
Για το εικονογραφημένο βιβλίο της Ελέν Ντριβέρ «Αγόρι Κορίτσι» (μτφρ. Κατερίνα Δασκαλάκη) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καπόν.
Γράφει η Ελένη Κορόβηλα
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Στο εικονογραφημένο βιβλίο Αγόρι Κορίτσι της Γαλλίδας συγγραφέα και εικονογράφου Ελέν Ντριβέρ [Hélène Druvert] έχουμε αναφερθεί στο πλαίσιο της επιλογής βιβλίων με θέμα Πώς να μην καλλιεργούμε έμφυλα στερεότυπα: Οι απαντήσεις σε 20 βιβλία για παιδιά σημειώνοντας ότι είναι ένα βιβλίο με εντυπωτική εικονογράφηση που λέει στα παιδιά ότι έχουν δικαίωμα να ονειρεύονται ό,τι τους αρέσει καθώς και ότι η συγγραφέας υπογραμμίζει τη σημασία του να νιώθει κανείς καλά στη ζωή του χωρίς να εγκλωβίζεται σε στερεότυπα, είτε αυτά αφορούν το φύλο είτε την εμφάνιση και τη συμπεριφορά.
(...) σε μια στιγμή όπου έννοιες που αφορούν το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο συγχέονται, το βιβλίο της Ντριβέρ αποτελεί μία όαση καλαισθησίας, ομορφιάς, μα κυρίως, σαφήνειας.
Κάνοντας ορισμένες επιπλέον σκέψεις, σε μια στιγμή όπου έννοιες που αφορούν το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο συγχέονται, το βιβλίο της Ντριβέρ αποτελεί μία όαση καλαισθησίας, ομορφιάς, μα κυρίως, σαφήνειας. Η διαύγεια της δημιουργού, που υπογράφει κείμενο και εικονογράφηση, αναδύεται τόσο από σύντομες φράσεις που εκφράζουν ξεκάθαρα και συγκεκριμένα νοήματα όσο και από τις εικόνες (πάντα πολύχρωμες και όλες σε μαύρο φόντο) που εικονοποιούν όσα γράφονται αλλά και αφηγούνται όσα δεν γράφονται. Πρώτο και τρίτο πρόσωπο εναλάσσονται και έτσι, στα μηνύματα που εκμπέμπει το παιδί-αφηγητής, και ορισμένες φορές ο αφηγητής που επιβεβαιώνει τις σκέψεις του, κυριαρχούν ρήματα που δηλώνουν τη δυνατότητα να γίνουν τα πράγματα όπως τα θέλει το κάθε παιδί («μπορώ να», «μπορεί», «έχω το δικαίωμα να», «είμαι»).
Η Ντριβέρ διερευνά τη σχέση των παιδιών με το σώμα και τις επιθυμίες τους, τα όνειρά τους, τις προβολές που κάνουν για το μέλλον τους, τα συναισθήματά τους που γεννώνται μέσα από περιστατικά σκοτεινά, όπως όταν χρειάζεται να πουν ΟΧΙ ή μέσα από στιγμές ομορφιάς, αποδοχής και χαράς. Το βιβλίο δεν υπαγορεύει αλλά εντοπίζει, αναγνωρίζει και παρουσιάζει πολλές διαφορετικές πραγματικότητες στην οικογένεια, το σχολείο, στο παιχνίδι, στις σχέσεις τους, όπως τις βιώνουν τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν και διαμορφώνουν την ταυτότητά τους.
Στεκόμαστε, επίσης, στο ότι το 2022, όταν κυκλοφόρησε στη Γαλλία, το βιβλίο τιμήθηκε με το βραβείο ισότητας μεταξύ κοριτσιών και αγοριών που απονέμει η παιδαγωγική Ακαδημία της Τουλούζης. Είναι ένα βραβείο που ξεχωρίζει και τιμά βιβλία τα οποία προωθούν τον διάλογο σε θέματα ισότητας και λειτουργούν απελευθερωτικά και, ίσως, ανακουφιστικά για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς και τους δασκάλους τους. Η σημασία του βραβείου δεν έγκειται απλώς στο ότι αναγνωρίζει τη λογοτεχνική και καλλιτεχνική αξία του βιβλίου αλλά, κυρίως, στο ότι με τη θεσμική αναγνώριση που του δίνει, το εισάγει στις σχολικές βιβλιοθήκες και τις τάξεις. Αν λοιπόν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι σε κάθε σχολείο της χώρας μας θα υπήρχε η μέριμνα να εντάσσονται στις σχολικές βιβλιοθήκες βιβλία που προωθούν τη συμπερίληψη, την αποδοχή και ανοίγουν τους ορίζοντες όλων των παιδιών απέναντι στις πολύπλευρες ταυτότητες του καθενός, το Αγόρι Κορίτσι θα έπρεπε να μη λείπει.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται
Το βιβλίο απευθύνεται σε μικρά παιδιά σχολικής ηλικίας, θα λέγαμε, από 5 ετών, ωστόσο μπορεί να διαβαστεί και από αρκετά μεγαλύτερα παιδιά έως και εφήβους που θα το απολαύσουν μέσα από διαφορετικά φίλτρα ανάλογα με τις προσλαμβάνουσες και τις προσωπικές τους αναζητήσεις.
Ποια είναι η δημιουργός του
Γεννημένη το 1981 και μεγαλωμένη στην Βρετάνη της Γαλλίας σε ένα σπίτι με πολλά δέντρα και ολάνθιστο κήπο, έναν παράδεισο για ένα παιδί, η Ντρυβέρ λέει στις συνεντεύξεις της ότι από πολύ μικρή ήξερε ότι κάποτε θα εικονογραφούσε βιβλία για παιδιά και ότι πλέον είναι ο τομέας που δεν πρόκειται να εγκαταλείψει καθώς θεωρεί πως της δίνει μεγαλύτερη καλλιτεχνική ελευθερία. Για τους μικρούς αναγνώστες επισημαίνει πως θέλει να νοιώθουν έκπληξη και χαρά όταν διαβάζουν τα βιβλία της.
Παρουσιάζοντας η ίδια τον εαυτό της, γράφει στην ιστοσελίδα της: «Είμαι εικονογράφος, σχεδιάστρια χαρτιού και υφάσματος, διπλωματούχος της Ανώτατης Σχολής ESAA Duperré. Εξερευνώ την τεχνική του papier découpé εδώ και πολλά χρόνια σε βιβλία, καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις και εκδόσεις. Ζω μεταξύ Παρισιού και Χώρας των Βάσκων όπου δουλεύω φτιάχνοντας μεταξοτυπίες, paper cuts και εμπνέομαι βιβλία».
(τα παιδιά) θα καταλάβουν ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο διασκεδαστικό, πιο απελευθερωτικό και πιο ενδυναμωτικό από το να είσαι ο εαυτός σου.
Γιατί θα το αγαπήσουν τα παιδιά
Ανάλογα με την ηλικία τους τα παιδιά θα ενθουσιαστούν με διαφορετικά στοιχεία του βιβλίου, θα αντιληφθούν διαφορετικά τα μηνύματά του. Όλα τα παιδιά όμως, θα αναγνωρίσουν κομμάτια του εαυτού τους και σε συνδυασμό με την αισθητική απόλαυση που θα τους δώσει, θα καταλάβουν ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο διασκεδαστικό, πιο απελευθερωτικό και πιο ενδυναμωτικό από το να είσαι ο εαυτός σου.
Γιατί να το επιλέξουν οι ενήλικες
Επιλέγοντας κάθε βιβλίο για παιδιά με την υπογραφή της Ελέν Ντριβέρ, οι ενήλικες θα προσφέρουν ένα ποιοτικό ανάγνωσμα που συνδυάζει γνώσεις και μηνύματα μέσα σε ένα καλοδουλεμένο, ευφάνταστο και πολύχρωμο καλλιτεχνικό περιβάλλον. Ειδικά όμως, με το Αγόρι Κορίτσι θα τους προσφέρουν μια βόλτα στην πιο πολύχρωμη και συμπεριληπτική παιδική χαρά όπου θα αφουγκραστούν το αίσθημα ελευθερίας, θα κατανοήσουν ότι είναι στο χέρι τους να γνωρίσουν και να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους και κλείνοντας τις σελίδες του θα πουν μπορώ να είμαι ό,τι θέλω.
*Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος.