Με αφορμή την πιθανή ανακάλυψη του αεροπλάνου της Αμέλια Έρχαρτ που κατέπεσε στον Ειρηνικό το καλοκαίρι του 1937, προτείνουμε δύο εικονογραφημένα βιβλία που αφηγούνται στα μικρά παιδιά την παιδική ηλικία της πρωτοπόρου πιλότου που έγινε θρύλος. Βιβλία που εμπνέουν τους μικρούς αναγνώστες, τους γεμίζουν αυτοπεποίθηση και τους λένε ότι όλα είναι δυνατά. Κεντρική εικόνα, η Αμέλια Έρχαρτ με μικρά παιδιά, το 1933.
Γράφει η Ελένη Κορόβηλα
Αναζητώντας βιβλία για να προτείνουμε για τα παιδιά αναζητούμε στην πραγματικότητα ιστορίες που θα τα κινητοποιήσουν και θα τα εμπνεύσουν. Αυτές τις μέρες, μια είδηση που αφορά μια παλιά ιστορία γίνεται μια ωραία αφορμή για να αναζητήσουμε βιβλία με ιστορίες ανθρώπων που έγιναν πρότυπα.
Η είδηση αφορά την εξαφάνιση της θρυλικής Αμερικανίδας αεροπόρου Αμέλια Έρχαρτ το μακρινό καλοκαίρι του 1937, ενώ επιχειρούσε να κάνει τον γύρο του κόσμου με το αεροπλάνο της, ακολουθώντας τη γραμμή του Ισημερινού και, άρα, διαγράφοντας τη μεγαλύτερη απόσταση γύρω από τη Γη. Η Αμέλια ήταν από τις πρώτες γυναίκες πιλότους –όχι η πρώτη– αλλά ξεχώρισε γιατί πέτυχε σημαντικές πρωτιές, ως γυναίκα και ως πιλότος. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα που πέταξε γύρω από την Αμερική, η πρώτη που διέσχισε τον Ατλαντικό και η πρώτη που επανέλαβε το εγχείρημα. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, από τη Χαβάη στην Καλιφόρνια, και η πρώτη γυναίκα που έλαβε παράσημο για τις διακρίσεις της στην αεροναυπηγική.
Το πρώτο της αεροπλάνο, ένα μεταχειρισμένο κίτρινο διπλάνο Kinner, το ονόμασε Καναρίνι και μ’ αυτό ξεκίνησε να λέει το δικό της τραγούδι.
Μια εταιρεία εξερεύνησης των ωκεανών ανακοίνωσε ότι κατέγραψε συναρπαστικές εικόνες από ένα αντικείμενο με σχήμα αεροπλάνου που βρίσκεται στον πυθμένα του Ειρηνικού μεταξύ Αυστραλίας και Χαβάης
Τώρα, μια εταιρεία εξερεύνησης των ωκεανών ανακοίνωσε ότι κατέγραψε συναρπαστικές εικόνες από ένα αντικείμενο με σχήμα αεροπλάνου που βρίσκεται στον πυθμένα του Ειρηνικού μεταξύ Αυστραλίας και Χαβάης, περίπου 100 μίλια από το νησί Χάουλαντ, όπου η Έρχαρτ και ο συγκυβερνήτης της, Φρεντ Νούναν, θα έκαναν στάση ανεφοδιασμού καυσίμων αλλά δεν έφτασαν ποτέ. Δεν αποκλείεται να πρόκειται για ένα Lockheed Electra, το αεροπλάνο της Ερχαρτ.
Η δικιά τους ιστορία, των σημερινών εξερευνητών, είναι κι αυτή πολύ ωραία: αναδεικνύει τα επιτεύγματα της υψηλής τεχνολογίας και κρύβει πάθος για τις ανακαλύψεις. Ο ιδρυτής της εταιρείας είναι ένας πρώην αεροπόρος που έχει πουλήσει όλη του την περιουσία για να αφοσιωθεί σε αυτό το πάθος του και να χρηματοδοτεί τις αποστολές του.
Ένα κορίτσι από το Κάνσας που γεννήθηκε το 1897
Αλλά, το θέμα μας είναι το κορίτσι από το Κάνσας που γεννήθηκε το 1867 και μεγάλωσε με τα πλούτη του δικαστή παππού της από τη μητέρα της, χωρίς ισχυρό πατρικό πρότυπο, και είχε μια μητέρα που στην στήριζε στα όνειρά της μέχρι τελευταίας δεκάρας.
εικονογραφημένα βιβλία γνώσεων με παραμυθιακή γραφή που συναντούν την Αμέλια στα παιδικά της χρόνια
Πώς γαλουχήθηκε, πώς πίστεψε στον εαυτό της σε μια εποχή γεμάτη εμπόδια και απαγορεύσεις για τις γυναίκες, πώς πέρασε στην ιστορία ως μια πρωτοπόρος και άφοβη γυναίκα που συνεχίζει να εμπνέει;
Με αφορμή λοιπόν την πιθανή ανακάλυψη του χαμένου αεροπλάνου της Αμέλια Έρχαρτ με το οποίο έκανε την τελευταία της πτήση, προτείνουμε δύο βιβλία για μικρά παιδιά. Πρόκειται για εικονογραφημένα βιβλία γνώσεων με παραμυθιακή γραφή που συναντούν την Αμέλια στα παιδικά της χρόνια και είναι γραμμένα από έμπειρες συγγραφείς, μία Ισπανίδα και μία Ιταλίδα, πολύ όμορφα εικονογραφημένα από γυναίκες εικονογράφους και με τη μεταφραστική σφραγίδα πολύ ικανών μεταφραστριών.
Αμέλια Έρχαρτ της Μαρία Ιζαμπέλ Σάντεθ Βεργκάρα που κυκλοφορεί, σε εικονογράφηση Μαρία Ντιαμάντες και μετάφραση Κλεοπάτρας Ελαιοτριβιάρη, από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στη σειρά «μικρά κορίτσια με μεγάλες ιδέες» των εκδόσεων Παπαδόπουλος που περιλαμβάνει βιβλία με ιστορίες για τα επιτεύγματα σπουδαίων ανθρώπων από τον χώρο της τέχνης, του αθλητισμού, της επιστήμης, της λογοτεχνίας, της φιλοσοφίας, της μόδας.
Λιτό, έμμετρο κείμενο, εντυπωτική εικονογράφηση και μηνύματα που από σελίδα σε σελίδα χτίζουν την αυτοπεποίθηση των μικρών αναγνωστών που παρακολουθούν την Αμέλια να κάνει ανακαλύψεις, να την νοιώθει να την παρασύρει η ορμή να πετάξει – μεταφορικά και κυριολεκτικά – και, αν και τα σημάδια δεν είναι πάντοτε ενθαρρυντικά, να πορεύεται με πλοηγό την επιθυμία και τη σκληρή δουλειά της.
Η εικονογράφηση της Καταλανής Ντιαμάντες δίνει στη μικρή βιογραφία της Αμέλια έναν τόνο ενθουσιώδη και ταυτόχρονα ποιητικό, ενώ η μετάφραση της Κλεοπάτρας Ελαιοτριβιάρη ηχεί στα αυτιά των παιδιών μελωδικά και τα γεμίζει αισιοδοξία.
Αμέλια, το κορίτσι που έμαθε να πετάει της Μάρα νταλ Κόρσο που κυκλοφορεί, σε εικονογράφηση της Ντανιέλα ΒολπάρI και μετάφραση Γεωργίας Τσάκωνα, από τις εκδόσεις Φουρφούρι.
Η Ιταλίδα συγγραφέας βιβλίων για παιδιά έγραψε μια ιστορία για το κορίτσι που ήθελε να κάνει κάτι που να μην το είχε ξανακάνει ποτέ κανείς. Οι μικροί αναγνώστες θα συναντήσουν την Αμέλια παιδί και θα δουν πώς σε μια εποχή που οι γυναίκες έβλεπαν μπροστά τους μόνο εμπόδια κατάφερε να κάνει τη διαφορά, να διεκδικήσει τα δικαιώματά της και τη θέση της. Στο εικονογραφημένο βιβλίο η Αμέλια εμφανίζεται επίμονη, φιλόδοξη και άφοβη να εξερευνήσει τους αιθέρες ενώ οι εικόνες που ντύνουν οπτικά την ιστορία της στα πρώτα χρόνια της ζωής της υπηρετούν την ιδέα του άπιαστου ονείρου που μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Τι κυνηγούσε; Το όνειρο σίγουρα, αλλά και να αποδείξει όπως είχε πει η ίδια ότι «μέσα σε ένα αεροπλάνο δεν θα είμαι σαν ένα σακί με πατάτες». Στα βιογραφικά στοιχεία της που κυκλοφορούν, επανέρχεται η αναφορά ότι η Αμέλια δεν ήταν ιδιαίτερα προικισμένη, δεν είχε ταλέντο στην αεροπλοΐα. Αλλά τι θα πει ταλέντο; Η Αμέλια είχε τη σπίθα και την όρεξη για σκληρή δουλειά.
Η Γεωργία Τσάκωνα έχει αποδώσει το σύντομο κείμενο σε γλώσσα με ωραία ροή ενώ στο τέλος του βιβλίου ένα κατατοπιστικό σημείωμα που συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό συστήνει στα παιδιά την ενήλικη Αμέλια που κατάφερε να πετάξει πολύ ψηλά.
*Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος.
Μπορείτε να ακούσετε το επεισόδιο podcast για τις προτάσεις για μικρά παιδιά με αφορμή την ιστορία της πρωτοπόρου, γοητευτικής και άφοβης Αμέλια Έρχαρτ όπως παρουσιάστηκαν στο πόντκαστ «Να ένα βιβλίο! για παιδιά» του pod.gr.
