metaixmio o sumvoulos tou vasilia kentriki

Για το εικονογραφημένο παραμύθι του Μάκη Τσίτα «Ο σύμβουλος του βασιλιά», σε εικονογράφηση της Μαιρηλίας Φωτιάδου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. 

Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

Ιδιαίτερα ξεχωριστή είναι η παρουσία του Μάκη Τσίτα στον χώρο της ελληνικής λογοτεχνίας. Συγγραφέας 5 βιβλίων για ενήλικες και 29 εικονογραφημένων ιστοριών για μικρά κυρίως παιδιά, έχει παράλληλα δει και έργα του να ανεβαίνουν στο θέατρο και στίχους του να μελοποιούνται. Κάποια από τα βιβλία του αυτά έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και επίσης έχουν τιμηθεί με διάφορα βραβεία. Και όλη αυτή η δραστηριότητα πλαισιώνεται από τη διεύθυνση του ενημερωτικού site για το βιβλίο και τον πολιτισμό Diastixo.gr

Όλα του τα έργα έχουν την δική του προσωπική σφραγίδα, που όμως χωρίς να χάνει την αυτοδυναμία της, καταφέρνει να προσαρμόζεται στο κάθε είδος που αποφασίζει να συνθέσει.

Είναι, λοιπόν, ο Μάκης Τσίτας μια παρουσία –από τις ελάχιστες στη χώρα μας– που διαπερνά τις όποιες λογοτεχνικές κατατάξεις και δείχνει πως γνωρίζει να χρησιμοποιεί τις λέξεις με διάφορους τρόπους για να υλοποιεί κάθε φορά το δικό του συγγραφικό κόσμο. Όλα του τα έργα έχουν την δική του προσωπική σφραγίδα, που όμως χωρίς να χάνει την αυτοδυναμία της, καταφέρνει να προσαρμόζεται στο κάθε είδος που αποφασίζει να συνθέσει.

Το πλέον πρόσφατα από τα βιβλία του είναι το Ο σύμβουλος του βασιλιά, ένα σύντομο σε έκταση παραμύθι που, στολισμένο με τις πολύχρωμες ζωγραφιές της Μαιρηλίας Φωτιάδου, μας προσφέρει την ευκαιρία να διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις για το είδος αυτό των βιβλίων που απευθύνονται σε παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας και που κάτω από την σκέπη διαφόρων σειρών, οι εκδότες συνηθίζουν να τροφοδοτούν τα βιβλιοπωλεία.

Το παραμύθι ως αφορμή για σοβαρές συζητήσεις

Τα σύντομα κείμενα θεωρείται πως είναι περισσότερο προσιτά σε ένα μικρό παιδί από ότι ένα πολυσέλιδο έργο. Και παράλληλα, αν διαθέτουν και ένα ξεκάθαρο μήνυμα, γίνονται εύχρηστα εργαλεία στα χέρια του δασκάλου για να συζητήσει με τους μαθητές του διάφορα κοινωνικά ζητήματα (π.χ. σχολικός εκφοβισμός, πρόσφυγες, έμφυλες ταυτότητες κλπ).

Ο κίνδυνος που ελλοχεύει στη δημιουργία τέτοιων έργων είναι η προσέγγιση του θέματος να γίνεται επιδερμικά και απλώς να ενημερώνει χωρίς να εμβαθύνει. Παρόλα αυτά, στα χέρια ενός άξιου τεχνίτη του λόγου και της μικρής σύνθεσης, αυτού του είδους τα έργα μπορεί να έχουν αυτοτέλεια αισθητική και ουσιαστική προσέγγιση του ζητήματος που θέλουν να παρουσιάσουν.

Είναι ένας σύγχρονος «αφηγητής» που με απλότητα, αλλά με άριστη ανάλυση του κάθε θέματος που τον απασχολεί, ξεδιπλώνει με συντομία την ιστορία [...]

Ο Μάκης Τσίτας έχει αποδείξει πως τα έργα του για μικρά παιδιά σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν. Είναι ένας σύγχρονος «αφηγητής» που με απλότητα, αλλά με άριστη ανάλυση του κάθε θέματος που τον απασχολεί, ξεδιπλώνει με συντομία την ιστορία και παράλληλα με αξιοθαύμαστη τεχνική αφήνει ίχνη του μηνύματος να ενεργοποιούν τη δράση.

Από τα πλέον χαρακτηριστικά έργα του και αυτό το τελευταίο.

Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:

Μια φορά κι έναν καιρό εµφανίστηκε ένας άνθρωπος που είχε την ικανότητα να δίνει τη σωστή απάντηση για οποιοδήποτε θέµα. Γι’ αυτό και ο βασιλιάς της χώρας τον ονόµασε Σοφό, τον έκανε επίσηµο σύµβουλό του και τον πήρε µαζί του στο παλάτι. Και στην αρχή όλα κυλούσαν ωραία και καλά κι ήταν όλοι χαρούµενοι. Λίγο καιρό όµως µετά τα πράγµατα άρχισαν να αλλάζουν, ο σύµβουλος έκανε το ένα µεγάλο λάθος µετά το άλλο… Μα τι συνέβαινε στ’ αλήθεια;

Ο σύμβουλος του βασιλιάΚαι καθώς η ανάγνωση προχωρά και μαζί με τις εικόνες η ιστορία εξελίσσεται και στο τέλος ολοκληρώνεται, ο μεν μικρός αναγνώστης μένει με την απορία ποιος μπορεί να ήταν αυτός ο σύμβουλος του βασιλιά και γιατί πάντα έδινε την ίδια μονολεκτική απάντηση, αλλά ο ενήλικος αναγνώστης (αυτός που καλείται να διαβάσει μαζί με τον ανήλικο την ιστορία – να τονίσουμε πως η έκδοση ανήκει στη σειρά «Μικρές Καληνύχτες» που περιλαμβάνει κείμενα προτεινόμενα να αποτελέσουν κρίκο σύνδεσης ενήλικα με ανήλικο) αρπάζει την ευκαιρία για να προχωρήσει στο «ξεκλείδωμα» του μυστικού και να μιλήσει στον μικρό του συναναγνώστη-ακροατή για το τι σημαίνει γνώση και τεκμηριωμένη άποψη και να προχωρήσει ακόμα πιο πέρα και να σταθεί στα προϊόντα της τεχνολογίας, αυτά που συντροφεύουν πλέον και τα παιδιά μας και που προσπαθούν να τα πείσουν πως γνωρίζουν τα πάντα και πως κάθε τι μπορεί να λύσουν.

Στην ουσία ο Μάκης Τσίτας παίρνει θέση για την Τεχνητή Νοημοσύνη και με τεκμηριωμένο ιδεολογικά κέφι μετατρέπει τη θέση του αυτή σε ένα παραμύθι που έχει τη φόρμα του κλασικού, αλλά τον προβληματισμό του εντελώς νέου και σύγχρονου.


 * Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα για εφήβους «Ο άλλος» (εκδ. Πατάκη).

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Βαν Ντογκ» των Γκόσια Χέρμπα και Μικολάι Πα (κριτική) – Όταν η ζωγραφική αφηγείται στα παιδιά την κοσμογονία της κάθε μέρας

«Βαν Ντογκ» των Γκόσια Χέρμπα και Μικολάι Πα (κριτική) – Όταν η ζωγραφική αφηγείται στα παιδιά την κοσμογονία της κάθε μέρας

Για το εικονογραφημένο βιβλίο «Βαν Ντογκ» (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Καπόν) του Μικολάι Πα (Mikolaj Pa), με σχέδια της Γκόσια Χέρμπα (Gosia Herba). 

Γράφει η Ελ...

«Η βερικοκιά που φύτρωσε μέσα σε ένα κόκκινο γοβάκι» του Χρήστου Μπουλώτη, εικονογράφηση Φωτεινής Στεφανίδη (κριτική) – Μια μουσική πορεία χαράς και ειρήνης

«Η βερικοκιά που φύτρωσε μέσα σε ένα κόκκινο γοβάκι» του Χρήστου Μπουλώτη, εικονογράφηση Φωτεινής Στεφανίδη (κριτική) – Μια μουσική πορεία χαράς και ειρήνης

Για το εικονογραφημένο βιβλίο του Χρήστου Μπουλώτη, «Η βερικοκιά που φύτρωσε μέσα σε ένα κόκκινο γοβάκι» (εικονογράφηση Φωτεινής Στεφανίδη), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλέντη.

Γράφει ο Γιάννης Σ. Παπαδάτος

Ένα βιβλίο γραμμένο από τον ...

«Ο μεγάλος διαγωνισμός των λύκων» της Ζεραλντίν Μενσάν – Υπονομεύοντας τη στενομυαλιά, ανατρέποντας τα στερεότυπα

«Ο μεγάλος διαγωνισμός των λύκων» της Ζεραλντίν Μενσάν – Υπονομεύοντας τη στενομυαλιά, ανατρέποντας τα στερεότυπα

Για το εικονογραφημένο παραμύθι «Ο μεγάλος διαγωνισμός των λύκων» (μτφρ. Σοφία Γρηγορίου, εκδ. Άμμος) της Ζεραλντίν Μενσάν. Το βιβλίο διαθέτει QR code με υποστηρικτικό υλικό για γονείς και εκπαιδευτικούς. 

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου

Στο εικονογραφη...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Θαλασσινές ιστορίες με χταπόδια: 3 βιβλία για παιδιά, με ενσυναίσθηση και αγάπη για τη μάθηση

Θαλασσινές ιστορίες με χταπόδια: 3 βιβλία για παιδιά, με ενσυναίσθηση και αγάπη για τη μάθηση

Τρία πρόσφατα βιβλία για παιδιά θέτουν τα  χταπόδια στο επίκεντρο, υφαίνοντας ιστορίες με ενσυναίσθηση, πλούσια εικονογράφηση, παιδαγωγική αξία και επιστημονική οπτική. Κεντρική εικόνα: Λεπτομέρεια από «Το παιδί και το χταπόδι» (μτφρ. Αργυρώ Πιπίνη, εκδ. Ψυχογιός) των Κάριλ Λιούις και Κάρμεν Σαλντάνα (εικο...

Αλέν Γλυκός: «Αν ο Καζαντζάκης μπορούσε να δει την Κρήτη τώρα, ίσως να δάκρυζε λίγο»

Αλέν Γλυκός: «Αν ο Καζαντζάκης μπορούσε να δει την Κρήτη τώρα, ίσως να δάκρυζε λίγο»

«Όταν διάβασα την «Αναφορά στον Γκρέκο», αυτή η ανάγνωση ήταν για εμένα ένας πραγματικός σεισμός. Ζωή, φιλοσοφία, ισορροπία ανάμεσα σε δράση και σκέψη…» μας είπε, μεταξύ άλλων, ο  Αλέν Γλυκός (Allain Glykos), που επισκέφτηκε την Ελλάδα συμμετέχοντας στο 4ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων.

...
«Ρίτα» της Μαρί Παβλένκο (κριτική) – Ταξική επισφάλεια και συστημική φτώχεια σε ένα μυθιστόρημα για εφήβους

«Ρίτα» της Μαρί Παβλένκο (κριτική) – Ταξική επισφάλεια και συστημική φτώχεια σε ένα μυθιστόρημα για εφήβους

Για το εφηβικό μυθιστόρημα της Μαρί Παβλένκο [Marie Pavlenko] «Ρίτα» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Διόπτρα). 

Γράφει η Φανή Χατζή

Η ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Θαλασσινές ιστορίες με χταπόδια: 3 βιβλία για παιδιά, με ενσυναίσθηση και αγάπη για τη μάθηση

Θαλασσινές ιστορίες με χταπόδια: 3 βιβλία για παιδιά, με ενσυναίσθηση και αγάπη για τη μάθηση

Τρία πρόσφατα βιβλία για παιδιά θέτουν τα  χταπόδια στο επίκεντρο, υφαίνοντας ιστορίες με ενσυναίσθηση, πλούσια εικονογράφηση, παιδαγωγική αξία και επιστημονική οπτική. Κεντρική εικόνα: Λεπτομέρεια από «Το παιδί και το χταπόδι» (μτφρ. Αργυρώ Πιπίνη, εκδ. Ψυχογιός) των Κάριλ Λιούις και Κάρμεν Σαλντάνα (εικο...

«Καλοκαίρι χωρίς οθόνες» 2025 – Πενήντα βιβλία για παιδιά από 0 έως 12 ετών

«Καλοκαίρι χωρίς οθόνες» 2025 – Πενήντα βιβλία για παιδιά από 0 έως 12 ετών

«Καλοκαίρι χωρίς οθόνες», και φέτος, σημαίνει καλοκαίρι με τα μάτια ανοιχτά προς κάθε κατεύθυνση. Όπως κάθε καλοκαίρι, προτείνουμε βιβλία για παιδιά από λίγων μηνών μέχρι 12 ετών. Για να τα διαβάσουν στις καλοκαιρινές τους διακοπές, να διασκεδάσουν, να ταξιδέψουν με αυτά, να αντλήσουν δύναμη και να δουν τον κόσμο το...

«Με αγάπη...» στους δασκάλους των παιδιών: Τέσσερα βιβλία για το τέλος της σχολικής χρονιάς

«Με αγάπη...» στους δασκάλους των παιδιών: Τέσσερα βιβλία για το τέλος της σχολικής χρονιάς

Τώρα που το σχολείο τελειώνει και οι διακοπές του καλοκαιριού ξεκινούν, τέσσερις βιβλιοπροτάσεις αφιερωμένες «με αγάπη...» στη μοναδική σχέση των μικρών μαθητών με τους δασκάλους τους.

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου

Η σχολική χρονιά έφτασε στο τέλος τη...

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ