Γιατί μια μητέρα από τη Φλόριντα ζήτησε την απαγόρευση του ποιήματος «Ο λόφος που ανεβαίνουμε», της Αμάντα Γκόρμαν, που η νεαρή ποιήτρια απήγγειλε στην τελετή ορκωμοσίας του Τζο Μπάιντεν. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Μυρσίνης Γκανά και MC Yinka.
Γράφει η Ελένη Κορόβηλα
«Δεν είμαι αναγνώστρια. Δεν είμαι άνθρωπος του βιβλίου. Είμαι μια μητέρα που μεριμνά για τη μόρφωση των παιδιών μου». Η δήλωση της μητέρας παιδιών δημοτικού στη Φλόριντα των ΗΠΑ η οποία ζήτησε -και πέτυχε- την απαγόρευση του γνωστού ποιήματος της νεαρής Αφρομερικανίδας ποιήτριας, Αμάντα Γκόρμαν, με τίτλο Ο λόφος που ανεβαίνουμε (εκδ. Ψυχογιός, μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, MC Yinka) είναι αφοπλιστική και με δυο κουβέντες τα λέει όλα.
τι να τις κάνουν τις πηγές, τα βιβλία και την ανάγνωση, όταν έχουν απόψεις;
Πέρα από οποιοδήποτε μειδίαμα μπορεί να προκαλέσει, η παραπάνω φράση εξηγεί πολλά για τη σχέση μεγάλης μερίδας της κοινωνίας με την ανάγνωση, την ανάγνωση λογοτεχνίας ειδικότερα, και τελικά με την αναζήτηση της αλήθειας μέσα από πηγές και την προσπάθεια κατανόησης του εαυτού μας και του κόσμου μας μέσα από τα βιβλία. Αλλά, τι να τις κάνουν τις πηγές, τα βιβλία και την ανάγνωση, όταν έχουν απόψεις;
Η Αμάντα Γκόρμαν από την πλευρά της, που είχε απαγγείλει το ποίημα στην τελετή ορκωμοσίας του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τον Ιανουάριο του 2021, ένα ποίημα γραμμένο ειδικά για την περίσταση, δήλωσε «καταρρακωμένη» και υποσχέθηκε να κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να ανακληθεί η απαγόρευση.
«Αν στερήσεις από τα παιδιά την ευκαιρία να ανακαλύψουν τη φωνή τους μέσα από τη λογοτεχνία, τότε παραβιάζεις το δικαίωμά τους στην ελευθερία της σκέψης και στην ελευθερία της έκφρασης», έγραψε η ποιήτρια στο Twitter.
Το ποίημα είναι ένα από τα πέντε κείμενα που απαγορεύτηκαν στο δημοτικό σχολείο «Μπομπ Γκράχαμ». Η μητέρα που επιχειρηματολόγησε ότι το έργο της Γκόρμαν «δεν είναι διδακτικό και καλλιεργεί εμμέσως το μίσος» δεν γνώριζε καν την ποιήτρια. Στο αίτημά της είχε αποδώσει το ποίημα στη γνωστή Αφροαμερικανίδα τηλεπαρουσιάστρια Όπρα Γουίνφρεϊ.
«Απαγορεύουν το βιβλίο μου στους νεαρούς αναγνώστες, με μπερδεύουν με την Όπρα, παραλείπουν να διευκρινίσουν με ποια σημεία του ποιήματός μου διαφωνούν, αρνούνται να διαβάσουν κριτικές και δεν προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις… Οι αχρείαστες απαγορεύσεις βιβλίων, όπως αυτή, αυξάνονται κι εμείς πρέπει να αντισταθούμε», έγραψε η Γκόρμαν.
Το ποίημα της Αμάντα Γκόρμαν κυκλοφορεί σε δίγλωσση έκδοση (αγγλικά - ελληνικά) από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Μυρσίνης Γκανά και MC Yinka.
Γιατί πάντα υπάρχει φως,
Αρκεί να είμαστε γενναίοι αρκετά για να το δούμε,
Αρκεί να είμαστε γενναίοι αρκετά φως να γίνουμε.
Στις 20 Ιανουαρίου 2021 η εικοσιδυάχρονη, τότε, Αφροαμερικανή ποιήτρια έγινε σύμβολο ελπίδας και αισιοδοξίας για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, απαγγέλλοντας το ποίημά της Ο Λόφος που Ανεβαίνουμε στην ορκωμοσία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, απηύθυνε ένα οικουμενικό κάλεσμα για ένα φωτεινότερο, γενναίο μέλλον.
Από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορεί και το εικονογραφημένο παραμύθι της Γκόρμαν για παιδιά από 3 ετών με τίτλο Της αλλαγής τραγούδι (εικονογράφηση Λόρεν Λονγκ, μτφρ. Μυρσίνη Γκανά και MC Yinka).
Οι απόψεις της μητέρας που «μεριμνά για το καλό των παιδιών της»
Σύμφωνα με την ομάδα Miami Against Fascism, η μητέρα που εισηγήθηκε την απαγόρευση φαίνεται να έχει σχέσεις με την ακροδεξιά, νεοφασιστική οργάνωση Proud Boys και τη συντηρητική οργάνωση Moms for Liberty. Η οργάνωση αυτή είναι μια συντηρητική ΜΚΟ που διεκδικεί την κατάργηση από τα εκπαιδετικά προγράμματα κείμενα που αναφέρονται στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+, που εξετάζουν ζητήματα φύλου και σεξουαλικότητας. Ο οργάνωση αυτή ξεκίνησε ως ομάδα διαμαρτυρίας για τα μέτρα που λαμβάνονταν στα σχολεία για την προστασία από τον κορωνοϊό, όπως η χρήση μάσκας και οι συστάσεις για εμβολιασμό. Η κριτική που τους ασκείται είναι ότι εμβαθύνουν τον διχασμό μεταξύ των γονιών, βάζουν εμπόδια στην εκπαιδευτική διαδικασία ενώ διατηρούν στενούς δεσμούς με το Ρεπουμπλικανικό κόμμα και δεν είναι μια ανεξάρτητη κίνηση πολιτών.
«Δεν είμαι αναγνώστρια. Δεν είμαι άνθρωπος του βιβλίου. Είναι μια μητέρα που μεριμνά για τη μόρφωση των παιδιών μου», δήλωσε.
Επιπρόσθετα, για τη Ντέιλι Σαλίνας, όπως ονομάζεται η εν λόγω μητέρα, μια περιήγηση στους λογαριασμούς της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απέδειξε ότι συνήθιζε να παρευρίσκεται στις εκδηλώσεις των δύο αυτών ομάδων και να αναρτά αντισημιτικά σχόλια.
Η Σαλίνας αρνήθηκε πως είναι μέλος των οργανώσεων και διευκρίνισε ότι απλώς συμμετείχε σε κάποιες εκδηλώσεις τους. Απολογήθηκε στην εβραϊκή κοινότητα για τις αντισημιτικές δημοσιεύσεις της και αποκάλυψε πως δεν είχε διαβάσει ολόκληρα τα βιβλία που ζήτησε να απαγορευτούν:
«Δεν είμαι αναγνώστρια. Δεν είμαι άνθρωπος του βιβλίου. Είναι μια μητέρα που μεριμνά για τη μόρφωση των παιδιών μου», δήλωσε.