girl reading classic artwork

Για τις πρόσφατες ποιητικές συλλογές των Κυριάκου Χαρίτου, Κυριάκου Χαραλαμπίδη και Μαρίνας Μιχαηλίδου-Καδή. Κεντρική εικόνα: Πίνακας του Τζέιμς Πέλαμ. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Αν λίγο θυμάσαι τον εαυτό σου στα παιδικά σου χρόνια, αν έστω μια έκλαμψη από εκείνες τις πίσω σελίδες της ζωής σου αχνοφαίνεται μπροστά σου, τότε σίγουρα θα πειστείς πως υπήρξες κάποτε ποιητής.

Οπως συμβαίνει με όλα τα παιδιά που βλέπουν το σχήμα του κόσμου υπό διαφορετική γωνία κι όταν μεγαλώνουν κάτι μέσα τους ευθυγραμμίζεται και αναπόδρστα χάνεται. Η ποίηση για παιδιά δεν έχει ακριβώς την ίδια λειτουργικότητα με αυτή που έχει για εμάς του ενήλικες.

Οι τρεις συλλογές ποιημάτων που επιλέγουμε διαθέτουν το χάρισμα του μοιράσματος της ολόδροσης παιδικότητας.

Μπολιάζει κάτι ήδη εύφορο (από γεννησιού του), ενώ στη δική μας περίπτωση είναι μια ενθύμηση της ανθοφορίας. Οι τρεις συλλογές ποιημάτων που επιλέγουμε διαθέτουν το χάρισμα του μοιράσματος της ολόδροσης παιδικότητας. Πιστεύουν στην αγνότητα των ματιών που θα διαβάσουν τις τυπωμένες λέξεις και δεν θέλουν να τα προδώσουν με ευκολίες και ρηχούς συναισθηματισμούς.

Για φαντάσου, του Κυριάκου Χαρίτου

metaixmio xaritos gia fantasouΟ Κυριάκος Χαρίτος τα τελευταία χρόνια ασκείται στη συγγραφή παιδικών βιβλίων καταθέτοντας ένα ιδιαίτερο ύφος. Στη συλλογή του Για φαντάσου (εκδ. Μεταίχμιο) ξεκινάει με μια «υπόθεση εργασίας» που πάνω σ’ αυτή την χτίζει 21 ποιήματα που όλα ξεκινούν με τη φράση «για φαντάσου...» για να ξεδιπλωθεί έτσι ο έμμετρος μύθος.

Οι εικόνες που δημιουργεί είναι πρωτότυπες και συνάμα εύληπτες, παρά το γεγονός (ή, μάλλον, εξαιτίας του γεγονότος) ότι ξεδιπλώνουν ένα ευφάνταστο «τι θα συνέβαινε αν». Μια δυνητική πραγματικότητα που μόνο η φαντασία μπορεί να πλάσει πιστεύοντας ακράδαντα πως μπορεί να πάρει σάρκα και οστά.

Τα ποιήματα έχουν μια λειτουργική αφηγηματικότητα (μπορείς να τα διαβάσεις και σαν ιστορίες γραμμένες σε στίχους) δίχως να χάνουν την ποιητικότητά τους. Η απέρριτη εικονοράφηση του βιβλίου ανήκει στην Ντανιέλα Σταματιάδη.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ

Για φαντάσου μια σφαίρα
που αρνείται να σκοτώσει.
Για φαντάσου ένα μαχαίρι
που αρνείται να πληγώσει.
Για φαντάσου έναν στρατιώτη
που σε πόλεμο δεν πάει.
Κι ένα πολυβόλο όπλο
που δεν θέλει να βαράει.
Για φαντάσου μια μέρα
η ειρήνη να νικήσει.
Σαν να λέμε πως ο ήλιος
θα χαράξει από τη Δύση.

Με τις λέξεις αγκαλιά, του Κυριάκου Χαραλαμπίδη

kaleidoskopio charalabidis me tis lexeis agkaliaΟ Κύπριος ποιητής Κυριάκος Χαραλαμπίδης, από τους πλέον γνωστούς που έλκουν την καταγωγή τους από το Νησί της Αφροδίτης.

Η τελευταία συλλογή του Με τις λέξεις αγκαλιά (εκδ. Καλειδοσκόπιο) είναι η δεύτερη που καταθέτει στο σύνολο του έργου του που απευθύνεται σε παιδιά. Ισως λίγο μεγαλύτερα σε σχέση με την πρώτη του συλλογή.

Είναι έντονο το υπερρεαλιστικό στοιχείο στην ποίησή του και ένας στοχασμός σε θέματα όπως είναι η οικολογία, το περιβάλλον και τα ζώα. Δεν είναι τυχαίο πως σε πάρα πολλά ποιήματα η κεντρική εικόνα στηρίζεται σε κάποιο ζώο, προσφέροντας έτσι στους μικρούς αναγνώστες τη δυνατότητα της οικείωσης με τα ζώα (οικόσιτα και μη).

Το ενδιαφέρον στη συγκεκριμένη συλλογή είναι ότι τα νοήματα μπολιάζονται με μια λεπταίσθητη χροιά ειρωνείας, αλλά και χιούμορ. Ο λυρισμός της ποίησης του Χαραλαμπίδη είναι ευδιάκριτος, ακόμη και στους στίχους που ακολουθούν μια ρεαλιστική απεικόνιση. Η εικογράφηση είναι της Κατερίνας Χαδούλου, ενώ η έκδοση συμπληρώνεται με το επίμετρο της Άννας Κατσίκη-Γκίβαλου.

ΝΕΟΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ

Ένας παπαγάλος
λες και ήταν Γάλλος:
ομιλητικός.
Πρόσφερε κρασάκι
και ροκφόρ τυράκι:
περιποιητικός.

Καταπώς τον βλέπω,
άξιο τον έχω
να γλεντοκοπά,
να λαλεί «άσπρο πάτο»
με γεμάτο πιάτο
και πολλή δουλειά.

Ποια δουλειά; θα πείτε.
Σας ζητώ να βρείτε
τι ποιεί ο φτωχός
μέσα στο κλουβί του
κι αν με τη φωνή του
γίνεται αετός.

Ποιήματα για παιδιά, της Μαρίνας Μιχαηλίδου-Καδή

kalentis mixahlidou poihmata gia paidiaΗ Μαρίνα Μιχαηλίδου-Καδή στη συλλογή της Ποιήματα για παιδιά (εκδ. Καλέντη) καταθέτει δέκα ποιήματα, στα οποία δεν φοβάται να μιλήσει ανοιχτά για θέματα που ακόμη και στους ενήλικες φαντάζουν δύσκολο να ειπωθούν.

Μοναξιά, θλίψη, εγκατάλειψη, προσφυγιά, ρατσισμός. Σημάδια του δύσκολου καιρού που ζούμε και τον οποίο υφίστανται και τα παιδιά (φευ, δεν είναι θλιβερό προνόμιο μόνο των μεγάλων). Δίχως να θέλει να ωραιοποιήσει τις εικόνες της πραγματικότητας, η ποίηση της Μιχαηλίδου-Καδή οδηγείται πάντα προς το φως

Ακόμη κι αν πρέπει να περάσει μέσα από τα σκοτάδια του κόσμου (όπως σημειώσαμε δεν τα κρύβει) η κατάληξη είναι μια ελπίδα πως κάτι μπορεί να αλλάξει και το δάκρυ να γίνει χαμόγελο και συνύπαρξη. Η εικονογράφηση ανήκει στην Ρένια Μεταλληνού.

ΖΩΗ

Κάποιες φορές οι ζωές των ανθρώπων χωρίζουν
και δεν φταίει κάποιος γι’ αυτό.
Είναι η ζωή που προχωρά
και μας παίρνει ς’ άλλους δρόμους,
σε μονοπάτια απάτητα,
βουνά απροσμέτρητα,
στη βροχή και στο χιόνι.
Ξεκινούμε μαζί, αλλά βαδίζουμε μόνοι.
Και δεν φταίει κάποιος γι’ αυτό·
είναι η ζωή που προχωρά
και μας χωρίζει, δεν μας ενώνει.

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Δεν ξεχνώ την Κύπρο… Πεζά και ποιήματα για παιδιά και εφήβους» σε επιμέλεια των Κώστα Κατσώνη & Τασούλας Τσιλιμένη (κριτική)

«Δεν ξεχνώ την Κύπρο… Πεζά και ποιήματα για παιδιά και εφήβους» σε επιμέλεια των Κώστα Κατσώνη & Τασούλας Τσιλιμένη (κριτική)

Για την ανθολογία ποιημάτων και πεζών «Δεν ξεχνώ την Κύπρο… Πεζά και ποιήματα για παιδιά και εφήβους» των  Κώστα Κατσώνη & Τασούλας Τσιλιμένη (επιμέλεια) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική. 

Γράφει ο Γιάννης Σ. Παπαδάτος

...
«13 παραμύθια που μου έλεγε η Αρβανίτισσα γιαγιά μου για να κοιμηθώ» της Κατερίνας Τσούμπα – «Και ζήσαν αυτοί καλά και μεις καλύτερα»

«13 παραμύθια που μου έλεγε η Αρβανίτισσα γιαγιά μου για να κοιμηθώ» της Κατερίνας Τσούμπα – «Και ζήσαν αυτοί καλά και μεις καλύτερα»

Για τη συλλογή παραμυθιών «13 παραμύθια που μου έλεγε η Αρβανίτισσα γιαγιά μου για να κοιμηθώ» της Κατερίνας Τσούμπα σε εικονογράφηση Αμάντας Γκαλάλ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φουρφούρι. «Δείγματα καλού ελληνικού, δημώδους «γκοθ», με μια αίσθηση που σε κάνει να θες να τυλιχθείς καλά με τα στρωσίδια και ανα...

«Μα πού πήγε το φεγγάρι;» του Γιώργη Χριστοδούλου - Μουσικό βιβλίο για παιδιά που ανεβάζει ψηλά τον πήχη

«Μα πού πήγε το φεγγάρι;» του Γιώργη Χριστοδούλου - Μουσικό βιβλίο για παιδιά που ανεβάζει ψηλά τον πήχη

Για το μουσικό παραμύθι «Μα πού πήγε το φεγγάρι;» του Γιώργη Χριστοδούλου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φουρφούρι. Ένα βιβλίο για παιδιά από 3 ετών που συνοδεύεται από δέκα τραγούδια-νανουρίσματα τα οποία ερμηνεύουν γνωστοί καλλιτέχνες. 

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Γιατί να διαβάσουν τα παιδιά τον «Μάγκα» της Πηνελόπης Δέλτα σε γκράφικ νόβελ – Ο σκιτσογράφος Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης επανασυστήνει το διάσημο φοξ τεριέ

Γιατί να διαβάσουν τα παιδιά τον «Μάγκα» της Πηνελόπης Δέλτα σε γκράφικ νόβελ – Ο σκιτσογράφος Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης επανασυστήνει το διάσημο φοξ τεριέ

Ο εικονογράφος και δημιουργός κόμικς Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης επανασυστήνει στο παιδικό και νεανικό κοινό το κλασικό έργο της Πηνελόπης Δέλτα «Ο Μάγκας» σε μια ενδιαφέρουσα διασκευή σε γκράφικ νόβελ. Πόσο επίκαιρη παραμένει η ιστορία και ποιες αλλαγές έγιναν ώστε η νέα αφηγηματική εκδοχή να απευθύνεται στο σημερινό ...

Καλοκαιρινή γιορτή: Σκέψεις και προτάσεις για τις παραστάσεις του τέλους της σχολικής χρονιάς

Καλοκαιρινή γιορτή: Σκέψεις και προτάσεις για τις παραστάσεις του τέλους της σχολικής χρονιάς

Σκέψεις για τα θεατρικά ανεβάσματα για το τέλος της σχολικής χρονιάς με αφορμή τη σειρά πέντε  βιβλίων «Σχολική Σκηνή» της Ίλιας Λακίδου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάπα. Ιδέες και προτάσεις για τους εκπαιδευτικούς μια που «μια γιορτή στο δημοτικό σχολείο δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση». 

...

«Το κατέβασμα του φεγγαριού» του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη (κριτική) – Λαογραφικός τρόμος για νεαρούς και μεγαλύτερους αναγνώστες

«Το κατέβασμα του φεγγαριού» του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη (κριτική) – Λαογραφικός τρόμος για νεαρούς και μεγαλύτερους αναγνώστες

Για τη νουβέλα τρόμου του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη «Το κατέβασμα του φεγγαριού», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος, με σχέδια του Kanellos Cob. Στην κεντρική φωτογραφία, ένα από τα σχέδια του Kanellos Cob.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Γιορτή της Μητέρας: Βιβλία για μικρά παιδιά και τις μαμάδες τους

Γιορτή της Μητέρας: Βιβλία για μικρά παιδιά και τις μαμάδες τους

Μια επιλογή βιβλίων για τη σχέση μητέρας-παιδιού με αφορμή τη Γιορτή της Μητέρας. Εικόνα: Χριστίνα Πουλμέντη, 9 ετών, Παιδικό Εργαστήρι Δήμου Αγ. Παρασκευής, Αθήνα. Από τις συλλογές του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης. 

Επιλογή-παρουσίαση: Ελένη Κορόβηλα

...
Ντετέκτιβ, κατάσκοποι, μυστήρια: 7 σειρές αστυνομικών βιβλίων και κόμικς για παιδιά

Ντετέκτιβ, κατάσκοποι, μυστήρια: 7 σειρές αστυνομικών βιβλίων και κόμικς για παιδιά

Επτά σειρές αστυνομικών μυθιστορημάτων, εικονογραφημένων βιβλίων και κόμικ που μετατρέπουν τους μικρούς αναγνώστες σε ντετέκτιβ. Μια σχολή κατασκόπων, ένας γάτος ερευνητής, μια νεαρή εκδοχή της Άγκαθα Κρίστι, δυο αδέρφια που επαναφέρουν την τάξη στην πολυκατοικία τους, μια διασκευή σε κόμικ των κλασικών έργων της Έν...

«Δον Κιχώτης» για παιδιά από τον Θίασο του Ηλία Καρελλά (κριτική): Από την παράσταση στα βιβλία

«Δον Κιχώτης» για παιδιά από τον Θίασο του Ηλία Καρελλά (κριτική): Από την παράσταση στα βιβλία

«Δον Κιχώτης» από το Θίασο του Ηλία Καρελλά στη σκηνή του Θεάτρου Κάππα. Μια παράσταση για όλη την οικογένεια, με το βλέμμα στην επόμενη θεατρική περίοδο και τις διεθνείς σκηνές και ορισμένες αναγνωστικές προτάσεις για τα παιδιά, τους εφήβους, τους ενήλικες.

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου

...

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ