Θέατρο για παιδιά: «Πούπουλapp» των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη – Κυνηγώντας την περιπέτεια στην εποχή της επαυξημένης πραγματικότητας

Εικονική πραγματικότητα, ηλεκτρονικά κοινωνικά δίκτυα, εμβυθιστική και επαυξημένη πραγματικότητα, τεχνητή νοημοσύνη. Ορολογίες και λειτουργικά πλαίσια που πλέον δεν αποτελούν στοιχήματα της επιστημονικής φαντασίας αλλά καθημερινότητα. Και μπορεί η υπέρχρηση και η κακή χρήση να εγκυμονούν δυσάρεστες εκπλήξεις και πολλαπλούς κινδύνους, η θετική πλευρά όμως της νέας τεχνολογίας δεν είναι αμελητέα. Αντιθέτως είναι σπουδαία, καθώς ανοίγει νέους ορίζοντες στην μάθηση, την έρευνα, τις επιστήμες, προσφέρει πλήθος δυνατοτήτων και ευεργετημάτων. Ωστόσο στην καθημερινότητα η απλή χρήση των δικτύων, αφενός εγκυμονεί κινδύνους για τις παιδικές και νεανικές ηλικίες, αφετέρου (με τις νέες έρευνες να το επιβεβαιώνουν) οι αντιληπτικές δυνατότητες, η φαντασία, η δημιουργικότητα και οι κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών όλων των βαθμίδων φαίνεται ότι επηρεάζονται απολύτως από τη χρήση και κυρίως την κατάχρηση των μηχανών, που ανοίγουν δρόμους επικοινωνίας και έκθεσης στον εν πολλοίς άναρχο κόσμο της μέσης και χαμηλής ποιότητας πληροφορίας.

Και αν όλα αυτά αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητάς μας, υπάρχουν και πολλά άλλα ζητήματα που χρειάζονται τη μέριμνα και την προσοχή μας. Οι διαπροσωπικές σχέσεις, οι οικογενειακές σχέσεις, οι συνθήκες εργασίες, η οικονομική στενότητα για τα νοικοκυριά ακόμα και της μεσαίας τάξης, οι ουσιαστικά μονογονεϊκές οικογένειες καθώς ένας από τους δύο γονείς αναγκάζεται να δουλεύει μακριά από την οικογένεια για αξιοπρεπείς απολαβές, είναι καταστάσεις που δοκιμάζουν μεγάλους και παιδιά.

ΠΟΥΠΟΥΛΑpp

Στο νέο θεατρικό έργο για παιδιά και προέφηβους της ομάδας Κοπέρνικος με τον τίτλο ΠΟΥΠΟΥΛΑpp, οι παραστάσεις του οποίου φιλοξενούνται από την αρχή της θεατρικής περιόδου 2023-2024 και συνεχίζονται στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (ΙΜΚ), η εικονική πραγματικότητα και τα κοινωνικά δίκτυα συμπλέκονται ευφάνταστα με ένα σύγχρονο, οικογενειακό, κυνήγι θησαυρού.

Πρόκειται για μια ιστορία γραμμένη με ισχυρές δόσεις φρέσκου και λεπτού χιούμορ, έξυπνους διαλόγους με ευφάνταστη και προσεκτική χρήση της γλώσσας, μουσική που αρδεύει από ποικίλα στυλ.

Μια τριμελής οικογένεια δοκιμάζεται από τις ανελαστικές οικονομικές υποχρεώσεις και την καθημερινότητα. Ο πατέρας λείπει μακριά για δουλειά και η μητέρα Στέλλα μαζί με το γιο Πολύκαρπο χρειάζεται να βρουν τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων, αλλά και μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας μεταξύ τους. Η ζωή τους θα αλλάξει και θα μπουν σε αναπάντεχες περιπέτειες όταν μια μέρα κληρονομούν από την πλούσια θεία Έλπω τέσσερα… πουπουλένια μαξιλάρια. Τότε εμφανίζεται ο αδελφός της μητέρας που λαμβάνει την υπόλοιπη χρηματική περιουσία. Μια παλιά αδελφική έριδα φαίνεται ότι σκιάζει τις σχέσεις των δύο αδελφών, της Στέλλας και του Τάκη, κάτι που η διαθήκη της θείας το αναγνωρίζει. Η Στέλλα και ο γιος της Πολύκαρπος παίρνουν τα μαξιλάρια αλλά καθώς νομίζουν ότι πρόκειται για φάρσα, αποφασίζουν να μην τα κρατήσουν, παρά να τα χαρίσουν από εδώ κι από εκεί. Όταν ανακαλύπτουν λίγο αργότερα ότι μέσα σε αυτά υπάρχουν κρυμμένα διαμάντια ανεκτίμητης αξίας, κάνουν τα πάντα για να τα βρουν και να τα πάρουν πίσω! Η περιπέτεια ξεκινά!

Πονηροί τυχοδιώκτες και μυστηριώδη αινίγματα τους κλείνουν το δρόμο, μπλέκοντάς τους σε απίστευτα κωμικές και αλλόκοτες καταστάσεις. Στο κυνήγι του θησαυρού μετέχει η καλή φίλη του Πολύκαρπου, η Τζου ή Ιουλία, που είναι σαΐνι στο χειρισμό της νέας τεχνολογίας, ο συμβολαιογράφος Λουκούμης, ο τράπερ Λιφ, μια γιατρός που έχει ένα από τα μαξιλάρια, οι αποτυχημένοι κακοποιοί Νώντας και Φώντας. Από μακριά και μέσω βιντεοκλήσεων επεμβαίνει και ο πατέρας του Πολύκαρπου και σύζυγος της Στέλλας, Σωτήρης… Σε αυτή τη σουρεαλιστική περιπέτεια, όσο τα πλούτη μοιάζουν να απομακρύνονται, τόσο αρχίζουν σιγά-σιγά να βρίσκουν ο ένας τον άλλο, να ανθίζουν ξανά οι διαπροσωπικές σχέσεις.

Το ευφάνταστο κείμενο του Άγγελου Αγγέλου και της Έμης Σίνη, γίνεται παράσταση, προσεκτικά δουλεμένη και με περισσή ζωντάνια, με τη σκηνοθεσία του Φοίβου Συμεωνίδη που επιμελείται και την κίνηση.

Το ευφάνταστο κείμενο του Άγγελου Αγγέλου και της Έμης Σίνη, γίνεται παράσταση, προσεκτικά δουλεμένη και με περισσή ζωντάνια, με τη σκηνοθεσία του Φοίβου Συμεωνίδη που επιμελείται και την κίνηση.

Στην αμφιθεατρική αίθουσα του ΙΜΚ η παράσταση αναπνέει, έχοντα ικανό σκηνικό χώρο, ώστε να αναπτυχθεί η πολυτοπικότητα και οι ετεροχρονισμοί που υπαγορεύονται από το σενάριο. Παράλληλες σκηνές, διαφορετικά πεδία δράσης, παιχνίδι με το παρελθόν και το παρόν, τεχνικές όπως η «μυστική» απεύθυνση στο κοινό, η εκδίπλωση εσωτερικών σκέψεων, η αναπαράσταση της δικτύωσης και της εικονικής πραγματικότητας, αναπαριστώμενες βιντεοκλήσεις , όλα μπορούν να συμβούν συγχρόνως ή κατά περίπτωση.

Τα σκηνικά της Ελένης Στρούλια ακολουθούν τη φιλοσοφία της παράστασης. Είναι ευέλικτα, μεταφερόμενα, πολυμορφικά. Σαν να είναι κατασκευές τύπου play mobil ή lego, προτάσσουν την αίσθηση του τεχνητού χώρου, κάτι σαν σκηνικό βίντεο-κλιπ με αναφορά σε παιδικές κατασκευές και ηλεκτρονικές πλατφόρμες παιχνιδιών. Οι αποχρώσεις του βεραμάν, του κίτρινου, του ροζ, του γαλάζιου ενισχύουν την αίσθηση του παιχνιδιού και επίσης αφήνουν τις χειρονομίες των ηθοποιών και τους φωτισμούς να αυξομειώσουν τη χωρική ένταση. Οι φωτισμοί της Ιφιγένειας Γιαννιού ακολοθούν τη σκηνοθετική οπτική, διευκολύνουν τη ροή της ιστορίας, εστιάζουν εύστοχα στην αλλαγή των σκηνών και των διαθέσεων. Τα κοστούμια της Δέσποινας Μακαρούνη είναι απλά και λειτουργικά, αποδίδουν τους χαρακτήρες, χωρίς υπερβολές, καθώς πρόκειται για πρόσωπα βγαλμένα από την καθημερινή ζωή.

Η ομαδική δουλειά των ηθοποιών και η καλή χημεία μεταξύ τους εκδηλώνεται πηγαία στις σκηνές που συμμετέχουν όλοι.

Οι ηθοποιοί μπαίνουν στη φιλοσοφία της παράστασης χωρίς «κρατήματα» και αυτό το παραλαμβάνει με ενθουσιασμό το κοινό. Ο Γιάννης Οικονομίδης στους ρόλους του Σωτήρη, του Τάκη και του Νώντα αποδεικνύει ότι είναι σκηνικά έμπειρος και αποδίδει με οξυδέρκεια τα διαφορετικά πρόσωπα. Ο Βασίλης Χατζηδημητράκης στο ρόλο του συμβολαιογράφου Λουκούμη δείχνει την κωμική του φλέβα, όπως και στο ρόλο του Φώντα. Εκεί όμως που ενθουσιάζει είναι όταν υποδύεται τον τράπερ Λιφ. Η Αφροδίτη Κλεοβούλου αποδίδει με εκούσια τραχύτητα και με χιούμορ το ρόλο της μητέρας-Στέλλας, ενώ στην αλληλόδρασή της με τον Λιφ παρουσιάζει τη φυσική ροπή της στην κωμωδία. Η Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη ως η έφηβη, μανιακή με την τεχνολογία, Τζου εστιάζει στα εναλλακτικά στοιχεία του χαρακτήρα. Ως γιατρός δείχνει τις δυνατότητές της στην κωμωδία, ενώ ως θεία Έλπω επίσης βγάζει προς τα έξω, με συνέπεια, τα στοιχεία που χρειάζονται. Ο Δημήτρης Φουρλής, στο ρόλο του Πολύκαρπου, εκφράζει το σημερινό έφηβο, ακολουθώντας το πνεύμα της ιστορίας. Η ομαδική δουλειά των ηθοποιών και η καλή χημεία μεταξύ τους εκδηλώνεται πηγαία στις σκηνές που συμμετέχουν όλοι.

Η σκηνοθετική δουλειά του Συμεωνίδη καταφέρνει να αναδείξει τις ποιότητες και το βάθος του κειμένου των Αγγέλου-Σίνη, να ενσωματώσει τα καλά ελληνικά που ακούγονται μαζί με εκφράσεις και ιδιωματισμούς της εποχής και να αποδώσει ισόποσα τον προβληματισμό αλλά και την αισιοδοξία του κειμένου. Ενδιαφέρουσες λύσεις δίνονται σε σκηνές όπου συμβαίνουν συγχρόνως πολλά επεισόδια, όπως με τη βιντεοκλήση του πατέρα Σωτήρη, τη σκηνή στο ιατρείο, στο συμβολαιογραφείο κ.λπ. Η σκηνοθετική σαφήνεια και το δομημένο κείμενο που περιλαμβάνει από σοβαρές καταστάσεις μέχρι ευτράπελα και παραδοξότητες, αλλά εντούτοις δεν χάνει ούτε λεπτό τη συνοχή του, συγκροτούν την ικανή συνθήκη εντός της οποίας οι ηθοποιοί αποδίδουν τους ρόλους τους με θετική εξωστρέφεια. Παιχνίδια αναγραμματισμών, συντονισμός της εκφερόμενης λέξης με την κίνηση, ποικίλοι ρυθμοί στην εκφορά του λόγου, εμβόλιμα θεατρικά παιχνίδια με τους θεατές, συμπερίληψη του κοινού στη δράση, είναι μερικά από τα στοιχεία που δίνουν τον τόνο στην παράσταση. Η κίνηση είναι καλά μελετημένη και συντονισμένη με τα σκηνικά επεισόδια. Αρμονικές κινήσεις που δηλώνουν αργή ή γρήγορη έκβαση, κινήσεις μηχανικές ή φαρσικές κατά τα πρότυπα του βωβού κινηματογράφου, εμπλουτίζουν τη ροή.

O Άγγελος Αγγέλου και η Έμη Σίνη έχουν γράψει δεκάδες βιβλία και θεατρικά έργα για παιδιά, ενώ το συγγραφικό τους έργο έχει βραβευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι ιδρυτές της καλλιτεχνικής ομάδας ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ που αποτελείται από συγγραφείς, σκηνοθέτες, μουσικούς, ηθοποιούς και σκηνογράφους και έχει σαν στόχο τη δημιουργία πρωτότυπων και ποιοτικών παραστάσεων για παιδιά κάθε ηλικίας. Θεατρικά τους έργα έχουν ανέβει στο Εθνικό Θέατρο, στο Μέγαρο Μουσικής, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και σε άλλα θέατρα της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και του εξωτερικού.

Η παράσταση, πέρα από το κείμενο και την ευφρόσυνη, προσεγμένη σκηνοθεσία διακρίνεται από τη μουσική ποκιλομορφία, τις πρωτότυπες συνθέσεις και την ενορχήστρωση, κάτι που είναι ευχάριστα αναμενόμενο, μια και ο Αγγέλου έχει μακρόχρονη εμπειρία στο πεδίο (έργα όπως το Απαγορεύεται η μουσική, Σβήσε το φως, καθώς και άλλες μουσικές ιστορίες για το θέατρο φέρουν την υπογραφή του). Η μουσική είναι μια από τις παραστασιακές συνιστώσες που αφενός βρίσκεται σε αρμονία με τη δράση, αφετέρου ενθουσιάζει το κοινό. Η παράσταση επενδύει στη συμμετοχικότητα, οι θεατές ανταποκρίνονται με θέρμη και όταν τα φώτα κλείνουν μένει η ζεστή αίσθηση της επικοινωνίας και της ιστορίας. Τα παιδιά μπορούν στη συνέχεια να περιηγηθούν στην εφαρμογή του padlet που βρίσκεται στην ιστοσελίδα της ομάδα και να εξερευνήσουν τα παιχνίδια και τις δραστηριότητες με αφορμή την παράσταση.

Πούπουλapp: Το βιβλίο

Το κείμενο που έγραψαν οι Άγγελος Αγγέλου και Έμη Σίνη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Όσο δε για άλλες ιστορίες, το συγγραφικό δίδυμο του Άγγελου Αγγέλου και της Έμης Σίνη είναι πολυγραφότατο. Τα βιβλία τους, πάντα με επίκεντρο τα παιδιά διακρίνονται για τα ευφάνταστα σενάρια, την προσεγμένη πλοκή, την ευαισθησία και την έξυπνη διαχείριση της γλώσσας.

Το πολύ πρόσφατο βιβλίο της ομάδας κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη και είναι σε μορφή κόμικ. Πρόκειται για το Χαμένος στην Υπογειάνα το πρώτο βιβλίο της σειράς με πρωταγωνιστή τον μικρό, ευφυή Στόουν, του οποίου οι περιπέτειες τον βοηθούν να ανακαλύψει τα «μυστήρια» της πραγματικότητας.

Το βιβλίο-κόμικ με την πλούσια εικονογράφηση του Δημήτρη Ευστρατιάδη είναι μια σουρεαλιστική παραβολή για το πώς κανείς μπορεί να μάθει να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ζωής, μαθαίνοντας συγχρόνως και στοιχεία Γεωλογίας και Σπηλαιολογίας, αλλά με καρτουνίστικο τρόπο. Το χιούμορ και οι παραδοξότητες, χαρακτηριστικά της γραφής των Αγγέλου-Σίνη εμπλουτίζουν τις ιστορίες τους, που όλες έχουν κάτι να μας πουν.

Οι αναγνώστες θα ψυχαγωγηθούν με τα βιβλία τους, που όλα έχουν προσεγμένη, ιδιαίτερη εικονογράφηση. Ο μικρός Κοπέρνικος και ο πύργος με τα μυστικά, Φίλοι Πάνω Κάτω, Ένα Αλφάβητο ταξίδι, Κι εμείς καλύτερα, Ο μικρός Κοπέρνικος και οι Πειρατές του Φάρου, Δύο ξεροκέφαλες κουτάλες είναι μερικά από τα βιβλία τους που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Τα βιβλία Ένας πραγματικός ιππότης, το Μπιζζζζ, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ίκαρος, ενώ Ο Κοπέρνικος και ο μικρός Άμπακος, Ο Κοπέρνικος και ο ξυπόλητος μύωψ, όπως και το ξεκαρδιστικό Θέλω να αρρωστήσω, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Από την Farosbooks κυκλοφορεί η αγγλική εκδοχή How to make an elephant dance (Πώς να κάνετε έναν ελέφαντα να χορέψει), που είναι ένα κλιμακωτό παραμύθι με κυκλική αφήγηση.

*Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΡΑΠΤΟΥ είναι θεατρολόγος-εκπαιδευτικός και κριτικός θεάτρου.

Ταυτότητα παράστασης