Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους.
Της Ελένης Κορόβηλα
Αυτή την εβδομάδα το ιστορικό μυθιστόρημα «Το κάστρο της Ωριάς», του Παντελή Σταματελόπουλου και της Μαρίας Ηλιοπούλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.
Στο ιστορικό μυθιστόρημα, ο συγγραφέας κινούμενος μεταξύ Ιστορίας και μύθου γράφει τελικά ένα έργο μυθοπλασίας στο οποίο συνυπάρχουν σε διαφορετικές δόσεις τα συστατικά που επιλέγει να χρησιμοποιήσει. Ως είδος μπορεί (και έχει) χρησιμοποιηθεί με σκοπούς όπως η τόνωση του πατριωτικού φρονήματος ή η κατασκευή ιστορικής συνείδησης. Για τους νεότερους αναγνώστες μπορεί ωστόσο να αποτελέσει εργαλείο μύησης στον ανεξάντλητο κόσμο της λογοτεχνίας όσο και να λειτουργήσει ως έναυσμα για να ενδιαφερθούν για την Ιστορία.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Με μια αφήγηση μέσα στην αφήγηση, η δράση τοποθετείται ιστορικά στην εποχή της Φραγκοκρατίας στην Αχαΐα, που το 1212, όταν ξεκινά η αφήγηση, είναι ένα τμήμα της πρώην Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε πλήρη άνθιση. Υπό την διοίκηση του Γοδεφρείδου Α’ Βιλλεαρδουίνου, ιππότη και σταυροφόρου της Δ’ Σταυροφορίας, πρίγκιπα της Αχαΐας, προερχόμενου από την Καμπανία, ο οποίος έχει νικήσει τους Έλληνες και γίνει υποτελής των Ενετών, το κομμάτι αυτό της Δυτικής Πελοποννήσου αποκτά κύρος και σημασία εμπορική και διοικητική. Ως πρωτεύουσα της καστροπολιτείας έχει επιλεγεί η Ανδραβίδα με επίνειο την Γλαρέντζα ή Κλαρένς για τους Φράγκους (η σημερινή Κυλλήνη). Κεντρικό πρόσωπο και αφετηρία για την ιστορία είναι ο σιδεράς Βάλτερ από το μικρό χωριό Οριγιόν της Καμπανίας, ο οποίος έχοντας διακριθεί στη Σταυροφορία στους Αγίους Τόπους, κυνηγά την τύχη του στη δική του Γη της Επαγγελίας, τη Δυτική Πελοπόννησο. Ως αναγνώριση των υπηρεσιών του, χρήζεται ιππότης και προσκαλεί την όμορφη γυναίκα του Ματθίλδη και τους δίδυμους γιους του Ρωμανό και Ιούλιο να ζήσουν όλοι μαζί ευτυχισμένοι στο Νέο Οριγιόν.
Φράγκοι ευγενείς και δέσποινες τυλιγμένες σε χοντρά μεταξωτά υφάσματα και μυτερά καπέλα συνυπάρχουν με τους Ρωμαίους και τους Έλληνες
Όμως, μια αδελφική μονομαχία που θα καταλήξει σε τραγωδία, οι τύψεις που θα κυριέψουν τον αδελφοκτόνο και μια πριγκιποπούλα που θα γεννηθεί μέσα στις λάσπες και θα την ονομάσουν συμβολικά Πολυζώη, θα δώσουν νέο σημείο εκκίνησης για την αφήγηση. Στην ιστορική Μονή Φιλοσόφου, δίπλα στον Λούσιο ποταμό, η κοπέλα θα γνωρίσει την ευτυχία πρώτα μέσω της γνώσης κοντά στον σοφό δάσκαλο Λέοντα και στη συνέχεια με τον έρωτα στο πρόσωπο του Χριστιανού Ορθόδοξου Δήμου. Οι συνεχείς ανατροπές όμως θα δώσουν νέα ώθηση στην ιστορία.
Φράγκοι ευγενείς και δέσποινες τυλιγμένες σε χοντρά μεταξωτά υφάσματα και μυτερά καπέλα συνυπάρχουν με τους Ρωμαίους και τους Έλληνες, άρχοντες και χωρικοί αγωνίζονται για την επιβίωση, την εξουσία και την ευτυχία δίνοντας μάχες αλλά και δολοπλοκώντας, μοιράζοντας τιμάρια και κάνοντας θυσίες. Στο τέλος θα αποδοθεί δικαιοσύνη ως αντάλλαγμα για τη στερημένη ευτυχία.
Το βιβλίο συνοδεύεται από χάρτες και παραλειπόμενα -με την σωστή επιλογή να μην μπουν στο βιβλίο ως σημειώσεις, οι οποίες μπορεί να διακόπτουν τη ροή της ανάγνωσης- τα οποία βοηθούν τους νεαρούς αναγνώστες να κατανοήσουν καλύτερα το χωροχρονικό περιβάλλον της αφήγησης.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται
Το βιβλίο απευθύνεται στα παιδιά του Γυμνασίου, τα οποία αγαπούν το διάβασμα και απολαμβάνουν ήδη την ανάγνωση μυθιστορημάτων, ενώ η ωριμότητά τους τούς επιτρέπει να διαπραγματευτούν θέματα που αφορούν ηθικά διλήμματα καθώς και τη σημασία της έννοιας της απόδοσης δικαιοσύνης.
Ποιοι είναι οι συγγραφείς
Ο Παντελής Σταματελόπουλος και η Μαρία Ηλιοπούλου επιλέγουν τα θέματα των βιβλίων τους τα οποία απευθύνονται σε εφήβους από την Ιστορία και πλάθουν με τεκμηριωμένα υλικά τις δικές τους μυθιστορηματικές αφηγήσεις.
Πέραν της συγγραφικής τους ιδιότητας, είναι και οι δύο δημοσιογράφοι.
Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά
Μέσα από την ιστορία της Πολυζώης και του Δήμου, οι έφηβοι θα γνωρίσουν μια εικόνα της μεσαιωνικής Πελοποννήσου, των παιχνιδιών εξουσίας και των επιλογών που καλούνταν να κάνουν οι ήρωες με οδηγό την αγάπη. Σε ό,τι αφορά το ιστορικό πλαίσιο, είτε έχουν διδαχθεί είτε πρόκειται να διδαχθούν στο μάθημα της Ιστορίας την περίοδο της Φραγκοκρατίας, θα βρουν ενδιαφέροντα τα πραγματολογικά στοιχεία μέσω των οποίων αναβιώνει η ζωή των ανθρώπων της εποχής και ειδικά των νέων.
Για ποιο λόγο να το προτιμήσουν οι γονείς
Για να συστήσουν στα παιδιά το είδος του ιστορικού μυθιστορήματος σε συνδυασμό με την ανάγνωση μιας ιστορίας με ήρωες ανθρώπους οραματιστές, ανθρώπους που ονειρεύονται την πρόοδο και την ευτυχία, ανθρώπους που πολεμούν για τον τόπο τους και καταφέρνουν να βρουν λύσεις σε ευμετάβλητους καιρούς.
*Η ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος
ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ