ouranio-roxo360

Όλα είναι θέμα αφήγησης. Κάθε ιστορία μπορεί να ευσταθεί και να επιτελεί το σκοπό της εφόσον είναι δομημένη χωρίς κενά, με ειλικρίνεια ως προς το στόχο της, με σεβασμό προς το κοινό στο οποίο απευθύνεται και, ει δυνατόν, με αγάπη. Με αφορμή το εικονογραφημένο βιβλίο της Στέλλας Μπελιά «Τα δυο μικρά αβγά», μια έκδοση για παιδιά της οργάνωσης Οικογένιες Ουράνιο Τόξο.

Της Ελένης Κορόβηλα

Η νηπιαγωγός και μέλος της ελληνικής οργάνωσης «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο» Στέλλα Μπελιά έγραψε ένα παραμύθι για να αφηγηθεί στα παιδιά οικογενειών ΛΟΑΤ* τη δική τους οικογενειακή ιστορία: Τα δυο μικρά αβγά.

Μια «αβγοκεντρική» προσέγγιση για το πώς γεννιούνται τα μωρά

Η Καφετούλα, ένα καφέ αβγό, εξηγεί στον Ασπρούλη, ένα άσπρο αβγό, πως ό,τι μορφή κι αν έχει η οικογένεια στην οποία θα γεννηθεί, το σημαντικότερο που θα χρειαστεί για να μεγαλώσει είναι η αγάπη. Φτάνει όμως η αγάπη για να είναι λειτουργική και κοινωνικά ενταγμένη μια οικογένεια; Καθώς τα παιδιά δεν γεννιούνται μόνο από τα αβγά των μαμάδων τους, τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα όταν συνειδητοποιούν πως κάτι διαφορετικό συμβαίνει στη δική τους οικογένεια.

ouranio-toxo-dyo-mikra-avgaΜέλημα της Στέλλας Μπελιά μοιάζει να είναι τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών ή μονογονεϊκών οικογενειών, κατά κύριο λόγο ενός ομοφυλόφιλου αλλά και αμφισεξουαλικού ή τρανσεξουαλικού (διαφυλικού) γονιού, να αποκτήσουν αναγνώριση μέσω της αφήγησης. Παιδιά μεγαλώνουν σε όλα τα πιθανά οικογενειακά σχήματα: πυρηνικής οικογένειας, μονογονεϊκής ετεροφυλοφιλικού γονιού ή ΛΟΑΤ γονιού, οικογένειας ομόφυλου ζευγαριού ή μικτή οικογένεια που έχει δημιουργηθεί από τα υλικά προηγούμενων οικογενειών. Το βιβλίο ωστόσο απευθύνεται επίσης και στα παιδιά των πυρηνικών οικογενειών με ετεροφυλόφιλους γονείς, τα οποία είτε από πρόθεση είτε από ελλιπή ενημέρωση των γονιών τους αγνοούν την ύπαρξη οικογενειών με διαφορετική σύνθεση από τη δική τους.

Στην Ελλάδα τα ομόφυλα ζευγάρια που μεγαλώνουν παιδιά είναι πολύ περισσότερα και υπάρχουν από πολύ παλιότερα από όσο γνωρίζουμε. Η ομοφοβία έχει επιβάλει κανόνα σιωπής σε πολλά σπίτια. Οι οικογένειες προκύπτουν με διάφορους τρόπους και σχηματισμούς (βοηθούσης και της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ή των παρένθετων μητέρων, ενώ και η υιοθεσία, εφόσον το νομικό πλαίσιο ήταν προσαρμοσμένο στις κοινωνικές ανάγκες, θα ήταν μια επιλογή για περισσότερους επίδοξους γονείς) και με δεδομένο πως αποτελούν απολύτως συνειδητή επιλογή έχουν ως αφετηρία την επιθυμία για ολοκλήρωση. Όσο για την αντίληψη πως τα παιδιά οικογενειών ΛΟΑΤ είναι δυστυχισμένα ή είναι λιγότερο πιθανό να ευτυχίσουν ως ενήλικες σε σχέση με τα παιδιά παραδοσιακών οικογενειών, μέχρι σήμερα τίποτα δεν το αποδεικνύει· οπότε μάλλον «τα παιδιά είναι μια χαρά».

Ενάντια στον φόβο

Τα δυο μικρά αβγά είναι η προσπάθεια να βρεθεί μια αφήγηση που να εξηγεί, να καθησυχάζει, να διαλύει τη σύγχυση, να αίρει τους αποκλεισμούς και τις προκαταλήψεις και –ίσως το σημαντικότερο όλων– να καταπολεμά το φόβο. Αν το εγχείρημα μπορεί να κριθεί άτεχνο, να θεωρηθεί πως έχει ελλείψεις ή παραλείψεις αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός πως ουσιαστικά πρόκειται για μια αυτοέκδοση των Οικογενειών Ουράνιο Τόξο και στη σπουδή τους να υπάρξει το συντομότερο ένα τέτοιο παραμύθι αναφοράς για τα παιδιά τους. Πράγματι, αν κάποιος εκδοτικός οίκος είχε αναλάβει το ρίσκο αυτής της έκδοσης, το περιτύλιγμα του βιβλίου θα ήταν πιο ελκυστικό, το κείμενο του παραμυθιού επιμελημένο και η εικονογράφηση ίσως περισσότερο ευφάνταστη, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η Σμαράγδα Μάγκου δεν έκανε μια τίμια προσπάθεια να αφηγηθεί με τις εικόνες που δημιούργησε την μικρή ιστορία των δυο αβγών που με αγάπη έγραψε η Στέλλα Μπελιά. Ίσως έτσι το βιβλίο να έβρισκε ευκολότερα το δρόμο του για τα ράφια των βιβλιοπωλείων, κάτι που θα έδινε τη δυνατότητα στους γονείς να απλώσουν το χέρι για να το ξεφυλλίσουν και θα έκανε τους εκπαιδευτικούς πιο δεκτικούς στο να το επιλέξουν για το θέμα του και να το δουλέψουν στις τάξεις. Είναι κάτι που μάλλον δεν θα αργήσει να γίνει, αλλά σε αυτή τη συγκυρία οι Οικογένειες Ουράνιο Τόξο έκριναν πως τώρα ήταν η ώρα για να καλυφθεί το βιβλιογραφικό κενό. Άλλωστε, η ουσία σπάνια βρίσκεται στο περιτύλιγμα.

Μια αφήγηση που εξηγεί, καθησυχάζει, διαλύει τη σύγχυση, αίρει τους αποκλεισμούς και τις προκαταλήψεις και καταπολεμά το φόβο.

Εκτός από την πρόσφατη εκδοτική δραστηριότητα, οι Οικογένειες Ουράνιο Τόξο διοργάνωσαν υπό τον τίτλο «Η αγάπη δημιουργεί οικογένειες» μια ημερίδα προσκαλώντας πανεπιστημιακούς για να μιλήσουν από νομικής, κοινωνιολογικής και παιδαγωγικής πλευράς για το θέμα. Η αποδοχή από την Πολιτεία και η νομική αναγνώριση της ύπαρξής τους είναι το βασικότερο αίτημά τους. Η θεσμοθέτηση του γάμου μεταξύ ομοφυλοφίλων θα άνοιγε το δρόμο και για την αναγνώριση των δικαιωμάτων και των δύο γονιών στα παιδιά τους. Σε αυτή τη συγκυρία, ωστόσο, πέρα κι από τη νομική αναγνώριση ενδιαφέρονται για την ψυχική υγεία των παιδιών τους –που είναι ευάλωτη έξω από το προστατευτικό κουκούλι της οικογένειας–, την ομαλή ένταξή τους στο σχολικό περιβάλλον και κατ' επέκταση στην κοινωνία.

Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος


 

* Τα αρχικά ΛΟΑΤ (αγγλικά LGBT, Lesbian-Gay-Bisexual-Transgender) αναφέρονται συνολικά στα Λεσβιακά, Ομοφυλόφιλα, Αμφισεξουαλικά και Τρανσεξουαλικά άτομα. Ο όρος μπορεί μερικές φορές να συναντάται και ως ΛΟΑΔ, ερμηνεύοντας τα τρανσεξουαλικά άτομα στην ελληνική γλώσσα ως διαφυλικά.

** Η κεντρική φωτογραφία είναι στιγμιότυπο από την ταινία "The kids are alright" (2010) της Lisa Cholodenko με πρωταγωνίστριες τις Anette Bening και Julianne Moore, οι οποίες υποδύονται ένα παντρεμμένο ζευγάρι λεσβιών που μεγαλώνουν μαζί τα παιδιά που έχουν αποκτήσει με δότη σπέρματος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το λεωφορείο της Ρόζα Παρκς

Το λεωφορείο της Ρόζα Παρκς

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους. Αυτή την εβδομάδα το εικονογραφημένο βιβλίο «Το λεωφορείο της Ρόζας», του Φαμπρίτσιο Σιλέι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κόκκινο.  

Της Ελένης Κορόβηλα

 ...
Σχολική παράσταση, του Βασίλη Παπαθεοδώρου

Σχολική παράσταση, του Βασίλη Παπαθεοδώρου

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους.

Της Ελένης Κορόβηλα

Αυτή την εβδομάδα το μυθιστόρημα για εφήβους «Σχολική παράσταση» του Βασίλη Παπα...

Ομογονεϊκότητα, μια νέα πραγματικότητα

Ομογονεϊκότητα, μια νέα πραγματικότητα

Του Σωτήρη Βανδώρου

Η τέλεση των πρώτων γάμων ομοφύλων στις αρχές Ιουνίου [2008*] προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Από τις π...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το περίεργο μαξιλάρι» του Μισέλ Φάις (κριτική)  – Πού πάνε τα όνειρα όταν ξυπνάμε;

«Το περίεργο μαξιλάρι» του Μισέλ Φάις (κριτική)  – Πού πάνε τα όνειρα όταν ξυπνάμε;

Για το παραμύθι του Μισέλ Φάις «Το περίεργο μαξιλάρι», σε εικονογράφηση Ντανιέλας Σταματιάδη από τις εκδόσεις Πατάκη. 

Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

Γιατί ένας ενήλικας να γράψει ένα λογοτεχνικό κείμενο που θα το εντάξει στ...

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης: Η ανθολογία του Νικηφόρου Βρεττάκου μαθαίνει στα παιδιά να διαβάζουν ποίηση

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης: Η ανθολογία του Νικηφόρου Βρεττάκου μαθαίνει στα παιδιά να διαβάζουν ποίηση

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, ανατρέχουμε στην «Ανθολογία Ποίησης για παιδιά και νέους» του Νικηφόρου Βρεττάκου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.

Ομάδα 018

Πριν από ακριβώς 45 χρόνια, τον Μάρτιο του 1979, ο ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος εξ...

Κρις Νέιλορ-Μπαλεστέρος: «Τα παιδιά που διαβάζοντας διασκεδάζουν θα γίνουν αναγνώστες για μια ζωή»

Κρις Νέιλορ-Μπαλεστέρος: «Τα παιδιά που διαβάζοντας διασκεδάζουν θα γίνουν αναγνώστες για μια ζωή»

Με αφορμή την κυκλοφορία της τρίτης ιστορίας με ήρωες τους Φρανκ & Μπερτ και τίτλο «Πικνίκ με μπισκότα» (μτφρ. Λύντη Γαλάτη, εκδ. Διόπτρα) είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα όσο και αποκαλυπτική γραπτή επικοινωνία με τον Βρετανό συγγραφέα και εικονογράφο Κρις Νέιλορ-Μπαλεστέρος. 

Συνέντευξη στην Ε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης: Η ανθολογία του Νικηφόρου Βρεττάκου μαθαίνει στα παιδιά να διαβάζουν ποίηση

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης: Η ανθολογία του Νικηφόρου Βρεττάκου μαθαίνει στα παιδιά να διαβάζουν ποίηση

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, ανατρέχουμε στην «Ανθολογία Ποίησης για παιδιά και νέους» του Νικηφόρου Βρεττάκου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.

Ομάδα 018

Πριν από ακριβώς 45 χρόνια, τον Μάρτιο του 1979, ο ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος εξ...

Το Φάντασμα του Κάντερβιλ, του Όσκαρ Ουάιλντ – Ανάγνωσμα για παιδιά που αντέχει στο χρόνο και η θεατρική μεταφορά του

Το Φάντασμα του Κάντερβιλ, του Όσκαρ Ουάιλντ – Ανάγνωσμα για παιδιά που αντέχει στο χρόνο και η θεατρική μεταφορά του

«Το φάντασμα του Κάντερβιλ» του Όσκαρ Ουάιλντ, το ανάγνωσμα που αντέχει στο χρόνο και απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους αλλά και στο ενήλικο κοινό, ανεβαίνει στο θέατρο Βεάκη σε σκηνοθεσία Δημήτρη Δεγαΐτη και μετάφραση – θεατρική διασκευή Άνδρης Θεοδότου. Η κριτική αποτίμηση της παράστασης και αναγνωστικές προτ...

Κουήρ ορατότητα και αποδοχή σε βιβλία για εφήβους – Πώς (δεν) προωθείται στα σχολεία ο διάλογος για τις έμφυλες ταυτότητες

Κουήρ ορατότητα και αποδοχή σε βιβλία για εφήβους – Πώς (δεν) προωθείται στα σχολεία ο διάλογος για τις έμφυλες ταυτότητες

Με αφορμή τη βίαιη επίθεση σε δύο non-binary άτομα στη Θεσσαλονίκη από νεαρούς πολλοί από τους οποίους είναι ανήλικοι, τίθεται το ερώτημα με ποια εργαλεία προσεγγίζονται στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και ειδικά στα Λύκεια, ζητήματα έμφυλων ταυτοτήτων και τι θέση έχουν βιβλία με κουήρ θεματολογία σε σχο...

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ