Για τον μικρό οδηγό δημιουργικής γραφής για παιδιά «Να πώς γράφονται ιστορίες» του Κυριάκου Αθανασιάδη, σε εικονογράφηση Ναταλίας Καπατσούλια που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Γράφει η Ελένη Κορόβηλα
Εδώ και μερικούς μήνες κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Ψυχογιός ένας μικρός οδηγός δημιουργικής γραφής για παιδιά ηλικίας από 7 ετών, ένα βιβλίο που υπηρετεί όλους τους σκοπούς της φιλαναγνωσίας, της καλλιέργειας της αγάπης για το βιβλίο και την ανάγνωση, καθώς αναλύει και δείχνει στα παιδιά το δημιουργικό πέρασμα από την ανάγνωση στη γραφή, και τα οφέλη του. Τίτλος του, Να πώς γράφονται ιστορίες και συγγραφέας του ένας πολύ έμπειρος άνθρωπος της γραφής -συγγραφέας, μεταφραστής, επιμελητής, αρθρογράφος και δεινός αναγνώστης- ο Κυριάκος Αθανασιάδης, ενώ την χαρούμενη και παιγνιώδη εικονογράφηση υπογράφει η Ναταλία Καπατσούλια.
«Η ιστορία σου πρέπει να προχωράει συνέχεια προς τα μπροστά. Συνέχεια» της έχει πει άλλωστε ο Μέρλιν και το Κορίτσι δεν το ξεχνά.
Το βιβλίο διαρθρώνεται σε δύο μέρη: Μία ιστορία για ένα κοριτσάκι και τον σοφό γάτο της, τον Μέρλιν, που σοφός καθώς είναι ξέρει και πώς γράφονται οι ιστορίες, και ένα χρηστικότατο και καλοδομημένο παράρτημα με συμβουλές, ασκήσεις και ιδέες για να γράψουν τα παιδιά τις δικές τους ιστορίες.
Ο πάνσοφος Μέρλιν που διαθέτει ανθρώπινη μιλιά, σύντροφος στο παιχνίδι και σε όλες τις ανακαλύψεις μιας μικρούλας, μαθαίνει στο Κορίτσι όλα τα μυστικά της γραφής που στην πραγματικότητα είναι τα μυστικά της ζωής. Στο τέλος της ιστορίας, η μικρή σαν άλλη κοκκινοσκουφίτσα φορά το κόκκινο πανωφόρι της και παίρνει το δρόμο για να πάει το νόστιμο κέρασμα της μαμάς της στη γιαγιά της. Σκοπός της είναι, με συνοδοιπόρο πάντοτε τον Μέρλιν, να αναζητήσει στη διαδρομή ιστορίες και να τις αφηγηθεί. «Η ιστορία σου πρέπει να προχωράει συνέχεια προς τα μπροστά. Συνέχεια» της έχει πει άλλωστε ο Μέρλιν και το Κορίτσι δεν το ξεχνά.
Στο δεύτερο μέρος, που χωρίζεται σε τρία κεφάλαια, ο Μέρλιν προτείνει στα παιδιά ασκήσεις δημιουργικής γραφής για το πώς γράφεται μια ιστορία από το Α ως το Ω, ιδέες/σενάρια κι επιπλέον μερικά συγγραφικά κόλπα, ενώ κλείνει με μια δεκάδα από τις πιο ιντριγκαδόρικες ασκήσεις με το να δίνεται η αρχή μιας ιστορίας και να ζητείται από τα παιδιά να γράψουν το τέλος.
Με αφορμή το βιβλίο του, που τα παιδιά θα το διασκεδάσουν ενώ γονείς και εκπαιδευτικοί θα το βρουν πολύ χρήσιμο, ο Κυριάκος Αθανασιάδης μας είπε λίγα λόγια για τη διαδικασία της ανάγνωσης και της γραφής και γιατί αξίζει να δείχνουμε στα παιδιά τη σημασία να γίνουν καλοί αφηγητές.
Γράφετε βιβλία, κατά κύριο λόγο μυθοπλασίας, για ενήλικες και για παιδιά. Εδώ κάνετε ένα παιχνίδι παρουσιάζοντας τη γραφή ιστοριών ως μέγα μυστικό που μοιάζει να δίνει σούπερ δυνάμεις. Γιατί έχει σημασία για τα παιδιά να μπορούν να αφηγηθούν (και σε γραπτό λόγο) όσα τους συμβαίνουν;
Κυρίως, δε, όσα ΔΕΝ τους συμβαίνουν. Αλλά όσα μπορούν να σκεφτούν μόνα τους. Περίεργες ιστορίες (όσο πιο περίεργες, τόσο πιο τέλειες), παράξενες, δυναμικές, εκπληκτικές, διαπλανητικές, υπεράνθρωπες — δηλαδή ιστορίες που θα ανεβάσουν τους σφυγμούς τους καθώς θα τις σκαρφίζονται, θα τις γράφουν και θα μας τις διαβάζουν. Ή που τους κάνουν να συγκινηθούν, ή να γελάσουν, ή να νιώσουν περηφάνια. Οι ιστορίες είναι τόσο πολλές, που δεν θα τελειώσουν ποτέ. Και ένα παιδί μπορεί να χαρεί πραγματικά πάρα πολύ όταν διαπιστώσει πως ΑΥΤΗ η συγκεκριμένη ιστορία είναι όλη δική του. Και πως από δω και πέρα μπορεί να τη διαβάσει οποιοδήποτε άλλο παιδί, και να την απολαύσει.
Το γράψιμο είναι μια άλλη «διάσταση» της ανάγνωσης, η πιο δημιουργική της.
Κάποιοι λένε: Τα παιδιά πρέπει να διαβάζουν περισσότερο, όχι να γράφουν. Τι απαντάτε;
Απαντώ ναι! Και τα παιδιά, και οι μεγάλοι. Το γράψιμο είναι μια άλλη «διάσταση» της ανάγνωσης, η πιο δημιουργική της. Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την ανάγνωση. Είναι όπως αυτό που λέμε για τα παγόβουνα, αλλά με την καλή έννοια: το γράψιμο (πρέπει να) είναι η κορυφή του παγόβουνου.
Γιατί να επιλέξουν οι ενήλικες αυτό το βιβλίο σας για να το προσφέρουν στα παιδιά;
Γιατί η δημιουργική γραφή είναι μαγική. Τα παιδιά ανακαλύπτουν έναν θησαυρό μέσα τους. Τα βιβλία είναι έτσι κι αλλιώς θησαυρός, αλλά το κοίτασμα των ιστοριών που τα παιδιά κρύβουν μέσα τους έχει άλλη αξία. Ένα παιδί μπορεί να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά του πάνω στο χαρτί, με τρόπους που είναι σχεδόν αδύνατον να το κάνει «στην πραγματικότητα», στην καθημερινότητά του δηλαδή. Μπορεί να ανακαλύψει τόπους μέσα του πολύ-πολύ όμορφους, και να μιλήσει για πράγματα που δεν μας είναι πάντα εύκολο να μιλάμε γι’ αυτά. Κυρίως όμως γιατί όλο αυτό είναι διασκεδαστικό, έχει πλάκα. Νομίζω πως αυτή είναι και η ουσία της λογοτεχνίας για μεγάλους. Εκτός από το να μας κάνει να «ξεχνιόμαστε» για όσο κρατάει ένα βιβλίο.
* Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος.
.
