Ένα διαγνωσμένο, τα προηγούμενα χρόνια, κενό στην κατηγορία του ποιοτικού, τεκμηριωμένου και αισθητικά άρτια πλαισιωμένου βιβλίου γνώσεων αρχίζει να καλύπτεται με πολύ καλές επιλογές μεταφρασμένων, κατά κύριο λόγο, βιβλίων. Μετά από αυστηρό «ποιοτικό έλεγχο», μια επιλογή από τα καλύτερα αυτής της κατηγορίας.
Της Ελένης Κορόβηλα
Τα βιβλία που ακολουθούν είναι από την βιβλιοπαραγωγή των τελευταίων μηνών και απλώνονται σε διευρυμένους θεματικούς άξονες επιχειρώντας να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα που γεννώνται στα παιδιά με αφορμή ερεθίσματα από την τρέχουσα επικαιρότητα, από το σχολικό τους πρόγραμμα διδασκαλίας, από τις προσωπικές τους ανησυχίες και τα ενδιαφέροντά τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, επιστήμονες με ειδικό ενδιαφέρον για την εκπαίδευση συνδυάζουν τις γνώσεις τους με ενδιαφέρουσα και ζωντανή εικονογράφηση και προσδίδουν εγκυρότητα στο αποτέλεσμα. Σε άλλες, έμπειροι και βραβευμένοι εικονογράφοι δημιουργούν πλούσια εικαστικά σύνολα όπου η γνώση δίνεται μέσω της εικόνας.
Η επιστήμη
Το βιβλίο Κοιτάζοντας τα αστέρια (μτφρ. Ηλίας Μαγκλίνης, εκδ. Καπόν) της Σάρα Γκίλινχαμ είναι ένα εκδοτικό αριστούργημα. Από την αληθινά κεντημένη «ζακέτα» του εξωφύλλου ως την πιο ανεπαίσθητη γραφιστική παρέμβαση, το βιβλίο που προέκυψε από την παρατήρηση του έναστρου ουρανού από την ίδια τη συγγραφέα και εικονογράφο του βιβλίου και κυκλοφορεί με πρόλογου του Διονύση Σιμόπουλου, επίτιμου διευθυντή του Ευγενίδειου Πλανηταρίου, είναι κάτι παραπάνω από ένα ακόμα βιβλίο για παιδιά. Θα τα μάθει να αγαπούν το βιβλίο ως αντικείμενο που εκτός από γνώσεις μπορεί να προσφέρει και αισθητική απόλαυση. Περιλαμβάνει καλογραμμένες, ευσύνοπτες πληροφορίες για κάθε αστερισμό, την ιστορία, την θέση, τους μύθους που τον συνοδεύσουν και βέβαια οδηγίες για το πώς να εντοπιστεί. Ολοκληρώνεται με χάρτες για ατέλειωτες ώρες παρατήρησης και ένα πολύ χρήσιμο γλωσσάρι για την ελληνική μυθολογία και την αστρονομία.
Περιλαμβάνει καλογραμμένες, ευσύνοπτες πληροφορίες για κάθε αστερισμό, την ιστορία, την θέση, τους μύθους που τον συνοδεύσουν και βέβαια οδηγίες για το πώς να εντοπιστεί.
Στο εικονογραφημένο βιβλίο Η γλώσσα του σύμπαντος, μια εξερεύνηση των μαθηματικών (μτφρ. Βαγγέλης Πρατικάκης, εκδ. Παπαδόπουλος) των Colin Stuart (κείμενο) και Ximo Abadia (εικονογράφηση) επιχειρείται η μύηση των παιδιών στον κόσμο των αριθμών. Χωρισμένο σε τέσσερις ενότητες, το βιβλίο δείχνει στα παιδιά πως οτιδήποτε μας περιβάλλει συνδέεται με τα μαθηματικά. Μετά από μια ιστορική αναδρομή γίνεται εισαγωγή στη σχέση με τις φυσικές επιστήμες και καταλήγει στις τεράστιες αλλαγές στη ζωή μας μέσα από την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας των υπολογιστών. Όλα αυτά σε ένα εμπνευσμένο, πολύχρωμο εικαστικό περιβάλλον που αναδεικνύεται από τη φροντισμένη έκδοση.
Με το βιβλίο Εφευρέσεις - 40 Επαναστατικές Ιδέες (μτφρ. Αριστέα Κομνηνέλλη, εκδ. Μίνωας) τα παιδιά θα μάθουν πάρα πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την καταγωγή ταπεινών, χρηστικών αντικειμένων που συναντούν στην καθημερινότητά τους. Θα εξοικειωθούν με την σκέψη ότι κάθε τι που χρησιμοποιούν και διευκολύνει τη ζωή τους και των γύρω τους είναι ένα επίτευγμα εφαρμογής νόμων της επιστήμης και εξέλιξης της τεχνολογίας Από τη φωτιά ως το smartphone, τα κείμενα υπογράφει ο Γάλλος φυσικός επιστήμονας τέως καθηγητής στο Πολυτεχνείο της Τουλούζ Ρομπέρ Πενς και την εικονογράφηση το δίδυμο Γάλλων εικονογράφων Le Duo που είναι γνωστοί για τα γεωμετρικά τους σχέδια και τα φωτεινά χρώματα που χρησιμοποιούν.
 |
 |
 |
Στο βιβλίο της Πλανήτης SOS (μτφρ. Αυγή Δαφερέρα, εκδ. Κλειδάριθμος) η Σουηδή εικονογράφος Marie G. Rohde αποπειράται μια εναλλακτική αφήγηση των περιβαλλοντικών προβλημάτων του πλανήτη συνδέοντάς τα με τα τέρατα της μυθολογίας. Είναι μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση που μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση της διάστασης του προβλήματος, μια που για τα παιδιά η αλληγορία είναι ασφαλής τρόπος για να βρουν αναλογίες και να περάσουν από το φανταστικό στο πραγματικό.
Τα παδιά θα βουτήξουν σε ένα τόσο καλοσχεδιασμένο, πλούσιο, πρωτότυπο κι εμπνευσμένο περιβάλλον που δεν θα θέλουν να βγουν από αυτό.
Μια βουτιά στον Ωκεανό (μτφρ. Καρίνα Λάμψα, εκδ. Καπόν) των Emmanuelle Grundman (κείμενο) και Hélène Druvert (εικονογράφηση) μπορεί να είναι όνειρο για κάποια παιδιά. Με το βιβλίο των Γαλλίδων δημιουργών το όνειρο αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί χάρη σε αυτό το βιβλίο και να λάβει αναπάντεχες διαστάσεις. Τα παδιά θα βουτήξουν σε ένα τόσο καλοσχεδιασμένο, πλούσιο, πρωτότυπο κι εμπνευσμένο περιβάλλον που δεν θα θέλουν να βγουν από αυτό. Η γνωριμία με τον θαλάσσιο κόσμο, την χλωρίδα και την πανίδα του είναι γεμάτη όμορφες εκπλήξεις που ξεκινούν από τις πρώτες σελίδες και συνεχίζονται καθώς ξεδιπλώνεται η ιστορία του ωκεανού και των πλασμάτων που τον κατοικούν γίνεται περιπέτεια. Από σχεδιαστικής και τυποτεχνικής άποψης το βιβλίο είναι αληθινό κομψοτέχνημα.
Το μεγάλο βιβλίο των θηρίων (μτφρ. Ηλιάνα Αγγελή, εκδ. Κλειδάριθμος) του Yuval Zommer συνδυάζει τη χιουμοριστική προσέγγιση και ενδιαφέρουσες πληροφορίες με μια πολύ ζωηρή εικονογράφηση. Δίνονται σύντομες απαντήσεις σε γνήσια ερωτήματα που ένα μικρό παιδί μπορεί να θέσει όπως «πώς ξεχωρίζουμε τις πατημασιές των ζώων;», «οι νυχτερίδες πίνουν μόνο αίμα;» ή «μόνο τα λιοντάρια βρυχώνται;». Είναι ένα από τα βιβλία της σειράς Μεγάλα Βιβλία του ιδίου (Ζουζούνια) και συνοδεύεται και από την εκδοχή του με τα αγαπημένα αυτοκόλλητα των μικρών παιδιών. Ο Γιούβαλ Ζόμερ είναι βραβευμένος για τη δουλειά του.
 |
 |
 |
+ Τετράδια για δραστηριότητες στο σπίτι
Εύκολες ιδέες για να κάνετε STEAM στο σπίτι (εκδ. Καστανιώτη), όπου STEAM είναι το αρκτικόλεξο για τις αγγλικές λέξεις Science Technology Engineering Art Mathematics. Η Μαριλίζα Ποντικού - Λιγνού είναι εκπαιδευτικός προσχολικής αγωγής με ειδίκευση στην ένταξη της τεχνολογίας στην εκπαίδευση. Τα δυο τετράδια δραστηριοτήτων που έχει επιμεληθεί (με φωτογραφίες του Μανώλη Τσάφου) απευθύνονται σε πολύ μικρά παιδιά από τεσσάρων ετών και σε λίγο μεγαλύτερα από έξι. Συγκεντρώνουν ιδέες για πειράματα, χειροτεχνίες, κατασκευές που βοηθούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, την εξοικείωση με επιστημονικές έννοιες και τη διασκέδαση με δημιουργικό τρόπο. Ιδιαίτερα χρήσιμα τα πινακάκια λεξιλογίου καθώς εισάγουν τα μικρά παιδιά στην χρήση του κατάλληλου, επιστημονικού λεξιλογίου, κάτι που θα τους φανεί εξαιρετικά χρήσιμο στο μέλλον στα θετικά μαθήματα όπου απαιτείται ακρίβεια στην περιγραφή των πειραμάτων και στην αιτιολόγηση των απαντήσεων.
Ιδιαίτερα πρακτικά τα πινακάκια λεξιλογίου καθώς εισάγουν τα μικρά παιδιά στην χρήση του κατάλληλου, επιστημονικού λεξιλογίου, κάτι που θα τους φανεί εξαιρετικά χρήσιμο στο μέλλον στα θετικά μαθήματα
Μαθηματικά μυστήρια για την Α', Β' και Γ' δημοτικού (εκδ. Παπαδόπουλος) των εκπαιδευτικών Γιάννη Ζαχαρόπουλου και Βίκυς Ζωγοπούλου. Στη νέα σειρά τετραδίων έχουν κυκλοφορήσει τρία τεύχη για τις τρεις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Ενδιαφέρουσα ιδέα οι δυο ήρωες, ο Ιάσονας και η Σοφία, που αναλαμβάνουν να λύσουν μυστήρια λύνοντας ασκήσεις.
 |
 |
 |
Μαθαίνω Μαθηματικά με το σύστημα Montessori και την παιδαγωγική της Σιγκαπούρης (επιμέλεια Έλλη Ναούμ, εκδ. Κεντικελένη). Τρία τεύχη για παιδιά νηπιαγωγείου, α' και β' δημοτικού, για να γίνει εισαγωγή των παιδιών σε μαθηματικές έννοιες μέσω συμβολικής αναπαράστασης μαθηματικών καταστάσεων και αριθμών. Πάνω από 100 δραστηριότητες σε κάθε τεύχος σύμφωνα με τη γνωστή παιδαγωγική μέθοδο Μοντεσόρι που βασίζεται στην ενίσχυση της ελευθερίας της επιλογής από τα ίδια τα παιδιά και την τόνωση της ανεξαρτησίας τους.
* Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος
