PAPADOPOULOS RENNER ALEPOU728

Για το εικονογραφημένο βιβλίο «Η μεγάλη κακιά αλεπού» (μτφρ. Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Παπαδόπουλος) του βραβευμένου για την ταινία κινουμένων σχεδίων «Ερνέστ και Σελεστίν» (2012) Μπενζαμέν Ρενέρ. Το βιβλίο έχει επίσης μεταφερθεί στον κινηματογράφο (2017). 

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου

Το βιβλίο του Γάλλου κομίστα και σκηνοθέτη ταινιών animation Μπενζαμέν Ρενέρ Η μεγάλη κακιά αλεπού (μτφρ. Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Παπαδόπουλος) είναι μια σύγχρονη, αρκετά «πειραγμένη» διδαχή για την αγάπη. Για την αγάπη που έρχεται από εκεί που δεν το περιμένει κανείς, χωρίς να ευτελίζεται σε κλισέ και παραφθαρμένες, μπανάλ εκφάνσεις. Γιατί αν και ο κόσμος των ανθρώπων φαίνεται πως «πλέον είναι εξαιρετικά εχθρικός, ανταγωνιστικός, διαμεσολαβημένος, χειριστικός», ωστόσο οι νησίδες του καλού είναι τόποι που αναδύονται αναπάντεχα, απροσδόκητα, απροσχεδίαστα.

[...] μια σειρά από ζώα παρουσιάζονται με ανθρωπολαλιά, με τους δικούς τους μοναδικούς, αυθόρμητους και (αυτο-) σαρκαστικούς χαρακτήρες.

Η πονηρή και κατεργάρα αλεπού, που πρωταγωνιστεί σε αυτό το long form comic, ένα αναπτυγμένο κόμικ που κινείται ανάμεσα στο κόμικ και το γκράφικ νόβελ, είναι το παράδειγμα μιας τέτοιας αναπάντεχης αλλαγής. Η αλεπού του Ρενέρ αντιπροσωπεύει επάξια το είδος της, όπως αυτό συνήθως παρουσιάζεται στον κόσμο του θεάματος και του βιβλίου, συνοδευόμενο φυσικά από την απαραίτητη ανθρωπομορφική επένδυση.

«Η μεγάλη κακιά αλεπού» του Μπενζαμέν Ρενέρ – Η αγάπη δεν είναι πολιτικά ορθή. Ούτε και η αυτογνωσία

Στο ίδιο βιβλίο ο δεσποτικός λύκος-μάνατζερ, οι φλεγματικοί, φύλακες σκύλοι ενός πολυπληθούς κοτετσιού, οι δυναμικές κότες, που εξασκούνται στην αυτοάμυνα και τα ευέλικτα κοτοπουλάκια, ένας μελλοθάνατος κούκος με άποψη, αλλά και ένα υπονομευτικό γουρούνι, κοντολογίς μια σειρά από ζώα παρουσιάζονται με ανθρωπολαλιά, με τους δικούς τους μοναδικούς, αυθόρμητους και (αυτο-) σαρκαστικούς χαρακτήρες.

Ένα αντισυμβατικό, μη αναμενόμενο παραμύθι

Οι αναγνώστες ας μην βιαστούν να κατηγοριοποιήσουν το εικονοπαραμύθι του Ρενέρ, στα συμβατικά του είδους. Ο τρόπος που ο συγγραφέας χτίζει και εξελίσσει την ιστορία είναι μη αναμενόμενος, με συγκρούσεις, πλοκή, ανατροπές και παραδοξότητες, επομένως έντονα δραματικός, αλλά σε καμιά περίπτωση μελοδραματικός. Μέχρι την τελευταία σελίδα όλα έχουν αλλάξει και εξελιχθεί. Οι χαρακτήρες και οι σχέσεις τους, μαζί με αυτούς και οι αναγνώστες, ανεξαρτήτου ηλικίας. Κανείς δεν βρίσκεται εκεί από όπου ξεκίνησε.

Η αλεπού, αν και ικανή κυνηγός, στην ουσία εμποδίζει τον εαυτό της να είναι αποτελεσματική.

Η αλεπού ξεκινά την περιπέτεια με αφορμή την πείνα της. Η κυνηγετική της πορεία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί επιεικώς αποτυχημένη. Ακόμα και τα υποψήφια θηράματα τη λοιδορούν, καθώς δηλώνουν την προτίμησή τους να φαγωθούν από κάποιον θηρευτή που τιμά το… όνομά του, το λύκο για παράδειγμα. Αυτός έρχεται ως αυθεντία να καθοδηγήσει την αλεπού στη μεγάλη επίθεση στο κοτέτσι με τις ατρόμητες κότες και τα σκυλιά-φύλακες με τις φιλοσοφικές αναζητήσεις. Η αλεπού, αν και ικανή κυνηγός, στην ουσία εμποδίζει τον εαυτό της να είναι αποτελεσματική. Ίσως φταίει η συνεχής ενδοσκόπηση, ίσως να είναι θέμα αυτοπεποίθησης. Πάντως με την πατρωνία και υπό τον φόβο του αδίστακτου, πλην κατασταλαγμένου λύκου δοκιμάζει τις δυνάμεις της και καταφέρνει να αρπάξει τρία αυγά! Για να έχει όμως... «κρέας» η υπόθεση (αντίστοιχα με το «ψωμί») η αλεπού υποχρεώνεται από τον υποψήφιο συνδαιτυμόνα-λύκο να τα μεγαλώσει, τόσο ώστε να είναι σε ηλικία φαγητού! Εκεί όμως τα πράγματα λοξοδρομούν και το τέλος είναι πολύ διαφορετικό από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, καθώς απάδει τόσο από την προδιαγεγραμμένη πορεία της φύσης, όσο και από οποιαδήποτε γλυκερή, ρομαντική κοινοτοπία.

renner grd mechant renard

Ο Γάλλος κομίστας και σκηνοθέτης ταινιών animation Μπενζαμέν Ρενέρ γεννήθηκε το 1983 και είναι απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών της Ανγκουλέμ με ειδικότητα στα κόμικ. Το 2012 βραβεύτηκε με το κινημαγραφικό βραβείο Σεζάρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων «Έρνεστ και Σελεστίν», ενώ για τη «Μεγάλη κακιά αλεπού» έχει λάβει το βραβείο κόμικ της Fnac. 

Διάλογοι με νεύρο, εικονογράφηση που ενισχύει το αφηγηματικό πλαίσιο

Ο Φίλιππος Μανδηλαράς, πολύπειρος μεταφραστής και συγγραφέας βιβλίων για παιδιά, έχει αναλάβει τη μετάφραση και αποδίδει με άποψη τόσο το λόγο του Ρενέρ, όσο και την ουσία. Η ελληνική απόδοση δεν φείδεται των ποικίλων και ελκυστικών διαλεκτικών αποχρώσεων, ενώ κρατά τον τόνο της αφήγησης σε ένα μεταίχμιο μεταξύ του λογοτεχνικού υποστρώματος και της φόρμας των κόμικ.

υπάρχουν δραματικές καμπές που εμπλουτίζουν την υπόθεση, επιβραδύνοντας τεχνικά τη λύση. Έτσι μεγιστοποιείται και η αναγνωστική απόλαυση, ενώ συγχρόνως οι χαρακτήρες αποκτούν πυκνότητα.

Οι διάλογοι του Ρενέρ διαθέτουν νεύρο, ανατρεπτική διάθεση, μπόλικες δόσεις αυτοσαρκασμού και ψυχολογικών αυξομειώσεων, εξυπνάδα. Είναι προσεκτικά κτισμένοι. Ο συγγραφέας δεν βιάζεται να αποκαλύψει την κατάληξη των γεγονότων. Αντιθέτως, υπάρχουν δραματικές καμπές που εμπλουτίζουν την υπόθεση, επιβραδύνοντας τεχνικά τη λύση. Έτσι μεγιστοποιείται και η αναγνωστική απόλαυση, ενώ συγχρόνως οι χαρακτήρες αποκτούν πυκνότητα. Η εικονογράφηση είναι του ίδιου του Ρενέρ, ο οποίος ουσιαστικά επαυξάνει την πλοκή, ελέγχει όλο το αφηγηματικό πλαίσιο, ενώ βοηθάει μικρούς και μεγάλους αναγνώστες, να προσεγγίσουν και να «διαβάσουν» το βιβλίο με ανοιχτό πνεύμα και ελευθερία.

Η μεγάλη κακιά αλεπούΟ Ρενέρ, στη Μεγάλη κακιά αλεπού, λειτουργεί ως σκηνοθέτης ενός δράματος με παράδοξα ευτυχές τέλος, που διαθέτει υψηλό δείκτη χιούμορ και ενσυναίσθησης. Ανήκει στους δημιουργούς που αποτάσσονται συνειδητά τον στείρο καθωσπρεπισμό που επιβάλλει με επιμονή, η σύγχρονη, εξουσιαστική μορφή της πολιτικής ορθότητας στην τέχνη. Αφήνει την ιστορία του να «αναπνεύσει» ελεύθερα, να συναντηθεί με τους αναγνώστες αβίαστα, να την αγαπήσουν κριτικά.

Η μεγάλη κακιά αλεπού έχει μεγάλη καρδιά. Δραπετεύει από τα καλούπια του συνηθισμένου, διευρύνει την έννοια της φιλελεύθερης αποδοχής.


 * Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΡΑΠΤΟΥ είναι θεατρολόγος-εκπαιδευτικός και κριτικός θεάτρου.

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πώς είναι να είσαι έφηβος και κουίρ; Οι «Νικ και Τσάρλι» του Heartstopper δίνουν την καλύτερη απάντηση

Πώς είναι να είσαι έφηβος και κουίρ; Οι «Νικ και Τσάρλι» του Heartstopper δίνουν την καλύτερη απάντηση

Με αφορμή το γκράφικ νόβελ «Heartstopper» της Alice Oseman που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα αλλά και το νεανικό (YA) μυθιστόρημά της «Νικ και Τσάρλι». Μια σειρά γκράφικ νόβελ για όλη την οικογένεια, αντίδοτο στην ομοφοβία και εξολοθρευτής στερεοτύπων, που έγινε με μεγάλη επιτυχία και τηλεοπτική σειρ...

«Δρ. ΠΑΠ» του Πέτρου Χριστούλια – Ένα γκράφικ νόβελ για τη ζωή και το έργο του γιατρού Γ. Ν. Παπανικολάου

«Δρ. ΠΑΠ» του Πέτρου Χριστούλια – Ένα γκράφικ νόβελ για τη ζωή και το έργο του γιατρού Γ. Ν. Παπανικολάου

Για το graphic novel του Πέτρου Χριστούλια «Δρ. ΠΑΠ - Η ζωή του πρωτοπόρου γιατρού Γ. Ν. Παπανικολάου» (εκδ. Παπαδόπουλος).

Γράφει η Ευλαλία Πάνου

Στο graphic novel  ...

Η ασπρόμαυρη γοητεία των manga – Κοφτοί διάλογοι και δράση για εφήβους

Η ασπρόμαυρη γοητεία των manga – Κοφτοί διάλογοι και δράση για εφήβους

Αγαπημένο ανάγνωσμα εφήβων που βαριούνται τις σελίδες χωρίς εικόνα και προτιμούν κοφτούς διαλόγους και δράση. Προσοχή: μια δόση βίας, αναμενόμενη.

Της Αναστασίας Καμβύση

Café Occult
Oh Rhe Bar...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το δάχτυλο στη μύτη» της Πάουλα Μερλάν – «Κακές συνήθειες» και πώς κόβονται

«Το δάχτυλο στη μύτη» της Πάουλα Μερλάν – «Κακές συνήθειες» και πώς κόβονται

Για το εικονογραφημένο βιβλίο «Το δάχτυλο στη μύτη» (μτφρ. Χριστίνα Φιλήμονος, εκδ. Carnivora) της Πάουλα Μερλάν. Για να μπει ένα τέλος στις περιπέτειες ενός ανήσυχου δακτύλου σε μια φιλόξενη μύτη.

Γράφει η Ελευθερία Ράπτου

Συνηθίζουν να τις λένε «κακέ...

Αγάπη, μόνο: 5+1 βιβλία για παιδιά και εκείνους που τα αγαπάνε

Αγάπη, μόνο: 5+1 βιβλία για παιδιά και εκείνους που τα αγαπάνε

Τι άλλο χρειαζόμαστε, μικροί και μεγάλοι, εκτός από αγάπη; Προτείνουμε πέντε συν ένα εικονογραφημένα βιβλία για μικρά παιδιά, για να διαβαστούν μαζί με τους μεγάλους που τα αγαπάνε και τα φροντίζουν. 

Επιλογή: Ελένη Κορόβηλα

Στο εικονογραφημένο βι...

Ένα βιβλίο για παιδιά: «Αγόρι Κορίτσι» της Ελέν Ντιβέρ – Όλα τα φύλα, όλα τα παιδιά

Ένα βιβλίο για παιδιά: «Αγόρι Κορίτσι» της Ελέν Ντιβέρ – Όλα τα φύλα, όλα τα παιδιά

Για το εικονογραφημένο βιβλίο της Ελέν Ντριβέρ «Αγόρι Κορίτσι» (μτφρ. Κατερίνα Δασκαλάκη) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καπόν. 

Γράφει η Ελένη Κορόβηλα

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Στο εικονογραφημένο βιβλίο ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Αγάπη, μόνο: 5+1 βιβλία για παιδιά και εκείνους που τα αγαπάνε

Αγάπη, μόνο: 5+1 βιβλία για παιδιά και εκείνους που τα αγαπάνε

Τι άλλο χρειαζόμαστε, μικροί και μεγάλοι, εκτός από αγάπη; Προτείνουμε πέντε συν ένα εικονογραφημένα βιβλία για μικρά παιδιά, για να διαβαστούν μαζί με τους μεγάλους που τα αγαπάνε και τα φροντίζουν. 

Επιλογή: Ελένη Κορόβηλα

Στο εικονογραφημένο βι...

«Γιορτές χωρίς οθόνες»: 85 βιβλία που θα αγαπήσουν τα παιδιά

«Γιορτές χωρίς οθόνες»: 85 βιβλία που θα αγαπήσουν τα παιδιά

Μια επιλογή βιβλίων για παιδιά, από μωρά που αρχίζουν να εξερευνούν τον κόσμο γύρω τους έως προέφηβους που έχουν μπει στο Γυμνάσιο και είναι στο κατώφλι της εφηβείας. Τα βιβλία έχουν επιλεγεί από τη βιβλιοπαραγωγή του 2024. Είναι βιβλία που διευρύνουν τους ορίζοντες των παιδιών, τους προσφέρουν γνώσεις και απαντήσει...

25 μέρες πριν από τα Χριστούγεννα, 25 βιβλία για να ζήσουν τα παιδιά το νόημα των Γιορτών

25 μέρες πριν από τα Χριστούγεννα, 25 βιβλία για να ζήσουν τα παιδιά το νόημα των Γιορτών

Κάνοντας αντίστροφη μέτρηση μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων, παρουσιάζουμε μια επιλογή 25 βιβλίων, χριστουγεννιάτικων και αγιοβασιλιάτικων, από τα βιβλία που λάβαμε: Βιβλία για τις Γιορτές για πολύ μικρά και μικρά παιδιά που ανυπομονούν να ανοίξουν τα δώρα τους. 

Επιλογή-παρουσίαση: Ελένη Κορό...

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ