσερα μικρά βιβλία για πολύ μικρά παιδάκια, βρέφη έως νήπια 3 ετών, είναι αυτά που κυκλοφορούν στη σειρά Πού είσαι; (μτφρ. Κωνσταντίνα Γιαννουράκου) των εκδόσεων Μίνωας.
Ένα βιβλίο με ζωάκια (κουκουβάγια, τίγρης, και ένα καθρεφτάκι σε κάθε σελίδα, για να βρίσκουν οι γονείς το προσωπάκι του μωρού τους.
Επίσης, από τις εκδόσεις Μίνωας, από τη σειρά Δες τι κρύβεται σε εικονογράφηση της Φιόνα Πάουερς, με το βιβλίο Δες τι κρύβεται στη θάλασσα μέσα από δέκα σελίδες με πολλές εκπλήξεις, τα μικρά παιδιά θα διασκεδάσουν μαθαίνοντας τα πάντα για τη θάλασσα.
Στη σειρά Σύρε και τράβα (μτφρ. Αντωνία Γουναροπούλου) των εκδόσεων Πατάκη κυκλοφορούν πολύ όμορφα μικρά βιβλία για μικρά χεράκια με την υπογραφή της Σόνια Μπαρετί.
Γεμάτα εκπλήξεις και ζωντανά χρώματα, τα βιβλία από χαρτόνι είναι ασφαλή και αρέσουν πολύ στα μικρά παιδάκια που λατρεύουν να παίζουν και να ανακαλύπτουν κάτι κρυμμένο. Κυκλοφορούν τέσσερα βιβλία στους τίτλους των οποίων τίθεται κι από ένα ερώτημα: Πού είναι τα μωρά ζωάκια; Ποιος παίζει στη θάλασσα; Ποιος παίζει στον κήπο; αλλά και Τα πουλιά του κήπου.
Οι Πρώτοι μου θησαυροί είναι μια φροντισμένη σειρά με πολλά στοιχεία, εικόνες με ζωάκια και φυτά για να γνωρίσουν τα μικρά παιδιά τη φύση και να συσχετίσουν εικόνες με λέξεις.
Στην πιο πρόσφατη έκδοση με τίτλο Φύση οι γονείς και τα μικρά παιδιά θα βρουν ένα καλαίσθητο κουτί με έξι βιβλιαράκια γεμάτα πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Το μωρό εξοικειώνεται με το βιβλίο ως αντικείμενο μέσω της απτικής επαφής και μαθαίνει ότι μπορεί να ανατρέξει εκεί για να βρει εικόνες που του κεντρίζουν το ενδιαφέρον.
Στη σειρά Όταν αισθάνομαι… των εκδόσεων Παπαδόπουλος τα μικρά παιδάκια έρχονται σε επαφή με ένα βιβλίο με χαρτονένες λαβές το βιβλίο που γίνεται παιχνίδι στα χέρια τους αλλά και που μέσα από τις κινούμενες εικόνες τους αποκαλύπτει μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων και τα φέρνει σε επαφή με βασικές έννοιες όπως η αγάπη, ο φόβος, ο θυμός και η χαρά.
Τα βιβλία της σειράς υπογράφει η Άννα Γκουτζουρή που ασχολείται με τον σχεδιασμό βιβλίων με κινούμενα μέρη και τη διαδραστική εικονογράφηση ώστε να ενισχύεται η φαντασία και η επικοινωνία με το παιδί.
Πάμε διακοπές λένε οι αγαπημένοι των μικρών, Πίκο και Λόλα, σε αυτή τη νέα καλοκαιρινή περιπέτειά τους, πάντα με την υπογραφή της Λίνας Σωτηροπούλου. Άλλη μια ιστορία των αχώριστων φίλων σε εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια για να συντροφεύσει τα μικρά παιδάκια από 2 ετών στις διακοπές τους.
Τα δύο εντελώς διαφορετικά μα πολύ αγαπημένα ζωάκια μετρούν ήδη πάνω από δεκαπέντε ιστορίες από όταν πρωτοξεκίνησε να εκδίδεται η επιτυχημένη σειρά.
Μια πολύ κεφάτη σειρά βιβλίων για μωρά και μικρά παιδιά είναι αυτή με ηρωίδα την Κίκα που κυκλοφορεί σε μετάφραση Ράνιας Μπουμπουρή από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Η μικρή Κίκα κάνει όλα αυτά που κάνουν τα μικρά παιδάκια: Επισκέπτεται τη γιατρό, Πηγαίνει σχολείο για πρώτη φορά, Μαθαίνει να κολυμπά και βέβαια, Πηγαίνει διακοπές.
Μια άλλη σειρά για πολύ μικρά παιδιά είναι αυτή της Κατρίνας Τσάνταλη με γενικό τίτλο Μικρά Αστέρια που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Περιλαμβάνονται οι τίτλοι: Καληνύχτα, σ'αγαπώ, Ο ιππόκαμπος και Το μικρό μικρό κοτοπουλάκι.
Και στα τρία βιβλία την εικονογράφηση υπογράφει η Little Miss Grumpy δημιουργώντας πολύ εκφραστικά πρόσωπα σε ζωάκια και ανθρώπους με χαρακτηριστικά μεγάλα μάτια που ατενίζουν τον κόσμο με αθωότητα, προσμονή και ελπίδα.
Στην κατηγορία των μουσικών βιβλίων, δύο βιβλία της Γαλλίδας Εμιλί Κολέ, Τα πρώτα μου μελωδικά νανουρίσματα και Νυχτώνει στο βασίλειο των πουλιών, από τις εκδόσεις Πατάκη, θα συντροφεύσουν τρυφερά την ώρα του νανουρίσματος των μωρών.
Μέσα από τα βιβλία, η ώρα αυτή θα γίνει ένα χαλαρωτικό παιχνίδι όπου το παιδάκι αναζητά και βρίσκει μόνο του το μικρό κουμπάκι μέσα στην εικονογράφηση που θα κάνει τη μελωδία να ακουστεί. Ξεκινά έτσι ένα μουσικό ταξίδι με τους ήχους της άρπας και μελωδίες που οδηγούν το μωρό γλυκά στον ύπνο. Η εικονογράφηση είναι της Σεβρίν Κορντιέ.
Μια πολύ όμορφη πρόταση που απευθύνεται περισσότερο στους γονείς των βρεφών και των πολύ πολύ μικρών παιδιών είναι το λεύκωμα αναμνήσεων Η ζωή σου στη γη (μτφρ. Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Ίκαρος) με τις εικόνες του Oliver Jeffers.
Εμπνευσμένο από το παγκόσμιο μπεστ σέλερ του Βόρειοϊρλανδού εικονογράφου και δημιουργού βιβλίων για παιδιά, το λεύκωμα αυτό είναι πολύ όμορφη ιδέα για να συγκεντρώσουν οι νέοι γονείς όλα όσα θέλουν να θυμάται το παιδί τους από τον πρώτο χρόνο της ζωής του κι ακόμα τις στιγμές πριν γεννηθεί, από την εγκυμοσύνη της μαμάς του.
Ακόμη καλύτερα, αν το κάνουν μαζί με το παιδί δημιουργώντας έτσι ένα πολύ προσωπικό βιβλίο με τη δική τους μοναδική ιστορία.
Για νήπια και πρωτάκια από 3 έως 6 ετών
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, κοινωνικοποιούνται και δοκιμάζονται στο προσχολικό και πρωτοσχολικό περιβάλλον τα κατακλύζουν συναισθήματα συχνά πρωτόγνωρα που είναι πάντα σε θέση να ελέγξουν και να ερμηνεύσουν.
Στη σειρά εικονογραφημένων βιβλίων Σε καταλαβαίνω (εκδ. Διόπτρα), που υπογράφει η Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, κυκλοφορούν τα βιβλία Ο Μπερτ χάνει τη φωνή του, που διαχειρίζεται το θέμα του εκφοβισμού, Ο Νόλαν μετράει τα αστέρια, που ασχολείται με το θέμα της απώλειας, και το πιο πρόσφατο, Η Χόλι γεμίζει το κόκκινο σακίδιο, που θίγει το ευαίσθητο θέμα των δύσκολων αποχωρισμών.
Μια αξιόλογη σειρά με ξεχωριστή προσέγγιση που εκκινεί από την αρχή της αναγνώρισης του συναισθήματος του παιδιού. Μέσα από το παραμύθι το παιδί βιώνει όλα τα στάδια της διαχείρισης των συναισθημάτων του: την αναγνώριση, την αποδοχή και τελικά, το μοίρασμα.
Μια σειρά που συνοδεύει τους μικρούς αναγνώστες στη διερεύνηση του συναισθηματικού τους κόσμου και τα Μικρά Ζωάκια, Μεγάλα Συναισθήματα (μτφρ. Μάρω Ταυρή, εκδ. Μεταίχμιο) της Αυστραλέζας εικονογράφου και γραφίστριας Τζέντα Ρόμπαρντ.
Με τίτλους όπως Η μικρή αλεπού μαθαίνει να μοιράζεται, τα μικρά παιδιά διερευνούν τα δικά τους όρια, επαναπροσδιορίζουν τις σχέσεις τους και μαθαίνουν ότι τα συναισθήματα που τα κατακλύζουν δεν είναι συνθήκες που τα εγκλωβίζουν αλλά έκφραση και αντίδραση στα αμέτρητα ερεθίσματα που δέχονται. Οι άλλοι τίτλοι της σειράς είναι Η μικρή αρκούδα κάνει λάθη, Το μικρό λιοντάρι έχει νεύρα και Η ζέβρα είναι πολύ καλή.
Έναν γλυκό φίλο θα βρουν τα μικρά παιδιά αυτής της ηλικίας στον στρογγυλοπρόσωπο, αθώο μα και πονηρούλη Άλφονς.
Σε αυτή την περιπέτεια του διάσημου παιδικού ήρωα της Γκουνίλα Μπέργκστρομ, οι ιστορίες του οποίου έχουν μεταφραστεί σε 40 γλώσσες, ο μικρός σκέφτεται ότι τις μέρες που ο μπαμπάς είναι βιαστικός, ξεχνά να μαλώσει τον Άλφονς για τις αταξίες του. Και σκέφτεται ότι μέρες σαν αυτές όλα μπορεί να συμβούν.
Ο ήρωας που έπλασε η σημαντική Σουηδέζα δημιουργός βιβλίων για παιδιά πριν 50 χρόνια είναι ένα παιδί που ζει μόνο με τον μπαμπά του και είναι «όχι ιδιαίτερα μεγαλόσωμο, όχι πολύ δυνατό, που ξέρει πως δεν του αρέσει να τσακώνεται και ξέρει πως δεν είναι ο καλύτερος, και δεν είναι καθόλου διάσημος και καθόλου πλούσιος, που πάνω απ' όλα θα προτιμούσε να έχει την ελευθερία του και που είναι συνηθισμένος, σαν τον καθένα».
Στην τρυφερή νέα ιστορία της Λουίζας η μικρή ηρωίδα της Σοφίας Βερβέρη - Πολίτου, κάνει Μια βόλτα με το ποδήλατο.
Μετράει τα καράβια στο λιμάνι, μετράει τα σύννεφα στον ουρανό, μετράει τους φίλους της και τα κουτάκια από το παιχνίδι τους. Η ομορφιά του απογεύματος την ενθουσιάζει. Στο σπίτι την περιμένει μια μεγάλη τρυφερή αγκαλιά. Τελικά υπάρχουν πράγματα ανεκτίμητα στη ζωή που δεν μετριούνται με τίποτα, καταλαβαίνει η μικρή Λουίζα.
Όπως και η πρώτη ιστορία της Λουίζας με τίτλο Το κόκκινο κουμπάκι, τα βιβλία σε εικονογράφηση της Ζακλίν Πολενάκη κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Επόμενος Σταθμός.
Μια νέα σειρά βιβλίων με ήρωες ένα αγοράκι και το αγαπημένο του σκυλάκι, που περνούν αξέχαστες διακοπές στο σπίτι του παππού και της γιαγιάς είναι αυτή των Ορελί Βαλόν και Φρανσουά Ραβάρ.
Ζακ και Ουπς (μτφρ. Μάρω Ταυρή, εκδ. Μεταίχμιο) ονομάζονται το αγόρι και το σκυλάκι του. Στη σειρά έχουν κυκλοφορήσει δύο βιβλία: Ωραία ζωή! και Μια μέρα στη θάλασσα.
Ο κόσμος του μικρού Ζακ είναι ανέφελος και απέραντος χάρη στην αγάπη του παππού και της γιαγιάς που τον υποδέχονται με ανοιχτή αγκαλιά, τεράστια υπομονή και αντοχή. Τα παιδιά που έχουν αρχίσει να διαβάζουν αυτόνομα θα διασκεδάσουν με το αγόρι που λατρεύει τις διακοπές και το παιχνίδι με πιστό σύντροφο το σκυλάκι του.
Το παιχνίδι κάποια στιγμή και έρχεται η ώρα της καληνύχτας. Καληνύχτα Λιλή, (εικονογράφηση: Σαρλότ Γκαστό, απόδοση Μαρία Παπαγιάννη, εκδ. Καλέντη) είναι ο τίτλος του τρυφερού παραμυθιού της Σιλβί Πουαλέβ με ηρωίδα τη μικρή Λιλή που νιώθει μόνη, όπως πολλά παιδάκια αυτής της ηλικίας. Θα χωρέσουν στο κρεβάτι της η μεγάλη της αρκούδα, ο κυρ Κούνελος, η γάτα της η Μιμή, τα αγαπημένα της πράγματα και φυσικά τα βιβλία που της κρατούν συντροφιά;
Μία μελωδική ανάγνωση για καληνύχτα μέσα από τις σελίδες ενός καλαίσθητου βιβλίου όπου το ροζ χρώμα κυριαρχεί όχι για να ταυτιστεί με το φύλο του κοριτσιού αλλά για να προσδώσει ηρεμία και γαλήνη βοηθώντας το παιδί να αποτινάξει τους φόβους και να παραδοθεί στα όνειρά του.
Με τη δυνατή σχέση και το δέσιμο του παιδιού με ένα κατοικίδιο ζώο και πόσο αυτή συμβάλει στο να αποκτήσει το παιδί αίσθημα ευθύνης και ηθικής στάσης απέναντι στα ζώα ασχολείται στο παραμύθι Μουσούδα, σ'αγαπώ! (εικονογράφηση Νίκη Λεωνίδου, εκδ. Μίνωας) η Μάρω Θεοδωράκη.
Μπορεί στ' αλήθεια ένα κυριακάτικο απόγευμα να αλλάξει τη ζωή ενός κουταβιού αλλά και ενός μικρού παιδιού; Μπορεί ένα σκυλάκι να γίνει σημαντικό μέλος μέσα σε μια οικογένεια;
Ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα χάδι είναι αρκετά για να δείξει ο τετράποδος Μουσούδας την αγάπη του. Με την επιμονή και την αφοσίωση του μικρού Νίκου, το σκυλάκι ξεκινάει τη νέα του ζωή, διδάσκοντας σε όλους να αγαπούν την ευθύνη και να μη διστάζουν να μοιράζονται.
Η φροντίδα και η υπευθυνότητα χρωματίζονται μέσα σε αυτή την τρυφερή ιστορία, θυμίζοντάς μας πως η ζωοφιλία προάγει τον σεβασμό στη ζωή!
Διαβάζοντας το παραμύθι της Κατρίνας Τσάνταλη με τίτλο Φανταζού, (εικονογράφηση Little Miss Grumpy, εκδ. Διόπτρα) γονείς και παιδιά θα καταλάβουν γρήγορα ότι κάτι αλλάζει στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τη μεταχείριση των ζώων που ζουν σε καθεστώς ανελευθερίας μέσα σε ζωολογικούς κήπους ή και μεγάλα πάρκα.
Το παραμύθι ξεκινά στον φανταστικό ζωολογικό κήπο Φανταζού, όπου τα ελεφαντάκια, οι ζέβρες και οι καμηλοπαρδάλεις σκέφτονται πόσο αρμονικά ζούσαν στη σαβάνα. Η ζωή όμως στον ζωολογικό κήπο δεν είχε καμία σχέση με τα αφρικανικά ηλιοβασιλέματα. Συνδυάζοντας μια αφήγηση που εστιάζει στα ίδια τα ζώα με τη δράση στην οποία πρωταγωνιστούν τα παιδιά, αναδεικνύεται η καταπίεση των ζώων ενώ παρουσιάζεται η ακτιβιστική δράση ως μια δυνατότητα αντίδρασης και διεκδίκησης δίκαιων αιτημάτων.
Άλλο ένα παραμύθι της Κατρίνας Τσάνταλη με περιβαλλοντικό μήνυμα και προτροπή για δράση είναι και το Μα πού πάνε τα μπαλόνια;
Ακομή μια σειρά βιβλίων με ιστορίες ζώων που θα χαρούν τα μικρά παιδιά μετρά πέντε τίτλους και έχει ήρωες ένα κοάλα, ένα λιοντάρι, ένα λυκάκι, ένα γκέκο αλλά και μικρά σκιουαράκια. Συγγραφέας των βιβλίων είναι η πολυμεταφρασμένη Ρέιτσελ Μπράιτ που έχει ως συγγραφικό πρόγραμμα να γράφει βιβλία για παιδιά με θετικά μηνύματα. Τη χαρωπή εικονογράφηση υπογράφει ο σταθερός συνεργάτης της Τζιμ Φιλντ.
Τα βιβλία της σειράς κυκλοφορούν στα ελληνικά σε πολύ προσεγμένη μετάφραση του Φίλιππου Μανδηλαρά από τις εκδόσεις Πατάκη.
Το βιβλίο του συγγραφικού και εικονογραφικού διδύμου από την Γαλικία, Pinto & Chinto, έχει κάτι το λοξό, ανατρεπτικό και επαναστατικό στον τρόπο που παρουσιάζονται τα ζώα που θα ενθουσιάσει τα παιδιά. 111 Παράξενες και αστείες ιστορίες με μικρά και μεγάλα ζώα (απόδοση Αντώνης Παπαθεοδούλου, εκδ. Καλέντη). Είναι μια πρόταση για αυτό το καλοκαίρι των παιδιών που θα τα κάνει να γνωρίσουν τα ζώα αλλιώς, όπως δεν θα τα γνώριζαν σε κάνενα βιβλίο φυσικής ιστορίας, ούτε καν μετά από προσεκτική παρατήρηση στη φύση και συζήτηση με ειδικούς ζωολόγους.
Η ευφάνταστη προσέγγιση των δημιουργών του στα ζώα φωτίζει πλευρές τους για τις οποίες δεν έχουμε ακούσει ποτέ. Για κάθε ένα ζώο στήνουν μια σύντομη ιστορία βασιζόμενοι σε ένα πασίγνωστο και πολλές φορές διαβόητο χαρακτηριστικό τους. Τα παιδιά θα γελάσουν, θα συμπαθήσουν ζώα φοβιστικά ενώ αθόρυβα και με παιγνιώδη τρόπο, οι μικρές αφηγήσεις θα τους δείξουν ότι τα στερεότυπα είναι για να καταρρίπτονται και οι ταμπέλες για να ξεκολλάνε.
Ένα παραμύθι για τα παιδιά που ονειρεύονται όπως ο Άλμπι που ονειρευόταν δράκους είναι αυτό της βραβευμένης Ουαλής συγγραφέα βιβλίων για παιδιά και εφήβους Κάριλ Λιούις.
Ο Άλμπι, Το παιδί που ονειρευόταν δράκους (εικονογράφηση Κάρμεν Σαλντάνα, μτφρ. Αργυρώ Πιπίνη, εκδ. Ψυχογιός) ζει μέσα σε ένα μαγικό όνειρο περιτρυγιρισμένος από δράκους όλων των ειδών. Το όνειρο για το μοναχικό παιδί δεν τελειώνει με το ξημέρωμα. Οι δράκοι του ονείρου, άλλοι λαμπεροί και άγριοι, άλλοι απαλοί και γλυκομίλητοι, συντροφεύουν το παιδί και είναι ορατοί μόνο από αυτό.
Ένα παραμύθι που θα διαβάσουν οι γονείς στα παιδιά αυτής της ηλικίας κρατώντας τα αγκαλιά για να τους δείξουν τι υπέροχη που γίνεται η ζωή όταν τη μοιράζεσαι με φίλους.
Σε ένα παιχνίδι με τις λέξεις παρασύρει τους αναγνώστες του ο ευφάνταστος λεξιπλάστης των βιβλίων για μικρά παιδιά Δημήτρης Μπασλάμ. Ο Μάγος (εικονογράφηση Χρυσώ Χαραλάμπους, εκδ. Επόμενος Σταθμός) είναι μια ιστορία για τα όσα μαγικά μπορούν να συμβούν σε μια οικογένεια, για τους φόβους και τις αγωνίες που μπορεί να νιώθει ένα παιδί. Με τα μαγικά ξόρκια και τα εμπνευσμένα στιχάκια του, ο µουσικός, ενορχηστρωτής και παραγωγός Δημήτρης Μπασλάμ ετοίμασε ακόμη μια ιστορία γεμάτη ρυθμό και αισιόδοξα μηνύματα.
Τα μικρά παιδιά θα διαβάσουν και θα παίξουν με τα στιχάκια του
Πάρα πολλά ξόρκια θα ήθελε να χρησιμοποιήσει
ένα παιδί με δυο γονείς κοντά.
Κάποια αρχαία απ' την Ινδία,
ένα των Ίνκας φοβερό,
πέντε από κάστρα στην Αγγλία
κι ένα θιβετιανό σοφό!
Ένα του μάντη Τειρεσία,
ένα απ' τον Νείλο ποταμό,
δύο των Μάγια με παπάγια
κι ενός δρυΐδη με σαμπό...
Ένα ποιητικό κείμενο, φωτεινό και αισιόδοξο, είναι το παραμύθι Τα Φλαφ της ευτυχίας (εκδ. Διόπτρα) της Μαρίνας Γιώτη, στο υπογράφει και την εικονογράφηση. Ένα βιβλίο που δείχνει σε μικρούς, αλλά και μεγάλους, ότι ο δρόμος για την ευτυχία περνά από την ευγνωμοσύνη. Η λέξη Φλαφ, το αντικείμενο της επιθυμίας του ήρωα της Γιώτη, μια μικρή, μαγική λέξη που περιγράφει το μέσο για την απόλυτη ευτυχία. Αν το έχεις όλα είναι απαλα, χωρίς αιχμές, χωρίς αγωνία, γεμάτα καλοσύνη και φως.
Το παιδί-αναγνώστης, όπως κι ο Ο-ΧΙ, ο ήρωας της ιστορίας, καταλαβαίνει ότι η ευγνωμοσύνη συνδέεται άμεσα με την ευτυχία κι ότι είναι ο τρόπος για να ζούμε ικανοποιημένοι στη ζωή μας, τώρα και στο μέλλον.
Στο τέλος του βιβλίου, βρίσκουμε συμβουλές για γονείς, εκπαιδευτικούς, επαγγελματίες υγείας και ασκήσεις Ευγνωμοσύνης από την εκπαιδευτικό Γεωργία Σολωμού.
Όλες τις μέρες του χρόνου είναι ωραίο να υπάρχει στη μικρή βιβλιοθήκη των παιδιών ένα βιβλίο με πολλές ιστορίες, παραμύθια κλασικά ή σύγχρονα, για να διαβάζονται την ώρα πριν τον μεσημεριανό ή βραδυνό ύπνο ή στο ταξίδι. Μια τέτοια συλλογή είναι οι Μαγικές ιστορίες και παραμύθια του Άντερσεν (μτφρ. Έρρικα Πάλη, εκδ. Ψυχογιός) σε διασκευή της Στεφανία Λεονάρντι Χάρτλι και εικονογράφηση της Τζούλια Κρέγκατ.
Μια πολυτελής έκδοση με δέκα κλασικά παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, που υμνούν την ομορφιά της ζωής και της φύσης, τη φιλία και την ελευθερία, αλλά και τα παράδοξα που κάνουν τον κόσμο μας τόσο υπέροχο. Οι ιστορίες της Μικρής Γοργόνας, της Τοσοδούλας, του Αδέξιου Χανς και άλλων πολυαγαπημένων παραμυθιών συντροφεύουν τα παιδιά στις διακοπές τους αλλά και όλο το χρόνο.
Στην ίδια λογική είναι και η συλλογή ελληνικών, λαϊκών παραμυθιών που επιμελήθηκε η Αγγελική Σταματακοπούλου. Ο τόμος Αγαπημένα ελληνικά παραμύθια (εικονογράφηση Θέντα Μιμηλάκη, εκδ. Susaeta) συγκεντρώνει δώδεκα πολύ γνωστά παραμύθια της λαϊκής μας παράδοσης για να τα διαβάσουν γονείς, παπούδες και γιαγιάδες στα μικρά παιδιά ξεκινώντας με την αξεπέραστη φράση «Μια φορά κι έναν καιρό...» Τα σημερινά μικρά παιδιά μυούνται στη γλώσσα και τις εικόνες της παράδοσης και αποκτούν ενδιαφέρον
Και σε αυτή την πολύ φροντισμένη συλλογή έχουμε μια επιλογή για τις ώρες της συντροφικής ανάγνωσης των μεγάλων με τα παιδιά που θα γίνει μια όμορφη συνήθεια των διακοπών αλλά και για κάθε μέρα του χρόνου.
Για αυτόνομους αναγνώστες από 6 έως 9 ετών
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν θέλουν ιστορίες, περιπέτειες, ήρωες με τους οποίους να μπορούν να ταυτίζονται, να τους ακολουθούν και να μεγαλώνουν μαζί τους.
Τα μυστήρια του Μάλντμουρ της Βρετανίδας συγγραφέα Ρουθ Κουέιλ εκτυλίσσονται σε ένα τέτοιο σύμπαν όπου όλα μπορούν να συμβούν και οι ήρωες, τρία κεφάτα παιδιά, δύο αγόρια και ένα κορίτσι, γίνονται σύντροφοι στην περιπέτεια.
Η τρίτη και πιο πρόσφατη ιστορία της σειράς έχει τίτλο Κοτόπουλο φιάσκο (εικονογράφηση Μάρτα Κίσι, μτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και βρίσκει τον Τζο, τον Τομ και την Πιπ ενθουσιασμένους που θα περάσουν τις διακοπές τους με τη γιαγιά στο Μάντλμουρ. Θα σκαρφαλώνουν όλη μέρα στα δέντρα, θα τρώνε σοκολάτες και θα αράζουν στον καναπέ. Τι ωραία περιγραφή για τις καλοκαιρινές διακοπές! Στην ιστορία όμως, το Μάντλμουρ είναι ένα πολύ επικίνδυνο μέρος. Τα παιδιά, δείχνοντας μεγάλη ενσυναίσθηση και ηθική στάση απέναντι στα ζώα αντιδρούν όταν μαθαίνουν ότι κοντά τους πρόκειται να κατασκευαστεί μία φρικτή φάρμα εκτροφής κοτόπουλων. Ξεκινούν διαμαρτυρίες για να σωθούν τα κοτόπουλα. Σύντομα όμως θα αντιληφθούν όσοι αντιτίθενται στα σχέδια για τη φάρμα κάτι παθαίνουν. Δράση, μυστήριο και μεγάλο περιθώριο ώστε τα παιδιά να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να πάρουν τις σωστές αποφάσεις.
Ένα κοριτσάκι που κάθε παιδί αυτής της δυναμικής ηλικίας θα ήθελε για φίλη είναι η Αντέλ, η τρομερή που βγαίνει από τη συγγραφική πένα του Κυρίου Ταν και το εικονογραφικό πενάκι της Κυρίας Πρίκλι. Γάλλοι και οι δύο δημιουργοί της σειράς, έχουν πλάσει μια συναρπαστική ηρωίδα γεμάτη νεύρο (και νεύρα) αλλά και άποψη.
Στην πιο πρόσφατη ιστορία της -συνολικά κυκλοφορούν τρεις- αναφωνεί Δεν φταίω εγώ! (μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου, εκδ. Κλειδάριθμος). Μια σειρά αυτοτελών ιστοριών όπου η αφήγηση ξεδιπλώνεται σε αναπτυγμένα κόμικ και θα προσφέρει στα παιδιά γέλια και άποψη!
Στα μικρότερα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας θα βρει αναγνώστες που θα αναζητούν τη συντροφιά του και ο Εδουάρδος, ο ποντικός από την Ποντικοκοιλάδα, ο ήρωας της Ευλαμπίας Τσιρέλη.
Στην δεύτερη ιστορία του με τίτλο ο Εδουάρδος και η μεγάλη διάσωση (εικονογράφηση Τριανταφυλλιά Βάσσου, εκδ. Ίκαρος) o Εδουάρδος αποφασίζει να οργανώσει μαζί με κάποια ποντίκια εθελοντές μια αποστολή διάσωσης, όμως έκπληκτος αντιμετωπίζει τον φόβο και την άρνηση ορισμένων να βοηθήσουν. Ένα μυθιστόρημα για την αποδοχή, τη φιλία και την αυτοθυσία.
Η πρώτη ιστορία με την οποία οι μικροί αναγνώστες γνώρισαν τον διαφορετικό αυτό ήρωα κυκλοφόρησε στις αρχές της χρονιάς με τίτλο ο Εδουάρδος και η μεγάλη σπηλιά. Η σειρά προτείνεται για αναγνώστες από 7 ετών.
Ο διασημότερος ντετέκτιβ, ο Σέρλοκ Χολμς, εξακολουθεί να ασκεί τεράστια γοητεία σε παλιότερους αναγνώστους ενώ το κοινό του συνεχώς διευρύνεται και μέσα από επιτυχημένες τηλεοπτικές μεταφορές. Ιδανική μύηση των παιδιών στο σύμπαν του ιδιόρυθμου ντετέκτιβ που με σύντροφό του τον γιατρό Γουάτσον εντοπίζει την αλήθεια στις μικρές λεπτομέρειες είναι οι διασκευές των ιστοριών του πρωτοπόρου σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ που κυκλοφορούν στη σειρά Σέρλοκ Χολμς - Ο μεγάλος ντετέκτιβ (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου - Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Μεταίχμιο).
Στη σειρά που προτείνεται για παιδιά από 7 ετών και άνω κυκλοφορούν ήδη τέσσερις τίτλοι. Τις διασκευασμένες ιστορίες υπογράφει ο Γερμανός συγγραφέας Ολιβερ Πάουτς και την εικονογράφηση επίσης Γερμανός Ντόμινικ Ρουπ. Ο αόρατος έβδομος άνθρωπος είναι μία από τις ιστορίες αυτές με τις οποίες καλλιεργείται η όρεξη των παιδιών για το διάβασμα ενώ εξοικειώνονται με τη συνδυαστική σκέψη και την εξαγωγή λογικών συμπερασμάτων.
Ο Ισπανός Ισαάκ Παλμιόλα υπογράφει τα βιβλία της σειράς Λέσχη μυστηρίου Σέργουφ Χολμς που με την ιστορία με τίτλο Παιχνίδια με τη φωτιά (μτφρ. Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Διόπτρα) έχει φτάσει στην 17η περιπέτεια.
Η παρέα αποτελείται από την ατρόμητη Τζούλια που λατρεύει τα αστυνομικά βιβλία και παθιάζεται με τις επικίνδυνες υποθέσεις, τον εξ αγχιστείας αδερφός της Ντιέγκο που είναι ιδιοφυία στην τεχνολογία και τους δύο τετράποδους συντρόφους τους, τον σκανδαλιάρη καπετάν φασαρία, μικρόσωμο σκυλάκο Σέργουφ και τον αιωνίως κουρασμένο χοντρούλη γάτο Δόκτωρ Γάτσον. Αντώλντας έμπνευση από τον αρχετυπικό ντετέκτιβ με το καπέλο και την πίπα, ο Παλμιόλα έχει χτίσει μια αχτύπητη τετράδα τα μελη της οποίας έχουν όλα τα χαρακτηριστικά για γίνουν αγαπημένοι των παιδιών.
Σε αυτή την ιστορία χτυπά συναγερμός όταν ταυτόχρονες πυρκαγιές προκαλούν χάος στους δρόμους. Κάποιος έκαψε τρία κτίρια και πρέπει να συλληφθεί. Τα στοιχεία υπάρχουν αλλά ο ένοχος δεν είναι πάντα αυτός στον οποίο πέφτουν οι υποψίες. Η δράση δεν σταματά για τους ήρωες που λύνουν τα μυστήρια με θάρρος και βάζοντας το μυαλό τους να δουλέψει προς κάθε κατεύθυνση.
Αν ο Σέρλοκ Χολμς είναι ένα πολυαγαπημένος ήρωας που εμπνέει και νέες ιστορίες, ένας τέτοιος πολυαγαπημένος ήρωας των παιδιών είναι και ο Ντετέκτιβ Κλουζ του βραβευμένου Γερμανού συγγραφέα Γίργκεν Μπανσέρους. Εδώ και λιγες εβδομάδες κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία η 31η ιστορία του με τίτλο Προσοχή, κάμερα! (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Μεταίχμιο).
Στην πιο πρόσφατη περιπέτειά του θίγεται το θέμα της παραβίασης της ιδιωτικότητας καθώς κάποιοι προσπαθούν να ξεσκεπάσουν τον Κλουζ φωτογραφίζοντάς τον σε μια στιγμή αδυναμίας.
Η αστυνομική σειρά βιβλίων με ήρωα τον 9χρονο Κλουζ, που πίνει γάλα και μασάει τσίχλες και που κάνενα μυστήριο δεν του αντιστέκεται, προτείνεται για αναγνώστες από 8 ετών.
Μιλώντας για μυστήριο με διάθεση για ανακαλύψεις νέων τόπων, εθίμων, παραδόσεων, γούστων, συνηθειών και γεύσεων η σειρά που θα ανοίξει την όρεξη στα παιδιά για ταξίδια είναι ελληνική, εξωστρεφής και κοσμοπολίτικη και γράφεται από πολλά χέρια.
Υπό τον γενικό τίτλο οι Κατάσκοποι της γεωγραφίας (εκδ. Διόπτρα) έχουν ήδη κυκλοφορήσει τέσσερις αυτοτελείς ιστορίες που τις υπογράφουν οι συγγραφείς Τζένη Κουτσοδημητροπούλου, Μαρία Ρουσάκη, Λίνα Μουσιώνη και Μάγια Δεληβοριά ενώ μια αρμονική υφολογική σύνδεση πετυχαίνει με την εικονογράφησή της σε όλα τα βιβλία της σειράς η Λίλα Καλογερή.
Μετά το ταξίδι στο Κιότο (Ένας σαμουράι, ένα σπαθί και το κεράσι της ζωής της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου), τις περιπλανήσεις στο Μανχάταν (Μήνυμα στο Μανχάταν της Μαρίας Ρουσάκη) και την περιπέτεια στα Καρπάθια όρη (Η επιστροφή του κόμη Δράκουλα και το μυστήριο με τις νυχτερίδες της Λίνας Μουσιώνη), στο τέταρτο βιβλίο της σειράς η Αμαλία και η Ρόη, ως "Κατάσκοποι της Γεωγραφίας" με κωδικά ονόματα σπουδαίων εξερευνητριών, μαζί με τη γιαγιά Μαρία που έχει ξεκινήσει τη δική της εξερεύνηση, θα επισκεφτούν τα ξαδέρφια τους, Λίνα και Στέλιο, που ζουν στο Όσλο της Νορβηγίας. Εκεί τα παιδιά θα αναζητήσουν τη λύση του μυστηρίου και μαζί την πυξίδα των Βίκινγκς που κρύβει ένα από τα μυστικά της ζωής.
Μια φαινομενικά απλή αποστολή αναλαμβάνουν οι ήρωες της εκπαιδευτικού και συγγραφέα βιβλίων για παιδιά Φυτούλας Βακανά στο βιβλίο με τίτλο Στα ίχνη της Ρεγγίνα Πρετιόζα (εκδ. Πατάκη).
Ο Ιάσονας, ο Άγγελος και η Μυρσίνη αποδεικνύνεται τελικά ότι έχουν μπροστά τους μια αποστολή που μόνο απλή δεν είναι. Τα τρία παιδιά βρίσκονται μπλεγμένα σε μία περιπέτεια: ταξιδεύουν πολλά χιλιόμετρα, δραπετεύουν από ένα μουσείο, απαντούν σε μια αγγελία, κυνηγούν και κυνηγιούνται. Αλλά ποια είναι η Ρεγγίνα Πετριόζα και γιατί κάποιος θέλει να την κρατήσει για τον εαυτό του; Μια σφιχτοδεμένη και καλογραμμένη ιστορία που θα δώσει κέφι και όρεξη για περισσότερο διάβασμα στα παιδιά.
Περιπέτειες σε ένα μουσείο ζει και η ηρωίδα του Ρομπ Μπίντουλφ στην ιστορία Η Πίνατ Τζόουνς και τα δώδεκα περάσματα (μτφρ. Μάνος Μπονάνος, εκδ. Παπαδόπουλος).
Μια ιστορία όπου η υπαρξιακή σημασία της τέχνης δίνει το έναυσμα για να γραφτεί και η δεύτερη ιστορία με ηρωίδα την Πίνατ και συνοδοιπόρους της τους φίλους της που πολεμούν τον μοχθηρό Κύριο Λευκό που θέλει να εξαφανίσει τα χρώματα και τη δημιουργικότητα. Τα παιδιά της ιστορίας του καταξιωμένου Βρετανού γραφίστα και εικονογράφου θα γράψουν τη δική τους ιστορία κάνοντας επανάσταση και οι αναγνώστες αυτής της ηλικιακής ομάδας θα αγαπήσουν την επαναστατικότητα, την εφευρετικότητα και το κουράγιο τους.
Πρόκειται για το δεύτερο βιβλίο του Μπίντουλφ με ηρωίδα τη δυναμική Πίνατ Τζόουνς.
Οι μαγικές καταστάσεις απαιτούν και μαγικές αντιδράσεις θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς διαβάζοντας την ιστορία που διαδραματίζεται στην οδό Τσουκνίδας όπου βρίσκεται το σπίτι της Βιόλας Αγριώτη.
Όταν το κουδούνι χτυπά, τα παιδιά αντικρίζουν στο κατώφλι μια φεγγαραρκούδα - μια τεράστια φτερωτή αρκούδα καλυμμένη με αστέρια. Τέτοια πράγματα συμβαίνουν στην ισοτρία της Βρετανής συγγραφέα Πίπα Κέρνικ Το μαγικό θηριοτροφείο - Περιπέτεια στο άγριο άγνωστο (μτφρ. Μάρω Ταυρή, εκδ. Μεταίχμιο). Εξαφανισμένοι εξερευνητές, απρόσμενα πλάσματα, ένα πολύχρωμο σύμπαν γεμάτο ετερόκλητα στοιχεία που κεντρίζουν τη φαντασία των παιδιών, όλα αυτά έχουν αποδοθεί σε μια γλώσσα με ωραία ροή που ενισχύει την αναγνωστική απόλαυση και κάνει την πρόσκληση για παιχνίδι στο «άγριο άγνωστο» ακόμα πιο θελκτική.
Σε κόσμους μαγικούς παραμένουμε διαβάζοντας τα όσα εκτυλίσσονται στο ξενοδοχείο για μάγισσες όπου ισχύουν ορισμένοι προφανείς κανόνες που όμως δεν τηρούνται πάντα και έτσι επικρατεί ένας μικρός χαμός.
Οι δημιουργοί της δημοφιλούς σειράς Πένι Πέπερ, η συγγραφέας Ουλρίκε Ράιλαντς και η εικονογράφος Λίζα Χενς, έχουν πλάσει εδώ τον Μαγισσόκοσμο.
Στο Ξενοδοχείο για μάγισσες - Περιπέτεια στον μαγισσόκοσμο (μτφρ. Μαρία Μαντή, εκδ. Μεταίχμιο), την δεύτερη ιστορία με ηρωίδες της Κλάρα και τη Ροζαλί, οι πελάτες παραπονιούνται για τις μπανιέρες που συρρικνώνονται, η γιαγιά μεταμορφώνεται σε κότα, ενώ στο τέλος εμφανίζεται από το πουθενά και μία τίγρη, για να δέσει το γλυκό. Άραγε έχει κάποια σχέση με όλα αυτά η καινούρια δασκάλα της Κλάρας και της Ροζαλί, η κυρία Κακίδου; Την απάντηση θα τη δώσει μια επίσκεψη στον Μαγισσόκοσμο.
Τα παιδιά θα γελάσουν και θα διευρύνουν τις γλωσσικές τους ικανότητες χάρη στην τολμηρή και επινοητική αφήγηση που υπηρετείται πολύ πετυχημένα και μεταφραστικά.
Αναζητώντας ιστορίες που θα κάνουν τα παιδιά να διασκεδάσουν διαβάζοντας η επιλογή του Γκρίμγουντ (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης - Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Πατάκη) της βραβευμένης Νάντια Σιρίν θα αποζημιώσει τους μικρούς αναγνώστες.
Στο δάσος όπου αναζητούν καταφύγιο ο γλυκούλης Τεντ και η ζόρικη Νάνσι, δυο αδελφάκια αλεπουδάκια, όλα μπορούν να συμβούν. Γιατί το σκάνε τα μικρά; Γιατί εκεί τριγυρνά μια γάτα που ζητά εκδίκηση; Και γιατί κυκλοφορούν σκίουροι με φόρμες γυμναστικής, πάπιες που αγαπούν το θέατρο, άτακτες λαγουδίνες ενώ συμβαίνουν και άλλα πολλά θα το καταλάβουν τα παιδιά διαβάζοντας την ιστορία με αφηγητή τον Ερρίκο Δυναμίτη.
Η Νάντια Σιρίν έχει χαρακτηριστεί από τον Observer ως μία «από τις καλύτερες και σπουδαιότερες δημιουργούς παιδικών βιβλίων στη Βρετανία».
Ένας κοριτσίστικος χαρακτήρας με δυναμισμό και ευφυία, με όρεξη και πείσμα, είναι η Λεονόρα Μπολτ της Βρετανίδας συγγραφέα Λούσι Μπραντ. Το κορίτσι με τα φουντωτά μαλλιά δεν σκύβει το κεφάλι, καταστρώνει σχέδια, κατεβάζει ιδέες και τις βάζει σε εφαρμογή διότι είναι μια μυστική εφευρέτρια. Κίνητρό της να βρει τους γονείς της και έγνοια της να αποφύγει τον μοχθηρό θείο της. Η ιστορία τα έχει όλα στις σωστές δόσεις και τα παιδιά θα την απολαύσουν για αυτό.
Στην δεύτερη περιπέτειά της με τίτλο Συμφορά στα βαθιά (μτφρ. Μαρία - Νεφέλη Ταμία, εκδ. Μεταίχμιο) ίσως χρειαστεί να οδηγήσει ένα υποβρύχιο που έφτιαξε η ίδια, με παρέα λίγους μόνο φίλους και μια βίδρα με ιδιαιτέρως ευαίσθητα μουστάκια - αλλά μόλις η καταστροφή τους χτυπήσει την πόρτα, το παλαβό σχέδιο της Λεονόρας αποδεικνύεται το πιο έξυπνο που κατέστρωσε ποτέ της.
Στη σειρά βιβλίων «Τα συμμαθητάκια» θέση έχουν όλοι: οι δύσκολοι, οι περίεργοι, οι μυστήριοι, οι ζόρικοι, οι θεατρίνοι, οι σοφοί, οι ήρωες και οι πεισματάρηδες. Είναι όλοι μαθητές στο σχολείο της Φτερνιζούπολης, όπου τη θέση του έχει κι Ο Χάρης Χαϊδεμένος (μτφρ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Διόπτρα) που είναι το τέλειο παιδί. Αλλά ακόμα και για το τέλειο παιδί έρχεται η «αντίστροφη μέτρηση» όπως είναι ο τίτλος της δικής του περιπέτειας.
Στην ιστορία που υπογράφει ο Ιταλός συγγραφέας βιβλίων για παιδιά και κόμικ Αντρέα Πάου, κάποια μέρα θα φανεί ότι ακόμα και το τέλειο παιδί θα νιώσει απειλή καθώς στο θρανίο του θα βρει ένα απειλητικό σημείωμα που θα γράφει "Ξέρω τι έχεις κάνει, Χάρη Χαϊδεμένε!" Ένα μυστήριο ξαφνικά καλύπτει τον Χάρη Χαϊδεμένο και το μυστήριο πρέπει να εξιχνιαστεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
Η επιτυχημένη χιουμοριστική σειρά, που μετρά ήδη 21 βιβλία, απευθύνεται σε παιδιά από 7 ετών. Τα βιβλία υπογράφουν γνωστοί Ιταλοί συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας, όπως ο Πιερντομένικο Μπακαλάριο, ενώ το ύφος της σειράς και την οπτική της ενότητα προσδίδει με την εικονογραφήσή της η Λάουρα Ρε.
Σε σχολικό περιβάλλον θα βρούμε και τους ήρωες στο πρώτο βιβλίο της νέας σειράς Τα τερατάκια - Πρώτη μέρα στο σχολείο (μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου, εκδ. Κλειδάριθμος) του Αμερικανού συγγραφέα και εικονογράφου βιβλίων για παιδιά Τράβις Νίκολς. Μια χορταστική και αστεία ιστορία για μια παρέα συμμαθητών που αποτελείται από βρικόλακες, φαντάσματα, λυκάνθρωπους, πλάσματα των βάλτων και μούμιες και στην οποία προστίθεται κι ένα εξωγήινο ον. Τα περίεργα πλάσματα είναι φιλικά, πηγαίνουν στο σχολείο, κάνουν τα µαθήµατά τους, παίζουν κρυφτό, φτιάχνουν ένα συγκρότημα και κάνουν ένα σωρό τρέλες όπως όλα τα παιδιά.
Ένα νέο λογοτεχνικό σύμπαν με πολλά στοιχεία κόμικ που υμνεί την διαφορετικότητα με τις ιστορίες αξιολάτρευτων χαρακτήρων που προσφέρουν γέλιο.
Ο πολύ γνωστός Βρετανός συγγραφέας και εικονογράφος Αλεξ Τ. Σμιθ είναι ο δημιουργός μιας νέας σειράς με ήρωα τον κύριο Πιγκουίνο. Στην ιστορία Ο κ. Πιγκουίνος και το κάστρο με τα μυστικά (μτφρ. Τατιάνα Γαλάτουλα, εκδ. Ψυχογιός) ο περιπετειώδης κ. Πιγκουίνος με το στιλάτο καπέλο, το κολατσιό που έχει πάντα μαζί του και τον βοηθό του, τον Άρη, είναι ένας εξερευνητής που τα παιδιά γνώρισαν με το πρώτο του βιβλίο, Ο κ. Πιγκουίνος και ο χαμένος θησαυρός.
Σε αυτή την περιπέτεια, ύστερα από την αναγκαστική προσγείωσή τους σ’ ένα χιονισμένο βουνό, ο κύριος Πιγκουίνος και ο Άρης ανακαλύπτουν ένα παλιό, έρημο κάστρο. Ταυτόχρονα, πολλά κατοικίδια ζώα αρχίζουν να εξαφανίζονται, ενώ μυστηριώδεις μορφές παραμονεύουν στο σκοτάδι. Η ιστορία τους έχει πλάκα και ανατροπές και θα διασκεδάσει τα παιδιά.
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας απολαμβάνουν όμως και τα παραμύθια.
Στο εικονογραφημένο παραμύθι της Μαριάννας Κουμαριανού Ο δράκος που έπλεκε λέξεις (εικονογράφηση Ρένια Μεταλληνού, εκδ. Καλέντη) τα παιδιά μαθαίνουν την ιστορία ενός δράκου που ζούσε κάποτε, πριν πολλά πολλά χρόνια και έπλεκε λέξεις που τις άφηνε να κυλπύν στον ποταμό.
Η ιδέα ενός δράκου που έστελνε στους ανθρώπους λέξεις δροσερές, που τους ξεδιψούσαν, αλλά και λέξεις ευγνωμοσύνης, που τους γέμιζαν αγάπη λειτουργεί πολύ όμορφα και γεφυρώνει ένα αγαπημένο θέμα για τα παιδιά, που είναι οι δράκοι, με στοιχεία της λαϊκής παράδοσης στην οποία ανήκουν άλλωστε και οι δράκοι. Το παραμύθι κυλά ήρεμα και χαμηλόφωνα, όπως ο ποταμός που περιγράφει. Ένας τόπος συνάντησης ανθρώπων από την ανατολή και τη δύση που έρχονται εκεί για να τον δουν και να ακούσουν την ιστορία του.
Στο Ημερολόγιο φάρου της Σόφι Μπλάκολ (μτφρ. Αργυρώ Πιπίνη, εκδ. Διόπτρα) θα διαβάσουν μια ιστορία για έναν φάρο που βρίσκεται στον ψηλότερο βράχο ενός μικροσκοπικού νησιού στα πέρατα του κόσμου.
Από το σούρουπο ως την αυγή ο φάρος λάμπει, στέλνοντας το φως του στη θάλασσα, καθοδηγώντας τα πλοία στη ρότα τους. Καθώς περνούν οι εποχές, άλλοτε έχει τρικυμία κι άλλοτε έχει ηρεμία. Έξω ο άνεμος φυσάει αλλά μέσα στον φάρο ο φαροφύλακας γράφει, κι εμείς βλέπουμε τη ζωή του να ξετυλίγεται. Έρχονται όμως μεγάλες αλλαγές, όπως θα διαπιστώσουν οι μικροί αναγνώστες.
Ένα αλληγορικό παραμύθι για τον χρόνο που κυλά και δεν ξέρουμε ποτέ τι θα φέρει είναι αυτό της Μαρίας Ρουσάκη. Τίτλος του Το πλήρωμα του χρόνου (εικονογράφηση Αμαλία Κονταίου, εκδ. Ψυχογιός).
Η ζωή της ηρωίδας, της Ντανιέλας, έχει σημαδευτεί από ένα μεγάλο γεγονός, ένα ατύχημα που της άλλαξε τη ζωή και που υψώνεται σαν σύνορο ανάμεσα σε ένα ανέμελο και ευτυχισμένο πριν και ένα σκοτεινό και αβέβαιο μετά. Η Ντανιέλα ορίζει όμως μόνη της τον χρόνο: έχει ένα καράβι, τον "Χρόνο" και δώδεκα ναύτες που τη βοηθούσαν στις φουρτούνες· σήκωναν τα πανιά, κρέμονταν απ' τα κατάρτια, έλεγχαν τα σκοινιά. Για την Ντανιέλα ο χρόνος ήταν δικός της να τον κάνει ό,τι θέλει. Ίσως επειδή λαχταρούσε να μείνουν όλα όπως ήταν πριν.
Δεν ήθελε να προχωρά μπροστά. Προτιμούσε να σταματήσουν όλα και να μείνει ακριβώς εκεί όπου ήταν. Στο καράβι της. Για να ταξιδέψει τα όνειρά της έως το διαμάντι της γιατρειάς. Μόνο που το διαμάντι δεν ήταν στα όνειρά της. Βρισκόταν κάπου αλλού.
Φουρτούνες στη ζωή του βιώνει και ο ήρωας της Άλκηστης Χαλικιά στο βιβλίο βιβλίο της Σαν διακοπές ρεύματος (εικονογράφηση Μαρία Μπάχα, εκδ. Ίκαρος). Ένα παιδί της πόλης, ο Άγγελος, ακολουθεί τους γονείς του που μετακομίζουν στην επαρχία. «Οι νέοι μου συμμαθητές ήταν παιδιά από τα κοντινά χωριά. Μόνο εγώ είχα έρθει από τη μεγάλη πόλη. «Αλήθεια δεν έχεις ξαναδεί τόσο μεγάλο σκουλήκι;» «Δεν έχεις πατήσει ποτέ σταφύλια;» Το ότι ήξερα να διασχίζω δρόμους χωρίς να με πατήσουν αυτοκίνητα, να βγάζω εισιτήρια για το μετρό, να κάνω ανακύκλωση, αυτό δεν εντυπωσίαζε κανέναν!»
Το αγόρι της πόλης θα αντιμετωπίσει τους φόβους του και θα κάνει φιλίες που δεν είχε φανταστεί. Οι μέρες στο βουνό θα αποδειχθούν οι πιο ευτυχισμένες της ζωής του και θα μοιάζουν με... διακοπές ρεύματος. Το βιβλίο αποπνέει ιδιαίτερη φροντίδα γλωσσικά αλλά εικονογραφικά και τυποτεχνικά. Επίσης, συνοδεύεται από ένα CD με 14 τραγούδια σε στίχους της Άλκηστης Χαλικιά, μουσική της Μέλπως Χαλκουτσάκη και του Πέτρου Σταμέλου και φιλική συμμετοχή: Βαγγέλης Γερμανός, Φώτης Σιώτας & «Εκτός τροχιάς».
Για βιβλιοφάγους 9 έως 12 ετών
Αόρατοι Ρεπόρτερ - Η Κατάρα της χαμένης Ατλαντίδας (εκδ. Μεταίχμιο) του Άρη Δημοκίδη. Μια σειρά που πρωτοκυκλοφόρησε με μεγάλη επιτυχία πριν μερικά χρόνια, επανακυκλοφορεί με νέα επιμέλεια των βιβλίων.
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας βιβλίων για παιδιά Άρης Δημοκίδης προσκαλεί τα παιδιά σταθερά σε περιπέτειες που έχουν πάντα κάτι το πολύ γοητευτικό: δείχνουν ότι η επίμονη αναζήτηση της αλήθειας, όποιο κι αν είναι το τίμημα, είναι μια υπέρτατη αξία. Δεν θα γίνουν όλα τα παιδιά ερευνητές, ούτε και δημοσιογράφοι, αλλά διαβάζοντας της ιστορίες των Αόρατων Ρεπόρτερ τους καλλιεργείται η πίστη ότι τα πράγματα που συμβαίνουν δεν είναι κενά νοήματος, ότι δεν είναι μάταιο να ψάχνεις και στη συνέχεια να λες αυτό που βρίσκεις κι ότι αν καμιά φορά μπορούσαμε να γίνουμε αόρατοι θα ήταν σίγουρα πολύ διασκεδαστικό.
Οι κατασκοπικές ιστορίες αρέσουν σε μικρούς και μεγάλους. Στη Σχολή Κατασκόπων - Βρετανική εισβολή (μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου, εκδ. Κλειδάριθμος) του Στούαρτ Γκιμπς θα βρουν μια καλογραμμένη, χορταστική ιστορία με ένα μυστικό πράκτορα, τον Μπεν Ρίπλεϊ, σε αποστολή να καταστρέψει τη SPYDER μια και καλή. Πόσο δύσκολο είναι αυτό, ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι του, πόσο Άγγλος πρέπει να το «παίξει» για να φέρει εις πέρας την αποστολή του είναι τα κλειδιά αυτής της περιπέτειας.
Η σειρά βασίζεται σε όλα τα δοκιμασμένα κόλπα και εργαλεία για να στηθεί μια ιστορία με καστασκόπους και τα επενδύει με χιούμορ που προκαλεί γέλιο.
Το δεύτερο βιβλίο της σειράς Βιβλιοναύτες που μας σύστησε ο Θοδωρής Τσεκούρας έχει τίτλο Το σκοτεινό φως (εικονογράφηση Λέλα Στρούτση, εκδ. Παπαδόπουλος).
Ο Ωρίωνας επιστρέφει στο σχολείο του αποφασισμένος να μην μπλεχτεί πια σε άλλες περιπέτειες. Όμως ο Mark 51 έρχεται με μια απρόσμενη είδηση που θα στείλει τον Ωρίωνα με τη φίλη του την Μπλε, αλλά και όλη τη γνωστή παρέα, σε ένα ταξίδι που θα καθορίσει τη μοίρα του γαλαξία. Γιατί η σκοτεινή ύλη επιτίθεται στη Γη και οι μόνοι που μπορούν να δώσουν τη λύση είναι οι βιβλιοναύτες. Οι βιβλιοναύτες επιστρέφουν με μια ακόμα περιπέτεια γεμάτη χιούμορ και δράση σε ένα βιβλίο από αυτά που τα παιδιά δεν μπορούν να αφήσουν από τα χέρια τους.
Με τις Αγριόπαπιες Η εξέγερση, όνειρο δεύτερο (εκδ. Πατάκη) ο Γιώργος Χατζόπουλος συνεχίζει την ιστορία των τριών φίλων που μας σύστησε στο πρώτο βιβλίο της σειράς.
Οι τρεις φίλοι, ο Αλέξανδρος, η Βερονίκη και ο Γιώργος, πηγαίνουν πλέον γυμνάσιο, ζουν στην ίδια γειτονιά, ακούνε μουσική, διαβάζουν βιβλία, φλερτάρουν, παίζουν ποδόσφαιρο και ονειρεύονται.
Τα όνειρά τους είναι διαφορετικά, τα εμπόδια ίδια: η καταπίεση των γονιών, η αυταρχικότητα των καθηγητών, η αδιαλλαξία του γυμνασιάρχη, ο απολυταρχισμός της κυβέρνησης, ο συντηρητισμός της κοινωνίας. Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε μια εξέγερση που όμως κι αυτή κάποια στιγμή θα καταλαγιάσει. Ένα μυθιστόρημα για μεγάλα παιδιά ττου δημοτικού που ετοιμάζονται για τη μετάβαση στον κόσμο του γυμνασίου και της εφηβείας.
Με αφετηρία έναν μεσαιωνικό θρύλο για την πανέμορφη νεράιδα Μελουζίνα (εκδ. Καλειδοσκόπιο) η Κύπρια εκπαιδευτικός Δέσποινα Ηρακλέους έγραψε ένα μυθιστόρημα για μεγάλα παιδιά που κινείται μεταξύ μύθων και πραγματικότητας.
«Πριν ακόμα ξημερώσει, οι ιαχές «Λουζινιάν! Λουζινιάν!» σκίζουν τον αέρα. Μια γραμμή από καβαλάρηδες εμφανίζεται μέσ' από την ομίχλη που κυλάει κ απλώνεται πάνω από την πεδιάδα».
Ο μεσαιωνικός θρύλος για την πανέμορφη νεράιδα Μελουζίνα βασίζεται στην πραγματική ιστορία του γαλλικού Οίκου των Λουζινιανών, που βασίλεψε στην Κύπρο από τον 12ο εως τον 15ο αιώνα.
Στο βιβλίο τα παιδιά θα διαβάσουν ιπποτικές ιστορίες για υπεράνθρωπα κατορθώματα, μεγάλους έρωτες, όρκους που αθετούνται, κατάρες, μαγικά πλάσματα, φιλίες, προδοσίες και μυστικά.
Σε ένα περιβάλλον μαγικό και παραμυθιακό μεταφέρει τους αναγνώστες της η Δέσποινα Μάντζαρη με το μυθιστόρημά της για μεγάλα παιδιά Η Τούλιπ και η καρδιά του δάσους (εικόνες Δημήτρης Καρλαφτόπουλος, εκδ. Αίολος).
Η εντεκάχρονη Τούλιπ είναι μια νεράιδα νέβας, μόλις τέλειωσε το βασικό σχολείο και ονειρεύεται να γίνει ανθίστρια, ώστε να ζήσει στη Πόλη των Κλαδιών, να φοράει πολύχρωμα φορέματα, να έχει δικό της μυρμήγκι-υπηρέτη και να γνωρίσει την ίδια τη βασίλισσα. Αλλά ο κίνδυνος ελλοχεύει καθώς χωρίς την αγαπημένη βασίλισσα όλων, το δάσος θα ήταν επικίνδυνο. Το Τοξικό Δάσος που το περιβάλλει θα το είχε καταπιεί, ενώ τα τέρατα που ζουν εκεί θα είχαν κατασπαράξει τις νεράιδες. Από την άλλη υπάρχει ένα προστατευμένο περιβάλλον που το εγγυώνται οι ανθονόμοι με τις περιπολίες τους, καταπατώντας όμως δικαιώματα. Η μικρή Τούλιπ θα παραβεί τους κανόνες και θα βρεθεί αντιμέτωπη με διλήμματα: να προστατεύσει τον εαυτό της ή να παλέψει για το δίκαιο. Θα ανακαλύψει μυστικά και θα διαπιστώσει ότι καμιά φορά τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται σε αυτό το μυθιστόρημα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης για παιδιά.
Νέες ισορροπίες αναζητεί και η ηρωίδα του Θοδωρή Αραμπατζή στο μυθιστόρημα του για παιδιά Η φωνή των δέντρων (εκδ. Μεταίχμιο). Όταν η πόλη της πλήττεται από μια πρωτόγνωρη οικολογική καταστροφή, η εντεκάχρονη Μαρία βρίσκει καταφύγιο μαζί με την οικογένειά της στα γύρω βουνά. Εκεί ανακαλύπτει έκπληκτη ότι μπορεί να συνομιλεί με τα δέντρα και τα υπόλοιπα φυτά. Καθώς μαθαίνει κάποια από τα πιο συγκλονιστικά μυστικά της φύσης, η Μαρία νιώθει τον σεβασμό και τον θαυμασμό της για τον κόσμο του δάσους να μεγαλώνουν. Ταυτόχρονα όμως καταλαβαίνει ότι πολλές από τις πράξεις και τις αξίες των ανθρώπων βρίσκονται σε αντίθεση όχι μόνο με τους κανόνες της φύσης, αλλά και με την ίδια τη λογική. Όλα μέσα της αρχίζουν λοιπόν να ανατρέπονται για να δώσουν τη θέση τους σε μια νέα ισορροπία. Κι όταν πια νιώθει πως ανήκει κι αυτή στον κόσμο του δάσους, τολμά να αναλάβει μια πολύ κρίσιμη αποστολή.
Ένα μυθιστόρημα για την υπευθυνότητα, τη δέσμευση σε αξίες και την υπεράσπιση των αδυνάμων είναι το Όσο λυσσομανά η θύελλα (μτφρ. Άγγελος Αγγελιδης, εκδ. Ίκαρος) του Βρετανού Φιλ Ερλ.
Η φράση «Μην αφήσεις να της συμβεί τίποτα, εντάξει;» γίνεται ο οδηγός των πράξεών του για τον Νώε, το αγόρι που πρωταγωνιστεί στην ιστορία. Είναι Σεπτέμβριος 1939. Ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα του πολέμου. Πριν αναχωρήσει ο μπαμπάς του για τη μάχη, ο Νώε του υπόσχεται ότι θα φροντίσει το πολυαγαπημένο σκυλί της οικογένειας, ότι θα το κρατήσει ασφαλές ό,τι κι αν γίνει. Όταν η κυβέρνηση προτρέπει τον κόσμο να κάνει ευθανασία στα κατοικίδια πριν τα βρει το χάος του πολέμου, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σπεύδουν να υπακούσουν. Αλλά όχι ο Νώε. Ο Νώε δεν είναι τέτοιο παιδί. Το σκάει μαζί με δύο φίλους του, για να σώσει το σκυλί του και όσα περισσότερα ζώα μπορεί.
Ένας πολύ σύγχρονος κοριτσίστικος χαρακτήρας είναι αυτός της Λότι Μπρουκς που επιστρέφει στο σχολείο μετά τις διακοπές, έτοιμη να αντιμετωπίσει τους πάντες και τα πάντα.
Ένας απίθανος ρόλος στο μιούζικαλ του σχολείου είναι η ευκαιρία που περιμένει για να εντυπωσιάσει τον Ντάνιελ, το αγόρι που έχει κλέψει την καρδιά της.
Η ηρωίδα της Κέιτι Κίρμπι, η Λότι Μπρουκς, έχει κερδίσει τους αναγνώστες αυτής της ηλικίας. Στο δεύτερο βιβλίο με τις περιπετειές της, το θέμα είναι Η απίστευτα αποτυχημένη φιλία της Λότι Μπρουκς (μτφρ. Ευγενία Κολυδά, εκδ. Διόπτρα) καθώς εκεί που όλα δείχνουν να πηγαίνουν καλά, κάτι στραβώνει. Η σχέση με τις κολλητές της, Μόλι και Τζες, βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί και, σαν να μην έφτανε αυτό, η Άμπερ βρίσκει άπειρους τρόπους για να τη μειώνει και να την κάνει να νιώθει άσχημα. Ανατροπές, εφηβικές κόντρες και μάχες επικράτησης, ο τρόπος των παιδιών να γίνουν έφηβοι και τελικά μια ανακουφιστική αίσθηση ότι η διέξοδος δεν βρίσκεται πάντα εκεί που πιστεύουμε.
Από τη σειρά Μικρή Πυξίδα των εκδόσεων Ψυχογιός κυκλοφορούν οι ιστορίες ενός άλλου κοριτσιού που δεν το βάζει κάτω. Στο μυθιστόρημα του Αφροαμερικανού Μπ. Μπ. Άλστον Η Αμάρι και ο μεγάλος αγώνας (μτφρ. Ελένη Βρεττού, εκδ. Ψυχογιός) συναντούμε για δεύτερη φορά μια υπερηρωίδα. Αφού βρήκε τον αδελφό της και έσωσε ολόκληρο τον υπερφυσικό κόσμο, το δεύτερό της καλοκαίρι στην Υπηρεσία Υπερφυσικών Υποθέσεων μοιάζει παιχνιδάκι.
Τα πράγματα όμως δεν πάνε όπως τα ονειρεύεται. Ένα μυστηριώδες γεγονός διχάζει τον υπερφυσικό κόσμο, ο οποίος θεωρεί υπεύθυνο γι' αυτό τους μάγους. Τότε είναι που επιστρέφει ένας γνώριμος εχθρός, για να καταλάβει την εξουσία, και πυροδοτείται μια αρχαία, μαγική δοκιμασία, προκειμένου να αναδειχθεί ο αρχηγός των μάγων. Η Αμάρι είναι ένα κορίτσι που δίνει τον αγώνα της και παρακινεί αγόρια και κορίτσια να κάνουν το ίδιο.
Στο μυθιστόρημα φαντασίας του Τζακ Μέγκιτ-Φίλλιπς Η Μπέθανι και το τέρας (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Πατάκη) ένα αποτρόπαιο τέρας βγαίνει στην επιφάνεια. Είναι το τέρας που φύλαγε στη σοφίτα του ο Εμπενίζερ Τουίζερ, ο νεότατος κύριος 511 ετών.
Μπορεί το απόλυτο κακό να γίνει καλό; Αλλάζουν τα τέρατα και ίσως και οι άνθρωποι; Αυτά είναι τα ερωτήματα στην τρίτη ιστορία της σειράς με πρωταγωνίστρια την Μπέθανι.
Γέλιο και ανατροπές που έρχονται από κάθε μεριά εγγυάται ο Βρετανός Ντέιβιντ Ουάλιαμς στο βιβλιο του Τα χειρότερα κατοικίδια του κόσμου (μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου, εκδ. Ψυχογιός).
Σε δέκα ιστορίες, τα πιο αλλόκοτα πλάσματα του κόσμου θα κάνουν τα παιδιά να μην ξαναδούν τα κατοικίδια με τον ίδιο τρόπο και πάνω απ'όλα, να γελάσουν με την ψυχή τους.
Στο βιβλίο εμφανίζοτναι ο Χουντίνι, το κουνέλι του μάγου, η Γκριζέλντα, η αρκούδα Γκρίζλι που έχει ένα μεγάλο μυστικό, το Πορδέψι, το χρυσόψαρο τέρας. Μια ξεκαρδιστική συλλογή ιστοριών με αστεία και τρομακτικά κατοικίδια, εικονογραφημένη με λαμπερά χρώματα από τον Άνταμ Στάουερ.
Το χιούμορ και η λοξή ματιά στην πραγματικότητα δεν είναι τα μόνα στοιχεία που συνδέουν τον Ντέιβιντ Ουάλιαμς με τον σπουδαίο Ρόαλντ Νταλ. Το τελευταίο διάστημα και οι δύο ανήκουν στην ομάδα συγγραφέων τα βιβλία των οποίων δέχονται κριτική και εγείρονται αιτήματα να τους γίνουν διοθρώσεις ώστε να μην θίγουν και να μην ενοχλούν. Υπερβολή στην κατεύθυνση της πολιτικής ορθότητας στο όνομα της ευαισθησίας των σημερινών αναγνωστών, η τάση αυτή αναγεννά το ενδιαφέρον για τα κείμενα αυτά.
Από το έργο του Νταλ, το μυθιστόρημά του Ματίλντα (μτφρ. Κώστια Κοντολέων, εκδ. Ψυχογιός), που έχει μεταφερθεί με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο (1996), στο θέατρο ως μιούζικαλ (2010), αλλά και στην τηλεόραση (2022), είναι μια σταθερή αξία για την εισαγωγή των παιδιών αυτής της ηλικίας σε μια λογοτεχνία με γλώσσα σπιρτόζικη και κοφτερή που κινείται μεταξύ παραμυθιού και ρεαλισμού. Μέσα από τον χαρακτήρα της Ματίλντα τα παιδιά ατενίζουν το μέλλον τους με περισσότερο κέφι και πίστη ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν.
Προτείνοντας βιβλία για παιδιά, και ειδικά αυτής της ηλικίας, ακόμη ένα βιβλίο από τη σειρά που έφτιαξε αναγνώστες και τους διασκέδασε μέχρι τελικής πτώσεως έχει πάντα τη θέση του.
Στην 17η ιστορία του Τζεφ Κίνι με τίτλο Το ημερολόγιο ενός σπασίκλα - Σκληρό ροκ (μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου, εκδ. Ψυχογιός) ο Γκρεγκ Χέφλι ανακαλύπτει ότι ο δρόμος προς τη δόξα δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.
Η πλοκή έχει πάντα σημασία. Εδώ έχει πάνω κάτω ως εξής: Όταν αποφασίζει να ακολουθήσει τις Ξερατοπάνες, δηλαδή το συγκρότημα του έφηβου αδελφού του, του Ρόντρικ, ο Γκρεγκ δεν έχει καταλάβει σε τι φάση μπαίνει. Αλλά δεν αργεί να μάθει ότι τα ξενύχτια, τα απλήρωτα λάιβ, οι καβγάδες με άλλα συγκροτήματα και οι αφραγκίες πάνε πακέτο με το ροκ εν ρολ.
Αν το δούμε επετειακά, φέτος είναι η χρονιά για να προσφέρουμε στα παιδιά τα έργα συγγραφέων που όρισαν με τη γραφή τους και τη θεματολογία τους την παιδική λογοτεχνία στην Ελλάδα.
Τιμώντας τα 100χρονα από τη γέννηση της Ζωρζ Σαρή, οι εκδόσεις Πατάκη έχουν οργάνωσει μια σειρά από δράσεις και προτάσεις για να γνωρίσουν τα σημερινά παιδιά καλύτερα το έργο της.
Καλύτερος τρόπος βέβαια δεν υπάρχει από το να διαβάσουν τα βιβλία της. Στην πιο καλοκαιρινή της ιστορία, η δράση τοποθετείται ένα μακρινό αλοκαίρι στην Αίγινα, στη Βαγία. Εκεί Μια παρέα μπλέκεται σ' ένα μυστήριο και προσπαθεί να βρει ένα θησαυρό. Ένα θησαυρό που η ανακάλυψή του τους οδηγεί στις μέρες της Κατοχής. Ο θησαυρός της Βαγίας (εκδ. Πατάκη) θα ανταμείψει τα σημερινά παιδιά που θα το απολαύσουν.
Το 2023 έχει ανακηρυχθεί «Έτος Άλκη Ζέη» καθώς συμπίπτει με τα 100 χρόνια από τη γέννηση της σπουδαίας συγγραφέα. Πλήθος εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών που έχουν αναλάβει οι εκδόσεις Μεταίχμιο συνοδεύουν αυτή την επέτειο.
Αν υπάρχει μία φράση, μια ερώτηση που χτυπά κατευθείαν στην καρδιά χιλιάδων αναγνωστών που διάβασαν Το καπλάνι της βιτρίνας της Άλκης Ζέη (εκδ. Μεταίχμιο) όταν ήταν παιδιά δεν είναι άλλη από την ερώτηση: Ευ-πό; λυ-πο; Είναι το συνθηματικό μεταξύ των δυο αδελφών, της Μέλιας και της Μυρτώς που ζουν σ’ ένα νησί του Αιγαίου και το καλοκαίρι του 1936 θα βιώσουν την Ιστορία καθώς συμβαίνει. Το καπλάνι -όπως το λένε στο νησί-, ένας βαλσαμωμένος τίγρης, που βρίσκεται κλειδωμένο μέσα στη βιτρίνα της μεγάλης σάλας του σπιτιού, πότε κοιτάει με το γαλάζιο και πότε με το μαύρο του μάτι, ανάλογα με τη διάθεσή του. Τι συμβαίνει μια ζεστή μέρα του Αυγούστου που αναστατώνει τη ζωή των κοριτσιών και των δικών τους; Ποιος θέλει να βλάψει το καπλάνι;
Τα 140 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη μπορεί στα σημερινά παιδιά να φανούν σαν μια ημερομηνία από την αρχαία Ιστορία, το 2023 είναι ωστόσο μια χρονιά που μας ξαναφέρνει κοντά στο έργο του μέσα από τις επανεκδόσεις όλων των βιβλίων του από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Δύο μυθιστορήματα που έγραψε ο Καζαντζάκης και απευθύνονται σε παιδιά, εκδόθηκαν με αυτή την ευκαιρία με λιτή και πολύ εκφραστική εικονογράφηση της Σάντρας Ελευθερίου.
Πρόκειται για τα ιστορικά μυθιστορήματα Μέγας Αλέξανδρος (εκδ. Διόπτρα) και Στα παλάτια της Κνωσού (εκδ. Διόπτρα).
Στο πρώτο, με αφηγητή τον Στέφανο, ένα νεαρό αγόρι, αναδημιουργεί την προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, παρουσιάζοντας τις πολλαπλές όψεις του. Η μόρφωση και ο ηρωισμός -στοιχεία που άντλησε ο Αλέξανδρος από τον Αριστοτέλη και τον Όμηρο– είναι καταλυτικά για τον ίδιο τον συγγραφέα. Με αυτά εφαλτήριο, σκιαγραφεί έναν ηγέτη που εκπληρώνει μια αποστολή, μαχόμενος ενάντια στη μικρότητα του ανθρώπου.
Στο δεύτερο, με τίτλο Στα Παλάτια της Κνωσού (εκδ. Διόπτρα) ο μεγάλος συγγραφέας αφηγείται τον μύθο του Μινώταυρου, δίνοντας μια συναρπαστική εικόνα του μινωικού πολιτισμού. Οι μικροί αναγνώστες ταξιδεύουν στην Κνωσό της εποχής εκείνης και περιπλανώνται στον λαβύρινθο ενός περιπετειώδους μυθιστορήματος. Παράλληλα, οι αξίες της ελπίδας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας συνυφαίνονται στην πλοκή, καταδεικνύοντας την καζαντζακική άποψη για την Ιστορία.
Βιβλία γνώσεων και δραστηριοτήτων
Μετά το ταξίδι της στη βρετανική πρωτεύουσα και τη «Φανταστική βόλτα στο Λονδίνο», η νεαρή αφηγήτρια της Μελίνας Ηλιοπούλου καλεί τα παιδιά σε μια πόλη γνωστή για την πλούσια Ιστορία, την τέχνη και την αρχιτεκτονική της. Μέσα από ένα παραμυθένιο ταξίδι, μεταφερόμαστε στην «Αθήνα της Ιταλίας», τη Φλωρεντία, την με προορισμό την πανέμορφη πρωτεύουσα της Τοσκάνης.
Η «αρχόντισσα της Ιταλίας», το λίκνο της Αναγέννησης, αποτελεί σημαντικό κέντρο ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Στη Φανταστική βόλτα στη Φλωρεντία (εκδ. Καλέντη) συναντούμε μυστήρια και εκπλήξεις, αλλά και τον Μιχαήλ Άγγελο, τον Ντα Βίντσι, τον Μποτιτσέλι, τον Δάντη, τον Βοκάκιο και τον Γαλιλαίο, μέσα από τον εικονογραφικό κόσμο του Φίλιππου Φωτιάδη.
Ο Πάνος Βαλαβάνης συντροφεύει τα παιδιά στη βόλτα τους στην Ακρόπολη με το βιβλίο του Η ιστορία της Ακρόπολης (εικονογράφηση Κώστας Θεοχάρης, εκδ. Καπόν).
Η Ακρόπολη ήταν ένας πολύ σπουδαίος τόπος ήδη από την εποχή που εγκαταστάθηκαν εκεί οι πρώτοι άνθρωποι και σταδιακά εξελίχθηκε στο χαρακτηριστικότερο σύμβολο του Ελληνισμού. Εδώ οι Αθηναίοι λάτρευαν τους θεούς τους, έχοντας δημιουργήσει θαυμαστούς ναούς και εντυπωσιακά αγάλματα, εδώ τοποθετούσαν ιστορίες από τη μυθολογία και τα ιστορικά κατορθώματά τους, εδώ ανέβαιναν στη γιορτή των Παναθηναίων, τιμώντας θεσμούς και κράτος. Γιατί μέσα απ' αυτά αναδείκνυαν την πόλη και το πολίτευμά τους, ενώ ταυτοχρόνως αντλούσαν υπερηφάνεια και αυτοπεποίθηση.
Ας περπατήσουμε λοιπόν στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Ακρόπολης, παρέα με έναν απόμαχο αρχαιολόγο και τον 12χρονο πανέξυπνο και ζωηρό ανιψιό του, που με τις επίμονες ερωτήσεις του θέλει να καταλάβει τα πάντα. Τους συνοδεύει, ως ιπτάμενος ξεναγός, μια κουκουβάγια, το σύμβολο της Αθηνάς, θεάς της σοφίας.
Στο τρίτο βιβλίο γνώσεων της Φάτι Μπερκ με τίτλο Αρχαία Ελλάδα - Περιπλάνηση στην Ιστορία (μτφρ. Βιολέτα Ζεύκη, εκδ. Διόπτρα) η Ιστορία γίνεται και πάλι παιχνίδι. Πού αγορεύει ένας φιλόσοφος; Πώς κατασκευάζονται τα αγγεία; Βοηθήστε τον Ερρίκο να βρει τα κρυμμένα αντικείμενα σε κάθε σελίδα.
Με εφόδια εξαιρετικά δημιουργήματα, συναρπαστικές πληροφορίες και πάνω από 100 κρυμμένες εικόνες θα περιπλανηθείτε στην αρχαία Ελλάδα και θα ανακαλύψετε έναν από τους πιο λαμπρούς πολιτισμούς του κόσμου
Σε ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο, σχεδόν 20.000 χρόνια πριν, στην Εποχή του Λίθου με οδηγό την Άουρι, μια νεαρή κάτοικο των σπηλαίων, καλεί το βιβλίο Πίσω στην Εποχή του Λίθου για 24 ώρες (μτφρ. Όλγα Καρυώτη, εκδ. Πατάκη).
Τα παιδά διαβάζουν πώς να ανάβουν φωτιά, πώς να κατασκευάζουν λίθινα εργαλεία και ποια φυτά μπορούν να φάνε στη φύση, ενώ γνωρίζουν πώς ζούσαν οι άνθρωποι της Εποχής του Λίθου στην καθημερινότητά τους. Το χρήσιμο γλωσσάρι στο τέλος του βιβλίου συγκεντρώνει και κωδικοποιεί σημασίες και ορισμούς χρήσιμων λέξεων.
Στην πάντα ενδιαφέρουσα και δελεαστική ιδέα τς χρονομηχανής βασίζεται το βιβλίο Συνέντευξη με τον Μαυρογενή και άλλα άθλια καθάρματα (μτφρ. Μαρίζα Ντεκάστρο, εκδ. Παπαδόπουλος) του Άντι Σιντ.
Τα παιδιά γνωρίζουν δέκα ανατρεπτικές και παρεξηγημένες προσωπικότητες, μαθαίνουν πληροφορίες για την εποχή που έζησαν, άγνωστα περιστατικά και εξηγήσεις για το πώς έδρασαν ενώ στο τέλος του βιβλίου τα περιμένει κι ένα διασκεδαστικό κουίζ γνώσεων.
Σε πειρατικό περιβάλλον που συνδυάζεται με έναν αγαπημένο τρόπο διασκέδασης για τα παιδιά, τα escape room, διαθρώνεται το βιβλίο της Βίκυς Ξανθοπούλου Απόδραση από το πειρατικό καράβι (εικονογράφηση Νίκη Λεωνίδου, εκδ. Παπαδόπουλος).
Ένα βιβλίο εξόχως διαδραστικό καθώς το παιδί-αναγνώστης είναι ταυτόχρονα και ο ήρωας ή η ηρωίδα του βιβλίου. Όπως σε ένα παιχνίδι απόδρασης από έναν κλειστό χώρο, ένα δωμάτιο απόδρασης, όπου απαιτείται η επίλυση γρίφων, έτσι κι εδώ, σε αυτή την περιπέτεια, τα παιδιά καλούνται να διαβάσουν, να σκεφτούν, να λύσουν γρίφους.
Τα παιδιά ανακαλύτουν τα μυστικά του διαστήματος και απολαμβάνουν ένα συναρπαστικό ταξίδι στον κόσμο του Ηλιακού μας Συστήματος, όπως το αφηγείται ο αγαπημένος δάσκαλος της αστρονομίας Διονύσης Σιμόπουλος, στο βιβλίο της σειράς Πες μας παππού... με τίτλο Ποια είναι η οικογένεια του Ήλιου (εκδ. Μεταίχμιο).
Γνωριμία με τους πλανήτες και τους δορυφόρους τους, τους νάνους πλανήτες και τους κομήτες αλλά και ευχάριστα εκπαιδευτικά παιχνίδια, πλούσιο εικονογραφικό υλικό και πρόσθετα στοιχεία (φωτογραφίες και βίντεο) σε qr codes.
Εκεί έξω στο διάστημα για 24 ώρες (μτφρ. Αγγελική Τζαβάρα, εκδ. Πατάκη) προκαλεί τα παιδιά ο συγγραφέας βιβλίων για παιδιά Ρομπ Λόιντ-Τζόουνς με πολύ μεγάλη εμπειρία στο βιβλίο γνώσεων.
Η αφήγηση βάζει τους μικρούς αναγνώστες σε τροχιά πέρα μακριά στο διάστημα, καθώς μαθαίνουν πως εξελίσσεται μια μέρα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με ξεναγό την αστροναύτισσα Μπέκυ.
Μαθαίνουν για τα επιστημονικά πειράματα των αστροναυτών, τη διατροφή τους και πώς περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους.
Ένα πρωτότυπο STEM βιβλίο για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά. Ένα βιβλίο που ακολουθεί την ύλη της Χημείας και της Φυσικής του σχολείου γραμμένο από τον γνωστό στο TikTok ως Mr Chem με πάνω από 179.000 ακολούθους, Δημήτρη Κουλουμάση και τη Χριστίνα Σαρηγιάννη.
Στο βιβλίο ο Mr Chem και η απόλυτη επιστημονική πρόκληση (εκδ. Κλειδάριθμος), μια παρέα εφήβων αποδέχεται την απόλυτη επιστημονική πρόκληση του μίστερ Κεμ! Ο Παντελής, η Έλενα και ο Φίλιππος γίνονται ομάδα και προσπαθούν να υλοποιήσουν τα 10 πειράματα-έκπληξη του αγαπημένου τους επιστήμονα. O χρόνος πάντα τους πιέζει, όπως και οι ανταγωνίστριες ομάδες που κυνηγούν το έπαθλο του διαγωνισμού. Καθώς ο Μίλτος από την αντίπαλη ομάδα και η Έλενα αλληλοβοηθιούνται, η αξία της φιλίας και της συνεργασίας αναδύονται μέσα από το πιο πρωτότυπο επιστημονικό ταξίδι που έχει γίνει ποτέ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης!
Ο δάσκαλος Μάριος Μάζαρης εστιάζει στη λέξη ενσυναίσθηση γράφοντας αυτόν τον οδηγό 50 + 2 δραστηριοτήτων με τίτλο Καλώς ήρθες στον κόσμο που μπορείς (εκδ. Μεταίχμιο).
Οι δραστηριότητες είναι δομημένες με όσο πιο απλό τρόπο γίνεται. Με απλά υλικά, χρηστικά και καθημερινά, με εύκολες οδηγίες, χωρισμένες σε τρία μέρη: τη δράση όπως θα μπορούσε να εξελιχθεί-δουλευτεί στο νηπιαγωγείο ή στις μικρές τάξεις του δημοτικού (α’, β’ και γ’), πώς θα μπορούσε να δώσει μία έξτρα δόση στις μεγάλες τάξεις του δημοτικού (δ’, ε’ και στ’) και πώς θα μπορούσε να γίνει μέρος και της καθημερινότητας ενός παιδιού στο σπίτι.
Η παρενόχληση είναι το αποτέλεσμα πράξεων ή βίαιων λέξεων που δεν τις σταμάτησε κανείς. 1 στα 10 παιδιά είναι θύμα παρενόχλησης στο σχολείο.
Στο βιβλίο της σειράς Μυστικά και Λύσεις της Ιζαμπέλ Φιλιοζάτ με τίτλο Μη με ενοχλείς! Η παρενόχληση και πώς να τη σταματήσεις (μτφρ. Κέλλυ Δημοπούλου, εκδ. Παπαδόπουλος) η παρενόχληση αντιμετωπίζεται με παιγνιώδη τρόπο ως ένα μυστήριο που τα παιδιά μπορούν να λύσουν.
Στο βιβλίο δίνονται πληροφορίες και δραστηριότητες που θα βοηθήσουν το παιδί να καταλάβει αν είναι το θύμα, ο μάρτυρας ή αυτός που παρενοχλεί, και πώς να αντιδράσει.
Πρόσωπο - ζώο - πράγμα (εκδ. Πατάκη). Η Μαίρη Μπιρμπίλη και ο Απόστολος Πάππος έκαναν βιβλίο ίσως το πιο αγαπημένο παιχνίδι - δραστηριότητα που παίζεται με κάθε ευκαιρία μεταξύ παιδιών αλλά και μεταξύ παιδιών και μεγάλων.
Ένα βιβλίο έτοιμο για να γραφτούν πάνω του όλες οι ατέλειωτες λέξεις που τα παιδιά γνωρίζουν αλλά συχνά δεν το φαντάζονται καν. Πρόσκληση-πρόκληση για σκέψη, γνώση, παιχνίδι και χαρά.
