Της Ελένης Κορόβηλα
Αυτή την εβδομάδα το μυθιστόρημα για εφήβους Σκουπίδια, του Άντυ Μάλλιγκαν, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ο Ραφαέλ, ο Γκάρντο και ο Αρουραίος είναι τρία ορφανά παιδιά των σκουπιδιών. Ζουν στην χωματερή της Μπεχάλα, σε κάποια φανταστική χώρα του αναπτυσσόμενου κόσμου, και προσπαθούν να επιβιώσουν κάνοντας διαλογή σκουπιδιών. Τα χρήσιμα υλικά (πλαστικό, χαρτί, μέταλλα, γυαλί, υφάσματα) ζυγίζονται και πωλούνται. Τα παιδιά ψάχνουν όμως για το κάτι το διαφορετικό, κάτι το πολύτιμο που θα μπορούσε να πουληθεί σε καλύτερη τιμή.
Όποιος σκεφτεί πως η διαλογή σκουπιδιών είναι κι αυτή μια δουλειά, θα πρέπει να αποτολμήσει να επισκεφθεί μια οργανωμένη ελληνική χωματερή και να δει τους εργαζόμενους στη διαλογή απορριμμάτων (με συμβάσεις εργασίας, εργασιακά δικαιώματα, ασφάλεια, στολές, ωράρια και μισθό – έστω και με μεγάλες περικοπές) να αναμετρώνται με τα περιττώματα του πολιτισμού μας. Οι άνθρωποι αυτοί κάνουν ομολογουμένως μια εξαιρετικά σκληρή εργασία. Τα παιδιά των σκουπιδιών που εργάζονται χωρίς συμβάσεις, δικαιώματα, στολές, ωράρια, μισθό ζουν κυριολεκτικά έξω από τα όρια του πολιτισμού καθώς έχουν να διαχειριστούν τα απορρίματα οριακών κοινωνιών. Αλλά ακόμη κι έτσι, «ποτέ δεν ξέρεις τι θα βρεις ψάχνοντας στα σκουπίδια!» και σε τι μονοπάτια αυτογνωσίας μπορούν να οδηγήσουν τα ευρήματά σου. Οι ήρωες της ιστορίας του Μάλλιγκαν βρίσκουν πράγματι ένα αντικείμενο που περιέχει «κλειδιά» και κώδικες που θα τους οδηγήσουν σε μια απροσδόκητη περιπέτεια (πολύ μεγάλη για τις δικές τους πλάτες) αλλά και την ανακάλυψη θανάσιμων μυστικών. Το τρόπαιο που θα κερδίσουν οι νεαροί μαχητές της επιβίωσης δεν είναι άλλο από τον δικό τους προσωπικό παράδεισο και τη δύναμη για να μην τον χάσουν ποτέ.
Οι αφηγητές εναλλάσσονται δίνοντας ρυθμό και εντείνοντας την αγωνία για την τελική έκβαση. Τα παιδιά, ο πατέρας Χουιλλιάρ, η νεαρή Ολίβια Ουέστον, είναι τα πρόσωπα που ξετυλίγουν με κινηματογραφικό τρόπο την ιστορία.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται
Το βιβλίο απευθύνεται σε επαρκείς αναγνώστες του Γυμνασίου που έχουν τόσο την άνεση να διαβάζουν μυθιστορήματα με αναπτυγμένη πλοκή όσο και την κοινωνική –πλέον– ευαισθησία για να προβληματιστούν πάνω σε θέματα όπως η παιδική εκμετάλλευση.
Ποιος είναι ο συγγραφέας
Ο λονδρέζος Άντυ Μάλλιγκαν έγραψε το βιβλίο Σκουπίδια για να πει, όπως δηλώνει ο ίδιος, την ιστορία των παιδιών που ζουν στο δρόμο, που είναι θύματα εκμετάλλευσης, που εργάζονται υπό απάνθρωπες συνθήκες χωρίς καμία προστασία, των παιδιών που θεωρούνται αναλώσιμα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως διευθυντής θεάτρου επί μία δεκαετία, την εποχή της θατσερικής πολιτικής λιτότητας όμως έμεινε άνεργος και αναγκάστηκε να αλλάξει κατεύθυνση: αρχικά εργάστηκε σε ένα ορφανοτροφείο στην Ινδία όπου αποφάσισε να γίνει εκπαιδευτικός. Δίδαξε ως φιλόλογος στην Αγγλία και σε πολλές ασιατικές χώρες.
Ζει στην Αγγλία και γράφει βιβλία για παιδιά και εφήβους. Τα Σκουπίδια θα μεταφερθούν στον κινηματογράφο και η ταινία αναμένεται να βγει στις αίθουσες την άνοιξη του 2014. Περισσότερα για τον συγγραφέα και τα βιβλία του στο: http://www.andymulliganbooks.co.uk/
Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά
Οι ήρωες του Μάλλιγκαν είναι πλασμένοι με στοιχεία από πραγματικά παιδιά των σκουπιδιών τα οποία γνώρισε σε μια τεράστια χωματερή στη Μανίλα, κοντά στο σχολείο όπου εργαζόταν. Οι νεαροί αναγνώστες θα αγαπήσουν και θα θαυμάσουν τους ήρωες των Σκουπιδιών επειδή θα τους προσκαλέσουν σε ένα ταξίδι ανακάλυψης αξιών και αληθινών θησαυρών που κρύβονται στο πιο απροσδόκητο μέρος: μια τριτοκοσμική χωματερή.
Για ποιο λόγο να το προτιμήσουν οι γονείς
Ο βασικότερος λόγος είναι για να τους προσφέρουν την ευκαιρία διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα καταιγιστικής δράσης να αναλογιστούν τη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκονται χιλιάδες παιδιά στον κόσμο. Και μάλιστα, μέσω αυτού, να σκεφτούν πως η απελπιστική κατάσταση στη οποία ζουν τα παιδιά αυτά με σχεδόν παντελή έλλειψη οποιασδήποτε προοπτικής δεν τα εμποδίζει από το να δώσουν με αξιοπρέπεια τη μάχη για την ευτυχία και ενίοτε να την κερδίσουν.