Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους. Αυτή την εβδομάδα το εικονογραφημένο βιβλίο «Το παλιόπαιδο» της Αγγελικής Δαρλάση που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Της Ελένης Κορόβηλα
.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Το Παλιόπαιδο είναι η ιστορία ενός φτωχού και καταδικασμένου σε μια σκληρή ζωή αγοριού. Ταυτόχρονα πρόκειται για την ιστορία ενός πολύ ξεχωριστού παιδιού που είναι εμπνευσμένη από την αληθινή ιστορία των μικρών μουσικών του El Sistema και τις απροσδόκητες ευκαιρίες που μπορούν να αντιστρέψουν και την πιο μίζερη πορεία στη ζωή του καθενός.
Πηγή έμπνευσης για το βιβλίο είναι η ιστορία του El Sistema. Το 1975 ο μουσικός και οικονομολόγος Χ. Α. Αμπρέου δημιούργησε στο Καράκας την πρώτη ορχήστρα φτωχών και περιθωριοποιημένων παιδιών με στόχο, (...), την καταπολέμηση της παιδικής εγκληματικότητας.
Το παιδί της ιστορίας μεγαλώνει με πολύ περιορισμένους ορίζοντες σε μια φτωχογειτονιά. Ο βιοπαλαιστής πατέρας και η άρρωστη μητέρα δεν καταφέρνουν να φωτίσουν τη ζωή του καθώς οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τους βυθίζουν και τους ίδιους στη θλίψη και τους «στεγνώνουν» συναισθηματικά. Το παιδί μεγαλώνει χωρίς να περιβάλλεται από το πολύτιμο πέπλο της τρυφερότητας και της αισιοδοξίας, μεγαλώνει με δανεικά ρούχα, χωρίς όνειρα ή ελπίδες. Η αυτοπεποίθησή του δεν καλλιεργείται ποτέ και τα ασθενικά όνειρά του εύκολα κάμπτονται και αποδυναμώνονται. Το πιο βαρύ πέπλο που σκιάζει τη ζωή του είναι αυτό της κοινωνικής αφάνειας και της σκληρής ταυτότητας που το συνοδεύει. Είναι το «παλιόπαιδο» μιας κοινωνίας που έχει ακόμη πιο χαμηλά σκαλοπάτια κι από αυτά στα οποία στέκονται οι φτωχοί: εκείνα στα οποία παραπαίουν οι απόκληροι. Ένα τέτοιο παιδί είναι το Παλιόπαιδο που ενδύεται την ταμπέλα που του έχουν «κολλήσει» και σταδιακά ανταποκρίνεται στον προδιαγεγραμμένο ρόλο.
Στην ιστορία το παιδί συναντά κάποιον που θα του δώσει μια ευκαιρία για να κερδίσει την αυτοεκτίμηση του, να γίνει μέλος μιας ομάδας με την οποία θα αισθάνεται περήφανος κι ευτυχισμένος και τελικά ν' αλλάξει τη ζωή του. Η ευκαιρία προέρχεται από απροσδόκητη πηγή για ένα παιδί που μεγαλώνει σε τόσο υποβαθμισμένο περιβάλλον: την μουσική.
Το βιβλίο υπογράφουν η Αγγελική Δαρλάση (κείμενο) και η Ίρις Σαμαρτζή (εικόνες). Πρόκειται για μια συνεργασία που έχει αποτυπωθεί στο χαρτί με αρμονία, τρυφερότητα, πολύ συναίσθημα και την ελπίδα πως η μιζέρια δεν είναι μη αναστρέψιμη.
Πηγή έμπνευσης για το βιβλίο στάθηκε η ιστορία του El Sistema (Το Σύστηµα). Το 1975 ο μουσικός και οικονομολόγος Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου από το Καράκας της Βενεζουέλας δημιούργησε την πρώτη ορχήστρα φτωχών και περιθωριοποιημένων παιδιών με στόχο, πέραν της μουσικής εκπαίδευσής τους, την καταπολέμηση της παιδικής εγκληματικότητας. Το σχέδιο του Αμπρέου υποστηρίχθηκε από τις κυβερνήσεις της Βενεζουέλας και από αυτό έχουν προκύψει δεκάδες παιδικές και νεανικές ορχήστρες με διασημότερη την παγκοσμίου φήμης Simon Bolivar Orchestra.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται
Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά δημοτικού από την τρίτη τάξη και πάνω.
Ποια είναι η συγγραφέας
Η Αγγελική Δαρλάση γεννήθηκε το 1973 στην Αθήνα, όπου ζει. Σπούδασε Θεατρικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και έκανε μεταπτυχιακά σε Σπουδές Παράστασης στο Λονδίνο ενώ παρακολούθησε μαθήματα συγγραφής σε Ελλάδα και Αγγλία.
Από το 1998 σκηνοθετεί για το θέατρο και είναι από τα ιδρυτικά μέλη της «Ομάδας Θεάματος Η Άλλη Πλευρά» και της ανεξάρτητης δισκογραφικής εταιρείας "Puzzlemusik". Διδάσκει Θεατρική Αγωγή και Στοιχεία Θεατρολογίας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Έχει γράψει βιβλία και θεατρικά έργα για παιδιά. Το 2005 της απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας για το βιβλίο της «Ονειροφύλακες».
Ποια είναι η εικονογράφος
Η Ίρις Σαμαρτζή γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της σχολής Βακαλό, με υποτροφία στο Interior Design. Έχει κάνει δύο Bachelor of Arts στο Graphic Design και στο Interior Design και έχει παρακολουθήσει σεμινάρια πάνω στη δραματική τέχνη, στην εκπαίδευση και στη θεατρική αγωγή. Είναι μόνιμη συνεργάτις της σχολής Βακαλό. Η εικονογράφηση παιδικών βιβλίων είναι μια ακόμα σημαντική δραστηριότητά της, για την οποία έχει τιμηθεί με βραβεία και επαίνους.
Στο βιβλίο της Αγγελικής Δαρλάση πλάθει μια δική της εκδοχή της ιστορίας. Με μαύρο και τις αποχρώσεις του γκρίζου περιγράφει τη ζωή του μικρού Παλιόπαιδου που θα μετατραπεί σε έναν ευτυχισμένο νέο, τον Φελίξ. Τα βήματα που θα κάνει προς τα μπροστά υπογραμμίζονται με κόκκινο χρώμα. Το κόκκινο, ένα χρώμα με πολλαπλούς συμβολισμούς, υποδηλώνει την τύχη, τη αγάπη για τη γνώση, τη δραστηριότητα και τη ζωή.
Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά
Τα παιδιά θα αγαπήσουν τον Φελίξ που παρά τις αντιξοότητες καταφέρνει να βρει την ευτυχία. Θα αγαπήσουν επίσης τον κόσμο του έτσι όπως τον έχει ζωγραφίσει η εικονογράφος.
Για ποιο λόγο να το επιλέξουν οι γονείς
Να το επιλέξουν για το ανθρωπιστικό του μήνυμα, την τρυφερή χωρίς λυρισμούς αφήγηση και την θαυμάσια εικονογράφηση. Το παλιόπαιδο είναι μια ιστορία που θα εισάγει τα παιδιά, μέσω του παραδείγματος του μικρού Φελίξ και του επιτυχημένου μουσικού πειράματος El Sistema, στην προβληματική για τη δύναμη της τέχνης και τη σημασία των ευκαιριών που πρέπει να δύνονται στον καθένα και ιδίως σε όσους μοιάζει να μην έχουν καμιά ελπίδα να αλλάξουν και να ξεφύγουν από το δρόμο της μιζέριας και του λάθους.
* Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος.
Το παλιόπαιδο
Αγγελική Δαρλάση
Eικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή
Εκδόσεις Πατάκη, 2014
ΣΕΛ. 62, τιμή € 10,50